Nâng tầm vị thế Cà phê Buôn Ma Thuột

Trong vòng 3 năm trở lại đây, cà phê đặc sản được ví như làn sóng cà phê thứ 3 đang trở thành “sân chơi” cho những người đam mê với hương vị hạt cà phê ở Đắk Lắk. Điều này cũng đã mở ra hướng phát triển mới cho thương hiệu Cà phê Buôn Ma Thuột.

Mặc dù xuất hiện sau cà phê hòa tan, pha máy nhưng cà phê đặc sản được giới sành cà phê xem như là một nghệ thuật ẩm thực bởi nó đặc biệt từ khâu sản xuất cho đến khâu pha chế. Theo ông Trịnh Đức Minh, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột, loại cà phê đạt 80 điểm trở lên theo thang điểm 100 của Hiệp hội Cà phê đặc sản Mỹ thì được xếp vào dạng cà phê đặc sản.

Thang điểm này được xây dựng theo nhiều tiêu chí, trong đó có các yếu tố liên quan đến thổ nhưỡng, mùi hương, độ chua, ngọt, chất lượng hạt và phương thức rang. Để biết Cà phê Buôn Ma Thuột có thể làm được cà phê đặc sản hay không, trong hai niên vụ cà phê 2015 - 2016 và 2016 - 2017, Hiệp hội đã lấy 130 mẫu cà phê tại vùng nguyên liệu để các chuyên gia thử nếm đánh giá chất lượng. Kết quả, có hơn 10% mẫu cà phê có điểm số thử nếm đạt 80 điểm trở lên và có thể sản xuất sản phẩm cà phê đặc sản.

Phơi khô cà phê chế biến theo cách lên men quả tự nhiên ở Công ty TNHH MTV MINUDO Farm-Care.

Đi tiên phong trong lĩnh vực này phải kể đến Công ty TNHH MTV Xuất nhập khẩu 2-9 Đắk Lắk. Công ty đã triển khai sản xuất cà phê “Fine Robusta Buôn Ma Thuột” theo các phương pháp chế biến khác nhau tại hợp tác xã Ea Tân (huyện Krông Năng) với sản lượng hằng năm khoảng 30 tấn và sản lượng xuất khẩu khoảng 15 tấn với giá tăng thêm khoảng 40% so với giá thị trường. Đây là hướng đi mới nhằm nâng tầm giá trị thương hiệu cho cà phê nhân mang Chỉ dẫn địa lý Buôn Ma Thuột. Sự xuất hiện của cà phê đặc sản tạo cơ hội cho người yêu thích cà phê ở Việt Nam biết thêm nhiều mùi vị khác, ngoài vị đậm hay đắng vốn có.

Để xâm nhập vào phân khúc thị trường cà phê đặc sản, Công ty TNHH MTV MINUDO Farm-Care cũng đã hợp tác với 10 nông hộ ở xã Ea Kao (TP. Buôn Ma Thuột) xây dựng chuỗi sản xuất cà phê, với tổng diện tích sản xuất là 15,5 ha, tổng sản lượng bình quân hằng năm 45 tấn nhân.

Ông Nguyễn Ngọc Linh, Phó Giám đốc kinh doanh Công ty TNHH MTV MINUDO Farm-Care chia sẻ, để tạo ra những hạt cà phê đặc sản, Công ty xây dựng một quy trình sản xuất khép kín, hoàn toàn sạch từ khâu sản xuất đến chế biến. Hạt cà phê được nông dân tiến hành lựa chọn thu hái kỹ lưỡng, bảo đảm độ chín, sạch và tiến hành sơ chế theo 2 phương pháp là chế biến ướt (lượng đường và chất nhờn còn bám lên lớp vỏ thóc khoảng 30%); lên men quả tự nhiên. Với dòng cà phê đặc sản này, trước mắt Công ty sản xuất khoảng 30 tấn nhân phục vụ cho chế biến sâu, giá trị tăng thêm từ 60-70%.

Ông Trịnh Đức Minh, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột cho biết, thị trường cà phê đặc sản được hình thành khoảng 30 năm, đầu tiên là ở Mỹ, sau đó là các nước Châu Âu, Nhật Bản... Thị phần loại cà phê này chiếm khoảng 2% tổng sản lượng cà phê thế giới sản xuất ra. Tuy rằng, thị phần thấp nhưng đem lại giá trị gia tăng cao, gấp từ 5-10 lần tùy theo loại cà phê, đặc biệt cà phê Arabica đặc sản thì giá cực kỳ cao.

Cho tới nay, Đắk Lắk mới đặt ra vấn đề phát triển cà phê đặc sản cũng đã hơi muộn, tuy nhiên chúng ta cũng khó làm sớm hơn vì chưa có đủ cơ sở vật chất, kỹ thuật cũng như con người. Nay Đắk Lắk tham gia được vào “sân chơi” này thì phải làm sao cho việc phát triển cà phê đặc sản trở thành phân khúc thị trường mới, đáp ứng được cả thị trường trong nước và nước ngoài. Để quảng bá mặt hàng này, trong Lễ hội Cà phê sắp tới, Hiệp hội sẽ tổ chức cuộc thi để phát hiện ra những lô hàng cà phê đặc sản, đồng thời mời các nhà rang xay đến trực tiếp thử nếm sản phẩm cà phê đặc sản đó và giao dịch với chủ nhân của sản phẩm. Trong tương lai phải có sàn giao dịch như quốc tế đang làm, như vậy giá mới được nâng lên nhiều.

Không thể phủ nhận cà phê đặc sản đang là xu hướng phát triển mới ở Việt Nam. Do đó, Đắk Lắk sớm có chính sách cụ thể cho việc phát triển sản xuất và thị trường của dòng cà phê này, để sản phẩm cà phê đặc sản góp phần tạo nên danh tiếng cho cà phê Việt Nam trên thị trường thế giới.