Bảo đảm an toàn cho hồ đập thủy điện mùa mưa lũ

Hồ đập thủy điện giữ vai trò quan trọng trong điều tiết lũ vùng hạ lưu và cải tạo cảnh quan môi trường sinh thái nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ sự cố, đe dọa đến an toàn của công trình và phía hạ du. Chính vì vậy, trong những năm qua, vấn đề an toàn hồ, đập thủy điện trên địa bàn tỉnh luôn được quan tâm, nhất là khi bước vào mùa mưa lũ.

Nằm trong hệ thống thủy điện bậc thang trên sông Sêrêpôk, Công ty Thủy điện Buôn Kuôp hiện quản lý, vận hành 3 nhà máy thủy điện (NMTĐ) gồm:  Buôn Tua Srah,  Buôn Kuôp và Sêrêpôk 3.  Đây là những NMTĐ trọng điểm của tỉnh, với tổng công suất thiết kế 586 MW.  Trong đó, công trình thủy điện Buôn Tua Srah có hồ chứa dung tích 786,9 triệu m³, cũng là hồ thủy điện duy nhất của tỉnh có chế độ điều tiết năm với dung tích hữu ích lớn. Hằng năm, Công ty Thủy điện Buôn Kuôp đều lên kế hoạch và triển khai thực hiện nhiều biện pháp bảo đảm an toàn hồ đập trong mùa mưa lũ. Năm 2012, công tác điều tiết hồ chứa thủy điện Buôn Tua Srah, Buôn Kuôp và Sêrêpôk 3 trong mùa mưa lũ đã thực hiện đúng quy trình vận hành đơn hồ, vận hành liên hồ chứa, không để xảy ra sự cố hay thiệt hại đáng tiếc nào về người cũng như tài sản của người dân vùng hạ lưu. Các công trình của nhà máy bảo đảm an toàn, hệ thống thiết bị hoạt động bình thường và đã huy động được công suất tối đa trong thời gian xả lũ... Để làm tốt công tác phòng chống lụt bão (PCLB) năm 2013, Công ty Thủy điện Buôn Kuôp xây dựng phương án bảo đảm an toàn đập, kiện toàn Ban chỉ huy PCLB do Giám đốc đơn vị làm trưởng ban với các thành viên là cán bộ chủ chốt của công ty; thành lập tiểu ban kỹ thuật xả lũ, đội xung kích PCLB của 3 nhà máy, chú trọng công tác tập huấn, nâng cao kỹ năng, nghiệp vụ ứng phó với thiên tai cho các thành viên trong ban và đội xung kích PCLB. Đồng thời, hoàn thành công tác sửa chữa, bảo trì các công trình đập tràn, cửa nhận nước và hạ lưu buôn Tua Srah, buôn Kuôp, đường vận hành Sêrêpôk 3. Xây dựng quy chế phối hợp với chính quyền địa phương, cơ quan, đơn vị liên quan trong vận hành, điều tiết xả lũ các hồ chứa trên cùng lưu vực; thiết lập 10 trạm cảnh báo từ xa qua sóng điện thoại di động tại hạ lưu đập Buôn Tua Srah và Buôn Kuôp... Xây dựng phương án diễn tập xả lũ cho 3 hồ chứa và 3 phân xưởng vận hành trong tháng 7; tổ chức kiểm tra thực địa hiện trạng dòng chảy thoát lũ ở hạ lưu đập và hệ thống cọc tiêu cảnh báo vùng hạ lưu... Cuối tháng 6 vừa qua, đơn vị đã hoàn thành việc kiểm tra đóng mở cửa van cung đập tràn hồ chứa của cả 3 NMTĐ, bảo đảm an toàn sẵn sàng vận hành. Ngoài ra, để cảnh báo lũ đến với người dân sinh sống vùng hạ du được kịp thời, trong quá trình xả lũ qua đập tràn, ngoài các thông báo theo quy định, Công ty thực hiện nghiêm công tác dự báo, quan trắc hồ chứa để chủ động hơn trong cảnh báo lũ và điều tiết lũ cho hạ du.

Đập tràn xả lũ thủy điện Buôn Kuốp.

Toàn tỉnh hiện có 12 NMTĐ đang vận hành với tổng công suất khoảng 800MW. Để bảo đảm an toàn cho các công trình này trong mùa mưa, hạn chế thấp nhất những sự cố đáng tiếc có thể xảy ra, ngay trước mùa mưa, Sở Công thương đã chủ động kiểm tra, theo dõi công tác an toàn đập và vận hành hồ chứa, hướng dẫn, đôn đốc các NMTĐ nghiêm túc thực hiện việc rà soát báo cáo hiện trạng an toàn đập, xây dựng các phương án phòng chống lụt bão, bảo vệ an toàn đập và hạ lưu. Qua kiểm tra an toàn đập tại các nhà máy cho thấy, các đơn vị đã thực hiện khá nghiêm túc việc đăng ký an toàn đập, báo cáo hiện trạng an toàn; công tác quản lý hồ sơ kỹ thuật, quan trắc của đập; duy tu, bão dưỡng định kỳ cũng như cắm mốc xác định vùng phụ cận bảo vệ đập, hành lang bảo vệ hồ chứa. Theo đánh giá của cơ quan chức năng, các NMTĐ đang hoạt động cơ bản bảo đảm an toàn, song trong mùa mưa, các đơn vị cần thực hiện nghiêm các quy trình vận hành, tăng cường phối hợp với chính quyền địa phương trong việc vận hành hồ, xả lũ theo quy trình được duyệt, góp phần giảm lũ cho vùng hạ du và bảo đảm an toàn cho nhân dân sinh sống gần hạ lưu công trình trong mùa mưa bão.

Lê Hương