Thành quả ngọt ngào từ cây trái

Trong bối cảnh nền kinh tế có nhiều biến động, các doanh nghiệp khởi nghiệp (startup) phải đối mặt với không ít khó khăn.

Thế nhưng trên địa bàn tỉnh vẫn nổi lên những startup trẻ thành công với con đường mình chọn. Với sự kiên trì, tư duy nhạy bén, những startup này đã tạo điểm nhấn cho bức tranh khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của tỉnh nhà.

Khởi nghiệp với trái cây sấy

Bắt đầu khởi nghiệp từ năm 2021, startup Phạm Thị Nga (xã Ea M’nang, huyện Cư M’gar) đã lựa chọn mô hình chế biến các loại trái cây sấy.

Trong quá trình tìm hiểu, chị Nga thấy thơm mật và mãng cầu xiêm chứa nhiều vitamin C, tốt cho sức khỏe. Nguồn cung hai loại trái này trên địa bàn tỉnh khá nhiều trong khi tại địa phương lại chưa có ai sử dụng để sấy làm mứt. Điều này đã thôi thúc chị bắt tay vào hành trình chế biến thơm mật và mãng cầu xiêm.

Năm 2021, chị Nga quyết định đầu tư hai máy sấy cỡ nhỏ để sấy khô trái cây và mở cơ sở sản xuất tại thôn 4, xã Cư Suê, huyện Cư M’gar. Khi mới bắt tay vào làm, chị gặp không ít khó khăn vì mãng cầu và thơm mật đều có hàm lượng nước rất cao, khiến quá trình chế biến phức tạp. Trải qua nhiều lần thất bại, chị mới có thể kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm, thời gian và cân đối gia vị tẩm ướp. Sau hơn nửa năm vừa làm vừa nghiên cứu, chị dần điều chỉnh quy trình sản xuất, cùng với đó là lắng nghe phản hồi từ khách hàng để hoàn thiện sản phẩm. Khi nguồn khách hàng đã ổn định, chị mạnh dạn đầu tư thêm 6 máy sấy và 5 tủ đông để bảo quản nguyên liệu nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm.

Các sản phẩm của startup Phạm Thị Nga (xã Ea Mnang, huyện Cư M'gar) trưng bày tại Cuộc thi Dự án khởi nghiệp thanh niên nông thôn năm 2024.

Startup Phạm Thị Nga chia sẻ: “Quá trình sấy mứt thơm và mãng cầu đòi hỏi sự tỉ mỉ cao, từ việc lựa chọn quả, làm sạch đến tẩm ướp gia vị, điều chỉnh nhiệt độ... mới bảo đảm được độ tươi ngon, hương vị đặc trưng và màu sắc tự nhiên của trái cây”.

Nhờ sự nỗ lực không ngừng, trong năm 2023 và 2024, mỗi năm chị đã sản xuất và tiêu thụ khoảng 10 tấn thơm mật và mãng cầu sấy. Ngoài sản xuất trái cây sấy, chị còn chế biến trà mãng cầu và trà hoa đu đủ. Sản phẩm của chị Nga đã có mặt tại nhiều tỉnh thành. Startup trẻ này đã xuất sắc vượt qua hơn 120 dự án để lọt vào Vòng chung kết Cuộc thi Dự án khởi nghiệp thanh niên nông thôn năm 2024.

Vườn cây bạc tỷ nơi vùng biên

Mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, startup Nguyễn Thị Bích (thôn 7, xã Cư M’lan, huyện Ea Súp) quyết định khởi nghiệp với 2 ha ổi ruby trồng xen bưởi da xanh.

Theo chị Bích, diện tích đất vườn này của gia đình đã từng trồng khá nhiều loại cây nhưng hiệu quả kinh tế mang lại không cao. Năm 2020, chị quyết định đưa giống ổi ruby vào trồng xen canh với bưởi da xanh. Chị Bích chia sẻ, tinh dầu từ lá và trái bưởi da xanh giúp giảm thiểu sự xuất hiện của rệp sáp, trong khi lá ổi có khả năng đuổi sâu ăn lá. Điều này giúp giảm việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, bảo vệ môi trường và tăng giá trị sản phẩm.

Vườn ổi ruby của startup Nguyễn Thị Bích (bìa phải) ở thôn 7, xã Cư M’lan, huyện Ea Súp.

Thời tiết khắc nghiệt, đất đai cằn cỗi của mảnh đất biên giới Ea Súp khiến vườn cây phát triển chậm và còi cọc. Chị Bích vẫn kiên trì chăm sóc và tạo độ tơi xốp cho đất bằng nhiều phương pháp, đầu tư hệ thống tưới béc tự động từng gốc cây; chăm sóc cây trồng theo hướng hữu cơ để giảm thiểu tác động tiêu cực, bảo đảm cây trồng luôn phát triển tốt và bảo đảm cung cấp sản phẩm sạch cho thị trường.

Nhờ sự kiên trì, khoa học trong canh tác, năm 2024, vườn cây năm thứ tư của chị Bích gồm 300 cây bưởi da xanh, 1.300 cây ổi ruby, 200 cây ăn trái khác như cóc Thái, xoài, vú sữa… đã mang lại doanh thu 1,4 tỷ đồng. Ngoài ra, chị còn tận dụng lá ổi non và búp ổi để làm trà.

Vườn cây của chị Bích giúp gia đình có thu nhập ổn định và tạo việc làm cho 5 lao động tại địa phương. Đây không chỉ là mô hình phát triển kinh tế tiêu biểu trên địa bàn huyện Ea Súp mà còn mở ra triển vọng phát triển nông nghiệp thông minh và bền vững. Hiện nay, chị Bích đang tiếp tục mở rộng mô hình bằng cách phát triển thêm nhiều vườn cây khác.

Khả Lê