Tăng cơ hội hưởng lương hưu cho người tham gia bảo hiểm xã hội

Với quy định giảm điều kiện về số năm đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) tối thiểu để được hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm, Luật BHXH sửa đổi năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 đã gia tăng tính hấp dẫn, khuyến khích người lao động duy trì thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu, góp phần giảm số người rút BHXH một lần.

Cùng với đó, quy định này cũng tạo cơ hội cho những người bắt đầu tham gia BHXH muộn (những người 45 - 47 tuổi mới bắt đầu tham gia); tham gia không liên tục hoặc làm công việc đặc thù có thời gian làm nghề ngắn, khi đến tuổi nghỉ hưu vẫn không tích lũy đủ 20 năm đóng BHXH cũng sẽ có cơ hội được hưởng lương hưu hằng tháng và được cấp bảo hiểm y tế (BHYT) miễn phí trong suốt quá trình hưởng lương hưu. Đối với người lao động có thời gian đóng BHXH dài hơn thì vẫn được hưởng lương hưu với tỷ lệ hưởng lương hưu cao hơn không thay đổi so với quy định hiện hành.

Bà Lê Thị Hiền (xã Hòa Đông, huyện Krông Pắc) vui mừng nói: “Năm nay tôi đã gần 60 tuổi và đã tham gia BHXH tự nguyện từ năm 2013 đến nay. Như vậy, sang năm khi Luật BHXH sửa đổi năm 2024 có hiệu lực thì tôi chỉ cần đóng một lần 3 năm BHXH tự nguyện thì sẽ đủ điều kiện nhận lương hưu và được Nhà nước cấp thẻ BHYT miễn phí. Theo quy định này, tôi không cần phải đóng đủ 20 năm tham gia BHXH mà có thể nhận lương hưu khi vừa đủ tuổi”.

Nhân viên Bưu điện TP. Buôn Ma Thuột chi trả lương hưu cho người hưởng.

Anh Y Phôn Cil  (xã Hòa Sơn, huyện Krông Bông) tham gia BHXH tự nguyện được 2 năm chia sẻ, sau khi nghe thông tin và chính sách BHXH tự nguyện anh đã quyết định tham gia với mong muốn sau khi về già sẽ có lương hưu để trang trải cuộc sống. Quá trình tham gia, anh Y Phôn cũng không biết mình có thể tham gia liên tục và đến cùng hay không bởi điều kiện tham gia để được nhận lương hưu khá dài. Bây giờ, khi biết được thông tin giảm thời gian đóng từ 20 năm xuống còn 15 năm anh rất vui; đây cũng là động lực để anh tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.

Ngoài việc giảm thời gian tham gia BHXH, Luật BHXH sửa đổi năm 2024 cũng quy định tỷ lệ hưởng lương hưu đối với lao động nam và lao động nữ có 15 năm đóng BHXH, quy định mức tối đa giữ nguyên là 75%. Cụ thể, lao động nam đóng BHXH từ 15 năm đến dưới 20 năm: 15 năm đóng tương ứng 40%, mỗi năm đóng thêm tăng 1%, 20 năm đóng tương ứng 45%; lao động nữ đóng BHXH 15 năm tương ứng 45%. Sau đó, cứ mỗi năm đóng thêm được cộng thêm 2%. Luật cũng quy định đối tượng và điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động. Cụ thể, người tham gia BHXH tự nguyện trước ngày 1/1/2021 và đủ 20 năm đóng BHXH tự nguyện trở lên thì được hưởng lương hưu khi đủ 60 tuổi đối với nam, đủ 55 tuổi đối với nữ. Người lao động có từ đủ 15 năm đóng BHXH trở lên và có văn bản của cơ quan BHXH xác nhận về việc chờ đủ điều kiện về tuổi đời để hưởng lương hưu được quy định tại Nghị định số 12/CP ngày 26/1/1995 được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Nghị định số 01/2003/NĐ-CP ngày 9/1/2003 của Chính phủ thì được hưởng lương hưu khi nam đủ 60 tuổi, nữ đủ 55 tuổi.

Cùng với đó, cán bộ xã thuộc đối tượng điều chỉnh của Nghị định số 09/1998/NĐ-CP ngày 23/1/1998 của Chính phủ đã có quyết định hoặc giấy chứng nhận chờ đủ điều kiện về tuổi đời để hưởng trợ cấp hằng tháng của cơ quan BHXH thì được hưởng trợ cấp hằng tháng khi nam đủ 55 tuổi, nữ đủ 50 tuổi...

Cán bộ Bảo hiểm xã hội huyện Krông Pắc tuyên truyền, vận động người dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện.

Theo ông Nguyễn Khắc Tuấn, Giám đốc BHXH tỉnh, Luật BHXH sửa đổi 2024 quy định giảm điều kiện về số năm đóng BHXH tối thiểu để được hưởng lương hưu không chỉ góp phần khuyến khích người lao động duy trì thời gian đóng BHXH, giảm số người rút BHXH một lần mà sẽ giúp người lao động tham gia BHXH có nhiều cơ hội được hưởng chế độ hưu trí và được chăm sóc y tế khi hết tuổi lao động. Không chỉ thế, còn khuyến khích người lao động tìm kiếm việc làm để tham gia BHXH hoặc tham gia BHXH tự nguyện để hưởng chế độ hưu trí.

Có thể nói, Luật BHXH sửa đổi năm 2024 đã kế thừa, phát triển những quy định hiện hành phù hợp trong thực tế, sửa đổi các quy định chưa phù hợp, bảo đảm tính khả thi, dài hạn, thống nhất với Bộ luật Lao động năm 2019 về tuổi nghỉ hưu, điều kiện về tuổi hưởng lương hưu. Qua đó, với việc có lương hưu hằng tháng ổn định, định kỳ được Nhà nước điều chỉnh mức hưởng và trong thời gian hưởng lương hưu được quỹ BHXH mua thẻ BHYT sẽ góp phần bảo đảm cuộc sống của người lao động tốt hơn.

Thúy Hồng