Ruốc – chắt chiu hương vị biển

Bến cá Hội An (tỉnh Quảng Nam) tháng Ba cũng là mùa ruốc rộ. Những ngày này nhiều khách du lịch từ sáng sớm đã men dọc theo tuyến đường biển An Bàng - Cửa Đại để tận mắt chứng kiến từng tốp ngư dân ngực trần, chân đất đạp sóng giăng những mẻ lưới cào ruốc. Một số khách lại có thú đi dọc các làng chài để cảm nhận mùi ruốc nồng nồng phả theo những cơn gió nồm.

Được mùa, những rổ ruốc xuất hiện ở đầu hẻm phố, dưới gốc cây bên đường, ngã ba, kể cả bưng đi bán dạo trong chợ phố. Trung bình chỉ 50.000 đồng/kg, từng rổ ruốc chồm hổm tại miệt biển Hội An đã chắt chiu tất cả hương vị biển trong từng món ăn. Nếu trúng ngày ruốc quá nhỏ, người dân làm mắm phơi khô làm cho thực phẩm dự trữ, lúc đông về món ruốc khô trở nên quyến rũ, lạ miệng. Nhưng có lẽ thích nhất là ruốc tươi. Chỉ một chén ruốc tươi, mình mẩy có chút xíu mà có thể làm cạn cả nồi cơm bằng nhiều món ăn ngon đến “gãy lưỡi” như rang sả ớt, ruốc xào, nấu canh, đổ chả…

Hấp dẫn món bánh xèo ruốc.

Ruốc rang khô quyện mình trong mùi thơm của tỏi giã nhuyễn, chút ớt bột cay lưu mãi vị trong lòng người thưởng thức. Riêng vị ngon của ruốc tươi xào rau, quả là sự cộng hưởng của mùi ruốc ngai ngái với mùi rau, quả vườn nhà tạo nên hương vị nồng thơm lan tỏa ngọt ngào. Với người miệt biển, ruốc “hiền” lắm, đau ốm, đắng miệng, chán ăn, chỉ cần một vốc ruốc nấu canh với rau, bí đao… đậm đà, bắt miệng rồi. Ai thích “đưa cay” thì khuấy đổ chả với trứng. Chỉ cần thả ruốc vào thau trứng vịt đã đánh sền sệt với một ít bột bắp, trộn đều với các loại gia vị tiêu, muối, bột nêm, nặn thành từng chiếc bánh tròn dẹp rồi thả vào chảo dầu chiên vàng. Khi đã khoác chiếc áo bột, ruốc tươi vốn ngọt thơm giờ thêm giòn béo.

Đấy là chưa kể hôm rảnh rỗi mùi bánh xèo ruốc lại phập phồng cánh mũi, lòng cứ nhấp nha nhấp nhổm: "Thơm quá!". Lúi húi một lát với đám rau sống vườn nhà, thau bột mới xay, bếp lửa củi trong chái bếp sau nhà đã có thể “a lô” và tiếng bạn bè lại xôn xao ngoài ngõ. Đặt khuôn đúc lên bếp củi cho nóng, tráng một lớp dầu đậu phộng quanh chảo. Dầu vừa chín tới, nhanh tay cho ruốc vào đảo đều rồi mới cho bột, có thể thêm trứng tùy sở thích mỗi người. Xoay chảo một vòng cho bánh tròn đều, đậy nắp kín đợi bánh chín. Khi thành phẩm, bánh mỏng, tròn đều, bìa bánh giòn rụm mà bên trong lại mềm. Những con ruốc đỏ hồng dính chặt vào mặt bánh trông rất bắt mắt. Bánh đổ tới đâu ăn tới đó, nóng hổi! Bẻ một miếng rìa giòn rụm cho vào miệng mới thấy hết cái ngon của bột bánh, vị ngọt lịm của ruốc biển. Được bột và dầu ấp ôm, tưới tắm, từng con ruốc tí xíu, đỏ hồng càng chắt chiu thêm vị ngon miệt biển. Thế mới hiểu tại sao tuy không phải sơn hào hải vị nhưng từ lâu ruốc đã trở thành món ăn số một trong trái tim người miệt biển xứ Quảng.

Thanh Ly