Tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch: Phương pháp điều trị mới hạn chế di chứng do đột quỵ não

Tại Đắk Lắk, từ tháng 10-2019 Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên bắt đầu triển khai phương pháp bằng thuốc tiêu sợi huyết cho các bệnh nhân bị đột qụy não. Tính đến nay, Khoa Hồi sức tích cực chống độc (Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên) đã điều trị thành công cho 3 trường hợp bị đột qụy não mà không để lại di chứng sau điều trị, sức khỏe gần như bình phục hoàn toàn.

Điển hình là trường hợp của ông Y Wet Êban (67 tuổi, ở xã Cuôr Đăng, huyện Cư M’gar) bị đột qụy não cấp đã được các bác sĩ Khoa Hồi sức tích cực chống độc cấp cứu và sử dụng thuốc điều trị tiêu sợi huyết kịp thời nên sức khỏe đã bình phục hoàn toàn. Trước đó, ông Y Wet đột ngột đau đầu dữ dội, rồi té ngã xuống đất, miệng ú ớ nói không thành lời; sau khi thăm khám, các bác sĩ đã nhanh chóng cho chụp cộng hưởng từ, phát hiện bệnh nhân bị nhồi máu não ở vùng bán cầu não bên phải.

Ngay lập tức, các bác sĩ chỉ định dùng thuốc tiêu sợi huyết điều trị cho bệnh nhân. Sau tiêm thuốc khoảng một giờ, tình trạng bệnh nhân tiến triển tích cực, tỉnh táo trở lại, tay chân bên yếu nửa người cử động được. Khoảng hai ngày sau điều trị, cơ lực của ông Y Wet đã cải thiện gần như hoàn toàn, tiếp xúc tốt, nói được, đại tiểu tiện tự chủ và có thể đi lại được.

Sức khỏe của ông Y Wet Êban đã bình phục hoàn toàn sau khi được các điều trị thuốc tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch.

Theo bác sĩ Trịnh Hồng Nhựt, Trưởng Khoa Hồi sức tích cực chống độc (Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên), trước đây khi chưa triển khai phương pháp điều trị đột qụy não bằng thuốc tiêu sợi huyết, bệnh nhân thường được điều trị nội khoa, ổn định chức năng sống, dự phòng các yếu tố nguy cơ để tình trạng bệnh đỡ chuyển biến nặng hơn.

Tuy nhiên, bệnh nhân vẫn phải thở máy, nằm lâu ngày và thậm chí tính mạng bị đe dọa. Với phương pháp điều trị bằng thuốc tiêu sợi huyết, thuốc được tiêm vào đường tĩnh mạch của bệnh nhân, trong khoảng một giờ sẽ phá vỡ cục máu đông trên não của bệnh nhân, dòng máu trong não lưu thông trở lại, các chức năng sinh tồn, chức năng vận động, chức năng cảm giác, chức năng ngôn ngữ được trở lại bình thường và gần như ít để lại hậu quả.

Dù vậy, cũng theo bác sĩ Nhật, điều đáng lo ngại hiện nay là vẫn còn rất nhiều người chưa hiểu rõ về bệnh đột qụy não. Nhiều trường hợp người bệnh có các triệu chứng, như: méo miệng, nói ngọng, ú ớ, không nói được hay liệt một bên, người nhà nghĩ bị trúng gió nên thường cạo gió, bắt gió, bấm huyệt, lể…. tốn thời gian vô ích, làm mất đi thời gian “vàng” để điều trị cho bệnh nhân.

Do đó, bác sĩ khuyến cáo, khi thấy bệnh nhân xuất hiện các dấu hiệu đột ngột tê hay yếu một bên cơ mặt, tay chân, đặc biệt liệt nửa người, lú lẫn, rối loạn ý thức, rối loạn thị giác, đi lại khó khăn, loạng choạng mất thăng bằng, đau đầu không rõ nguyên nhân…, cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế để được chẩn đoán, điều trị sớm và để được sử dụng phương pháp tiêu sợi huyết. Việc phát hiện và điều trị càng sớm thì khả năng phục hồi hoàn toàn, không để lại di chứng càng cao.

Phương pháp điều trị bằng thuốc tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch chỉ hiệu quả cao (tỷ lệ khỏi bệnh lên đến 80%) đối với những bệnh nhân được cấp cứu trong thời gian “vàng” 4 - 5 giờ từ khi xuất hiện các triệu chứng đột quỵ đầu tiên, như: choáng, đau đầu, nói ngọng, không nói được, ú ớ…

Mỹ Hạnh