Để Chương trình 1719 đúng hẹn

Năm 2025 là năm kết thúc giai đoạn I của Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030 (Chương trình 1719).

Việc giải ngân vốn đúng hẹn là yêu cầu tiên quyết nhằm bảo đảm thực hiện hiệu quả các mục tiêu, nhiệm vụ theo lộ trình, kế hoạch đề ra.

Giải ngân vốn chưa cao

Với 10 dự án bao trùm nhiều lĩnh vực đời sống, việc thực hiện Chương trình 1719 thời gian qua đã góp phần quan trọng vào việc đổi thay diện mạo vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) trên toàn tỉnh, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân, góp phần duy trì an ninh, trật tự, củng cố hệ thống chính trị ở cơ sở.

Theo số liệu từ Sở Dân tộc và Tôn giáo, năm 2024, toàn tỉnh có 6.947 hộ DTTS thoát nghèo với tỷ lệ giảm hộ nghèo trong đồng bào DTTS là 5,99%, vượt kế hoạch đề ra. Các đơn vị, địa phương đã thực hiện hỗ trợ nhà ở cho 256 hộ, hỗ trợ nước sinh hoạt phân tán cho 900 hộ, hỗ trợ chuyển đổi nghề cho 139 hộ, hỗ trợ đào tạo nghề cho 1.800 lao động nông thôn, giải quyết việc làm cho 16.300 lao động… Trong công tác đầu tư hạ tầng thiết yếu, toàn tỉnh đang thực hiện 117 công trình giao thông nông thôn, 3 công trình điện, 2 nhà sinh hoạt động đồng, 4 trạm y tế, 10 công trình trường học, 21 công trình thủy lợi; duy tu, bảo dưỡng gần 100 công trình thiết yếu khác.

Người dân buôn Ea Drai A (xã Tân Tiến, huyện Krông Pắc) nhận bò giống thuộc Chương trình 1719.

Tính đến ngày 31/1/2025, kết quả thực hiện và giải ngân vốn đầu tư phát triển của Chương trình 1719 theo kế hoạch năm 2022, năm 2023 kéo dài sang năm 2024 đạt 247/269,3 tỷ đồng, dự kiến số vốn đề xuất kéo dài sang năm 2025 là hơn 22 tỷ đồng. Kết quả thực hiện và giải ngân vốn đầu tư phát triển năm 2024 là 416,89 tỷ đồng; dự kiến số vốn đề xuất kéo dài sang năm 2025 là 242,89 tỷ đồng. Vốn sự nghiệp được giao thực hiện Chương trình 1719 từ năm 2022 đến hết năm 2024 mới đạt hơn 297 tỷ đồng; đề xuất kéo dài sang 2025 lên đến gần 487 tỷ đồng.

Kết quả giải ngân của từng dự án trong năm 2024 đều đạt thấp hơn nhiều so với nguồn vốn được giao. Cụ thể: dự án 1 được giao gần 95 tỷ đồng thì mới chỉ giải ngân hơn 39 tỷ đồng; dự án 2 mới giải ngân 192 tỷ đồng/hơn 340 tỷ đồng được giao; dự án 5 mới giải ngân hơn 79 tỷ đồng/199 tỷ đồng được giao; dự án 10 mới giải ngân 7,5 tỷ đồng/gần 24,6 tỷ đồng được giao…

Phân công, phân cấp và rõ trách nhiệm

Năm 2025, tỉnh Đắk Lắk đặt ra mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo trong vùng DTTS từ 4% trở lên. Bên cạnh đó, để thực hiện đạt mục tiêu Chương trình 1719 giai đoạn I (2021 – 2025), toàn tỉnh phải có 26 xã và 260 thôn, buôn ra khỏi địa bàn đặc biệt khó khăn. Tuy nhiên, đến hết năm 2024, toàn tỉnh mới chỉ giảm được 65 thôn, buôn đặc biệt khó khăn do thực hiện chia tách, sáp nhập hoặc giải thể theo các nghị quyết của HĐND tỉnh.

Về nguồn vốn thực hiện, tổng nhu cầu vốn của Chương trình 1719 năm 2025 (chưa bao gồm kinh phí các năm trước chuyển sang 2025, vốn tín dụng và các nguồn vốn hợp pháp khác) lên đến hơn 1.000 tỷ đồng, trong đó có gần 972 tỷ đồng vốn từ ngân sách Trung ương và 106,8 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh. Như vậy, nhiệm vụ đặt ra trong năm 2025 là hết sức nặng nề, cần phải tập trung ngay từ đầu năm để bảo đảm giải ngân hết nguồn vốn được phân bổ và vốn chuyển tiếp từ các năm trước.

Tại Hội nghị tổng kết công tác dân tộc năm 2024 và triển khai nhiệm vụ năm 2025, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Thiên Văn khẳng định: Chương trình 1719 là trọng tâm của công tác dân tộc và chính sách dân tộc hiện nay. Trung ương và tỉnh đang từng bước tiếp thu, chỉnh sửa, bổ sung các quy định, hướng dẫn nhằm tháo gỡ những vướng mắc về cơ chế, chính sách trong quá trình thực hiện. Về phía các sở, ngành chức năng, các huyện, thị xã, thành phố cần tập trung thực hiện nhiệm vụ theo phân cấp thẩm quyền với tinh thần “không chờ đợi”, “chỉ bàn làm”; đồng thời, rà soát, đánh giá thật kỹ để kịp thời báo cáo, tham mưu, đề xuất các cơ quan cấp trên điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung cơ chế, chính sách phù hợp với đặc thù, thực tiễn nhiệm vụ của địa phương.

Phụ nữ buôn Ea Su (xã Ea Phê, huyện Krông Pắc) tham gia hoạt động tuyên truyền về bình đẳng giới và phòng, chống bạo lực gia đình thuộc Dự án 8, Chương trình 1719.

UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch 34/KH-UBND, nêu rõ nhiệm vụ cụ thể của 10 dự án Chương trình 1719 trong năm 2025; yêu cầu nội dung công việc phải gắn với trách nhiệm và phát huy vai trò chủ động, tích cực từ các cơ quan, đơn vị, địa phương; có sự tham gia của Ủy ban MTTQ Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội trên địa bàn tỉnh.

UBND tỉnh cũng giao Sở Dân tộc và Tôn giáo chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan, UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức triển khai Kế hoạch 34; định kỳ, đột xuất tổ chức kiểm tra, giám sát việc thực hiện Chương trình 1719 tại các địa phương; chủ trì, phối hợp với các sở, ngành tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh điều chỉnh dự toán ngân sách nhà nước, điều chỉnh kế hoạch đầu tư vốn ngân sách nhà nước (nếu có) theo Nghị quyết số 111 của Quốc hội. Các sở, ngành, cơ quan được phân công chủ trì dự án, tiểu dự án của Chương trình 1719 rà soát, xác định địa bàn, đối tượng, nội dung chính sách, hướng dẫn địa phương để tổ chức thực hiện bảo đảm hiệu quả, không chồng chéo, trùng lặp.

Bảo Bình