Một vụ tranh chấp, ba lần xét xử vẫn chưa xong

Vợ chồng ông Y Miên Mlô (SN 1960), bà Đặng Thị Thùy Lan (SN 1957, trú thôn 7, xã Hòa Thuận, TP. Buôn Ma Thuột) phản ánh với Báo Đắk Lắk việc ông Võ Ngọc Hùng (SN 1954) và vợ là Đặng Thị Kiều (SN 1959, ở phường Tân Lợi, TP. Buôn Ma Thuột) có hành vi tố cáo sai sự thật để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Vụ kiện đã qua nhiều phiên xét xử tại tòa, nhưng đến nay vẫn còn nhiều khúc mắc.

Hai lần giám đốc thẩm trả hồ sơ

Ông Y Miên cho biết, trước đây ông và ông Hùng nhận nhau làm anh em kết nghĩa (Y Miên làm em). Từ năm 2006, thấy việc kinh doanh, mua bán cà phê non của gia đình ông Y Miên có hiệu quả nên vợ chồng ông Hùng gửi tiền góp vốn cùng làm ăn (hình thức viết giấy cho vay nợ). Các bên thỏa thuận, hằng năm sau khi thu nợ sẽ tất toán, chia tiền gốc và lãi cho nhau rồi công khai xé bỏ các giấy tờ giao nhận tiền, góp vốn, vay nợ.

Đến tháng 4/2012, ông Hùng phát hiện vợ chồng Y Miên có liên quan đến một số tranh chấp tài sản với người khác nên chấm dứt việc góp vốn làm ăn. Ngày 29/5/2012, hai bên gặp nhau, đối chiếu các khoản thu chi, xác định ông Y Miên và bà Lan còn nợ vợ chồng ông Hùng 490 triệu đồng. Để có tiền trả các khoản nợ, vợ chồng ông Y Miên bàn tính bán 35.775 m² rẫy cà phê tại thôn Ea Krái (xã Dliê Ya, huyện Krông Năng).

Do giấy chứng nhận quyền sử dụng (sổ hồng) diện tích đất này đang thế chấp tại Quỹ tín dụng Trung ương chi nhánh Đắk Lắk nên chiều 29/5/2012, vợ chồng ông Y Miên đã đem tiền đến tất toán cho Quỹ tín dụng, lấy sổ hồng ra (trong Phiếu thu chứng từ số 10003 K. H. T. K: ngày 29/5/2012 Quỹ tín dụng Trung ương chi nhánh Đắk Lắk, người nộp số tiền 300 triệu đồng là bà Đặng Thị Thùy Lan).

Biết chuyện ông Y Miên có ý định bán đất, sáng 30/5/2012, ông Hùng gặp và ngỏ ý muốn mua để khấu trừ khoản nợ 490 triệu. Vợ chồng ông Y Miên đồng ý chuyển nhượng rẫy trên với giá 1,967 tỷ đồng. Chiều cùng ngày, hai bên cùng ký hợp đồng với nội dung vợ chồng ông Y Miên chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho ông Hùng, bà Kiều với giá 500 triệu đồng. Theo ông Hùng, ghi giá như vậy là để trốn thuế (hợp đồng được Phòng Công chứng số 1 - Sở Tư pháp tỉnh chứng thực ngày 30/5/2012).

Đến ngày 15/6/2012, UBND huyện Krông Năng cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng số BG 629544 toàn bộ diện tích 35.775 m² đất nói trên cho vợ chồng ông Hùng. Sau đó, ông Hùng yêu cầu vợ chồng ông Y Miên giao rẫy ngoài thực địa nhưng do ông Hùng chưa trả khoản tiền mua rẫy còn lại (sau khi trừ khoản nợ 490 triệu đồng) là 1,477 tỷ đồng nên vợ chồng ông Y Miên không đồng ý. Vụ việc từ đây đã phát sinh tranh chấp, vợ chồng ông Hùng làm đơn khởi kiện vợ chồng ông Y Miên ra tòa.

Vụ kiện đã được TAND các cấp xét xử nhiều lần. Tại bản án sơ thẩm ngày 22/9/2014, TAND huyện Krông Năng tuyên bác yêu cầu khởi kiện của ông Hùng và bà Kiều. Vợ chồng ông Hùng kháng cáo bản án sơ thẩm. Bản án phúc thẩm ngày 5/2/2015, TAND tỉnh tuyên bác đơn kháng cáo của ông Hùng, bà Kiều, giữ nguyên nội dung của bản án sơ thẩm. Ông Hùng, bà Kiều kháng cáo lên TAND cấp cao tại Đà Nẵng. Ngày 12/1/2018, TAND cấp cao tại Đà Nẵng có Quyết định Giám đốc thẩm hủy bản án phúc thẩm của TAND tỉnh và hủy bản án sơ thẩm của TAND huyện Krông Năng, giao hồ sơ về cho TAND huyện Krông Năng xét xử lại.

Tại bản án số 06/2020/DS-ST ngày 2/3/2020 của TAND huyện Krông Năng (sơ thẩm lần hai) đã bác yêu cầu khởi kiện của ông Hùng, bà Kiều. Vợ chồng ông Hùng tiếp tục kháng cáo. Bản án số 187/2020/DS-PT ngày 5/10/2020 của TAND tỉnh (phúc thẩm lần hai) tuyên giữ nguyên nội dung của bản án sơ thẩm. Ông Hùng, bà Kiều lại tiếp tục kháng cáo lên TAND cấp cao tại Đà Nẵng. Ngày 9/7/2021, TAND cấp cao tại Đà Nẵng có Quyết định số 52/2021/DS-GĐT hủy toàn bộ bản án phúc thẩm của TAND tỉnh và hủy toàn bộ bản án sơ thẩm của TAND huyện Krông Năng trước đó; giao hồ sơ vụ án cho TAND huyện Krông Năng xét xử lại.

Ông Y Miên Mlô và vợ là Đặng Thị Thùy Lan trao đổi với phóng viên về vụ việc.

Nhiều tình tiết cần làm sáng tỏ

Tại các phiên tòa, ông Hùng, bà Kiều cung cấp giấy biên nhận photo với nội dung: Ngày 30/8/2010, ông Y Miên và bà Lan vay của ông Hùng, bà Kiều 2 tỷ đồng. Ông Hùng, bà Kiều trình bày: Cuối năm 2011, ông Y Miên đã trả được 50 triệu đồng, còn nợ 1,950 tỷ đồng. Ông Miên, bà Lan chuyển nhượng cho ông Hùng, bà Kiều 35.775 m² rẫy tại xã Dliê Ya với giá là 1,790 tỷ đồng là để cấn nợ. Ngoài ra, ông Hùng, bà kiều còn thay vợ chồng ông Y Miên trả 330 triệu đồng để xóa thế chấp, lấy sổ hồng thửa đất trên tại Quỹ tín dụng Trung ương chi nhánh Đắk Lắk.

Ngày 4/7/2023, TAND huyện Krông Năng xử phiên sở thẩm (lần ba), đồng thời ra bản án số 35/2023/DS-ST (gọi tắt là bản án số 35) tuyên chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Võ Ngọc Hùng và bà Đặng Thị Kiều về việc buộc vợ chồng ông Y Miên trả giá trị quyền sử dụng đất đối với diện tích 35.775 m² (tương đương số tiền 3.040.875.000 đồng - tại thời điểm thẩm định).

Sau khi TAND huyện Krông Năng ra bản án số 35, ngày 19/7/2023, Viện KSND huyện Krông Năng có Quyết định số 03/QD-VKS-DS kháng nghị toàn bộ bản án dân sự sơ thẩm nói trên. Theo đó, Viện KSND huyện Krông Năng xét thấy với những tài liệu, cũng như lời khai tại tòa, chưa đủ cơ sở xác định ngày 30/8/2010 vợ chồng ông Y Miên có nợ của vợ chồng ông Hùng 2 tỷ đồng.

Đối với khoản tiền 330 triệu đồng ông Hùng khai đã đưa cho vợ chồng ông Y Miên trả nợ Quỹ tín dụng là không có cơ sở. Tòa án buộc vợ chồng ông Y Miên phải trả cho vợ chồng ông Hùng 3.040.875.000 đồng giá trị quyền sử dụng của 35.775 m² đất là không có căn cứ. Theo Viện KSND huyện Krông Năng, án sơ thẩm đánh giá chứng cứ chưa khách quan, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của bị đơn.

Lê Thành