H9 ngày ấy - bây giờ

Krông Bông là vùng căn cứ cách mạng của tỉnh trong những năm kháng chiến với tên gọi H9. Sau ngày đất nước thống nhất, Đảng bộ, chính quyền, quân và dân huyện Krông Bông đã nỗ lực phát triển kinh tế -  xã hội, nâng cao đời sống người dân.

Một thời hoa lửa

“Ăn củ mỳ chống Mỹ”, “Thà chết không lui”… là những câu nói thể hiện ý chí và tinh thần chống Mỹ của quân và dân H9 trong những năm tháng kháng chiến.

Nhớ về những ngày tháng ác liệt, ông Nguyễn Văn Để, một cựu binh ở thôn 6 (xã Khuê Ngọc Điền) kể lại: “Từ năm 1965 – 1975, đặc biệt là giai đoạn 1969 – 1972, địch càn quyét liên tục, oanh tạc ngày đêm và thả không biết bao nhiều bom đạn, chất độc xuống vùng H9. Mảnh đất này không có nơi nào là không có dấu vết bom đạn, hoa màu chết khô, làng mạc tiêu điều. Quân và dân ta phải nấp sâu trong rừng, lấy rau, măng rừng để cứu đói. Tuy nhiên, dù thiếu thốn đủ thứ, khổ cực trăm bề nhưng quân và dân các dân tộc trên địa bàn huyện vẫn kiên cường bám trụ; vừa cắm chông, bố phòng để chống địch đi càn, vừa tranh thủ tăng gia sản xuất vào ban đêm để đóng góp sức người, sức của cho cách mạng”.

Diện mạo thị trấn Krông Kmar (huyện Krông Bông) ngày càng khởi sắc.

Theo lời già Y Dhăk Niê Kdăm (buôn Tun, xã Yang Mao), những năm tháng chống Mỹ, dù địch điên cuồng càn quét, thả bom đạn nhưng người dân xã Yang Mao nói riêng, H9 nói chung không hề sợ sệt mà tinh thần chống giặc còn hăng hái hơn. Người già yếu thì đi dân công hỏa tuyến ngắn ngày; thanh niên, trai tráng thì đi dài ngày. Có một lần địch càn quét vào vùng căn cứ thuộc ba xã Cư Pui, Cư Drăm, Yang Mao, đội du kích của già Y Dhăk có 13 người thì hy sinh mất 10 người. Những người còn lại nén đau thương, quyết tâm giữ tinh thần để bám đất, giữ làng.

Tinh thần quật cường, một lòng tin Đảng, tin cách mạng của người dân Krông Bông cũng là niềm tự hào của ông Nguyễn Văn Trương, nguyên Bí thư Đảng ủy xã Khuê Ngọc Điền. Ông Trương cho biết, với sự lãnh đạo tài tình của chính quyền và sự đoàn kết đồng lòng của quân và dân, ngày 9/5/1965, toàn huyện H9 được giải phóng. Đây là cơ sở để xây dựng lực lượng cách mạng phục vụ cho kháng chiến và trở thành căn cứ địa cách mạng vững chắc của tỉnh. Người dân rút vào rừng, sinh hoạt trong các hang đá, vừa tránh sự càn quét của địch, vừa hoạt động cách mạng. Các phong trào như “diệt ác, phá kìm”, góp quỹ nuôi quân, đánh du kích, vót chông… và công tác huy động dân công vận chuyển vũ khí, lương thực về căn cứ sục sôi trong nhân dân toàn huyện. Chính điều này đã góp phần làm nên chiến thắng Buôn Ma Thuột, giải phóng hoàn toàn tỉnh Đắk Lắk vào tháng 3/1975.

Diện mạo mới

Sau giải phóng, H9 vẫn còn hoang vu, đổ nát. Người dân từ các hang núi, hốc đá về lại buôn làng. Lúc bấy giờ đời sống nhân dân vô cùng khó khăn, chủ yếu là tự cung tự cấp, không điện, không đường. Thậm chí hằng năm, tỉnh và Trung ương phải trợ cấp lương thực để ổn định đời sống cho nhân dân.

Để tạo điều kiện cho địa phương khắc phục khó khăn, phát triển kinh tế, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, thực hiện Chỉ thị 100 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa V ban hành ngày 13/1/1981 “về khoán sản phẩm đến nhóm lao động và người lao động trong hợp tác xã nông nghiệp” địa phương đã đưa máy móc, đội cơ giới vào sản xuất, tạo cuộc “cách mạng” trong nông nghiệp, góp phần xóa đói giảm nghèo cho nhân dân H9. Đồng thời, ngày 19/9/1981, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) đã ký Quyết định số 75/HĐBT về việc thành lập huyện Krông Bông, tỉnh Đắk Lắk.

Chủ tịch UBND huyện Krông Bông Lê Văn Long (thứ hai từ trái sang) tham quan khu trưng bày sản phẩm gạo của Hợp tác xã Dịch vụ tổng hợp nông nghiệp Thăng Bình (xã Cư Kty, huyện Krông Bông).

48 năm sau ngày giải phóng, 42 năm thành lập huyện, Krông Bông hôm nay đã có nhiều đổi thay sâu sắc. Hệ thống điện – đường – trường – trạm được đầu tư kiên cố. Từ năm 2011 – 2019, Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới đã huy động được hơn 1.186 tỷ đồng để đầu tư xây dựng cơ sở vật chất. Đời sống người dân từng bước được cải thiện, giá trị sản xuất bình quân đầu người năm 2022 ước đạt gần 72 triệu đồng/năm. Hệ thống chính trị được hoàn thiện và củng cố từ huyện đến thôn, buôn. Từ phương thức sản xuất chọc lỗ, tra hạt, manh mún, nhỏ lẻ, dùng sức người là chính, người dân đã dần áp dụng cơ giới hóa vào sản xuất và biết liên kết hỗ trợ nhau.

Già Y Dhăk Niê Kdăm phấn khởi chia sẻ, ngày mới giải phóng còn khó khăn trăm bề, không chỉ bị cái đói đeo đuổi mà việc theo cái chữ cũng gian nan vô cùng. Bây giờ đời sống người dân đã có nhiều thay đổi, có của ăn của để, con cháu được đến trường học tập. Đường sá khang trang, điện sáng tới tận các buôn làng xa xôi. Diện mạo vùng đất H9 nay đã thay đổi. Đó cũng nhờ vào chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

Để nâng cao đời sống người dân vùng căn cứ cách mạng, theo Bí thư Huyện ủy Krông Bông Đỗ Quốc Hương, giải pháp căn cơ của huyện là đầu tư có trọng điểm vào lĩnh vực nông nghiệp. Trong đó, dùng giống mới năng suất, chất lượng cao và sản xuất tập trung theo mô hình công nghệ cao. Đồng thời bảo đảm đầu ra ổn định cho sản phẩm nông nghiệp, chú trọng thành lập các hợp tác xã có năng lực. Bên cạnh đó, huyện tập trung đầu tư vào các công trình thủy lợi, trạm bơm để đảm bảo chủ động nguồn nước tưới cho nhân dân. Đặc biệt là giải quyết kịp thời những vướng mắc ở cơ sở, nhất là về đất đai và thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.

H9 kiên cường trong kháng chiến, Krông Bông ngày một khởi sắc hôm nay mãi là địa danh đầy tự hào của người dân trong huyện nói riêng, người dân Đắk Lắk nói chung. Với tinh thần: “Đoàn kết – Dân chủ - Kỷ cương – Sáng tạo – Phát triển” như chủ đề Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ X, nhiệm kỳ 2020 – 2025 đề ra, tin rằng kinh tế - xã hội của huyện sẽ ngày càng phát triển, đời sống nhân dân sẽ được nâng cao hơn nữa.

Khả Lê