Làm sao để không còn là "những cuộc phiêu lưu"?

Rạng sáng nay (27/4), dù chơi đầy nỗ lực nhưng U23 Việt Nam đã phải dừng chân lượt trận tứ kết Vòng chung kết U23 châu Á 2024 khi để thua 0-1 trước U23 Iraq.

So với trận gặp U23 Malaysia ở vòng bảng, đội hình xuất phát của U23 Việt Nam trong trận tứ kết với U23 Iraq chỉ có một sự thay đổi duy nhất khi Vĩ Hào vào sân từ đầu trận, 10 vị trí còn lại đều không có sự xáo trộn. Trong khi đó, U23 Iraq xuất phát với đội hình mạnh nhất, với điểm nhấn là ngôi sao Ali Jassim xuất hiện với vai trò một tiền vệ tấn công.

Các cầu thủ U23 Việt Nam (áo đỏ) nhập cuộc tương đối tốt trước đối thủ mạnh U23 Iraq. (Ảnh: VFF)

Trái với dự đoán ban đầu về việc lựa chọn lối chơi phòng ngự chủ động trước một đối thủ được đánh giá cao hơn, ngay từ những phút đầu trận, huấn luyện viên Hoàng Anh Tuấn đã cho các học trò chơi pressing tầm cao.

Cách tiếp cận trận đấu này của U23 Việt Nam đã gây ra bất ngờ, khiến đối thủ đến từ Tây Á gặp nhiều khó khăn trong khoảng 20 phút đầu trận đấu. Dù vậy, U23 Iraq không phải đối thủ dễ bắt nạt, sau khoảng thời gian bị dồn ép, đại diện Tây Á đã dần cân bằng thế trận, đẩy trận đấu vào thế giằng co.

Bước ngoạt của trận đấu diễn ra ở phút 59 khi hàng thủ U23 Việt Nam để lọt Nihad Mohammed thâm nhập vòng cấm khiến thủ môn Văn Chuẩn phải lao ra phạm lỗi và U23 Việt Nam đã bị thủng lưới trên chấm phạt đền. Sau bàn thua, U23 Việt Nam đã vùng lên mạnh mẽ, nhưng tất cả nỗ lực của các học trò huấn luyện viên Hoàng Anh Tuấn đều không mang lại hiệu quả. Số phận của trận đấu chính thức được định đoạt sau tình huống Mạnh Hưng phạm lỗi với Ali Jasim ở phút bù giờ thứ 2 và phải nhận thẻ đỏ.

Nhưng tiếc là các học trò của huấn luyện viên Hoàng Anh Tuấn không thể duy trì được sự tập trung trong những khoảnh khắc quan trọng. (Ảnh: VFF)

Thất bại 0-1, U23 Việt Nam phải rời giải giải đấu, khép lại giấc mơ chạm vào chiếc vé dự Olympic. Sau tất cả, nếu cần nói về hành trình của thầy trò huấn luyện viên Hoàng Anh Tuấn ở Vòng chung kết U23 châu Á 2024 có thể gói gọn trong diễn biến của trận đấu với U23 Iraq rạng sáng nay. Ở đó, U23 Việt Nam có những phút thi đấu thăng hoa, những sai lầm cá nhân, chiếc thẻ đỏ và quả penalty, để rồi phải rời cuộc chơi trong tiếc nuối.

Dù không đạt được mục tiêu đi đến trận đấu cuối cùng, nhưng đây là giải đấu mang lại rất nhiều bài học cho các cầu thủ trẻ Việt Nam. Bên cạnh bài học về chuyên môn khi được cọ xát với những đội bóng mạnh ở một giải đấu chính thức, quan trọng không kém là bài học về bản lĩnh và ứng xử phù hợp để thích ứng với sự phát triển chung của bóng đá hiện đại.

Nói vậy bởi thầy trò huấn luyện viên Hoàng Anh Tuấn khép lại giải đấu với một thống kê rất đáng báo động về số thẻ đỏ, penalty cùng nhiều sai lầm cá nhân. Chỉ sau 4 trận đấu, U23 Việt Nam nhận đến 2 thẻ đỏ và 2 quả penalty. Điều này xuất phát từ thói quen thi đấu của cầu thủ Việt Nam từ những giải đấu trong nước, nơi mà họ có thể "qua mắt" trong tài vì công nghệ VAR chưa được sử dụng phổ biến. Khi ra với sân chơi quốc tế, thói quen ngây thơ ấy của các cầu thủ đã rất nhiều lần gây ra sự bất lợi cho đội nhà. Tiếc là vấn đề này không mới và cũng đã được đề cập, cảnh báo nhiều lần, nhưng chưa có sự thay đổi.

Chia sẻ với báo chí sau trận đấu, huấn luyện viên Hoàng Anh Tuấn cho rằng, đội tuyển U23 Việt Nam đã chơi tốt dần lên qua từng trận đấu, trong đó có thể đánh giá cuộc đối đầu với đối thủ mạnh Iraq là màn trình diễn tốt nhất của U23 Việt Nam tại Vòng chung kết U23 châu Á 2024. “Tôi khẳng định U23 Việt Nam đã chơi một thứ bóng đá đẹp mắt, fair-play. Dù đội chịu phạt đền và lĩnh một thẻ đỏ cuối trận, nhưng chúng tôi đã chơi tấn công cho đến giờ phút cuối cùng. Tôi muốn cầu thủ Việt Nam phát huy điều đó một cách tốt hơn sau này. U23 Việt Nam đã thi đấu tốt dần lên qua mỗi trận đấu. Trước U23 Iraq, chúng ta thấy U23 Việt Nam đã chơi như thế nào. Đối thủ của U23 Việt Nam ở tứ kết là U23 Iraq, thay vì U23 Malaysia hay U23 Kuwait tại vòng bảng. Trước đối thủ mạnh như vậy, chúng ta có thể thấy đội đã tiến bộ về chuyên môn, kỹ thuật, đặc biệt là tinh thần thi đấu. Tôi vui mừng vì điều này”, huấn luyện viên Hoàng Anh Tuấn nói.

Ông Hoàng Anh Tuấn nói không sai, nhưng ai cũng thấy được sự "phập phù" trong mỗi trận đấu của các cầu thủ U23 Việt Nam. Lúc hay thì khá hay, nhưng tiếc là những lúc như thế không nhiều. Đặc biệt là như đã nói ở trên, mỗi khi cầu thủ U23 Việt Nam tranh chấp, vào bóng đều tạo ra cảm giác lo lắng bởi những "động tác thừa". 

Về mặt chuyên môn, chúng ta đã để lỡ mất “giai đoạn vàng” của mình ở 5 năm thành công dưới thời huấn luyện viên Park Hang-seo. Trong quãng thời gian đó, số đội bóng dự các giải trẻ không tăng, số trận đấu cũng không tăng và tỷ lệ cầu thủ trẻ được sử dụng tại V-League giảm đến mức huấn luyện viên người Pháp Phillipe Troussier phải nhiều lần than thở.

Về bản lĩnh thi đấu, ngay ở cấp độ câu lạc bộ cũng đã chưa chuẩn bị tốt cho các cầu thủ. Nếu ai theo dõi V-League sẽ thấy khá rõ điều này. Ở đó thường xuyên diễn ra những pha bóng "thừa" mà không được uốn nắn, xử lý kịp thời nên đã tạo ra thói quen xấu mỗi khi các cầu thủ Việt Nam bước ra sân chơi quốc tế.

Tất cả đã tạo ra sự "chênh vênh" mỗi khi các cấp độ đội tuyển của bóng đá Việt Nam tham gia các giải đấu. Từ một "thế lực đáng gờm" của bóng đá khu vực và châu lục, bóng đá Việt Nam đang dần biến những giải đấu quốc tế mà mình tham gia trở thành "những cuộc phiêu lưu".

Làm thế nào để tình trạng này được cải thiện, thiết nghĩ đó là việc cần làm ngay của Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) của các câu lạc bộ và của ngay chính sự thay đổi mỗi cầu thủ.

Giang Nam