Hạt muồng chữa trị tăng huyết áp, táo bón

Cây muồng hay còn gọi là cây muồng ngủ là loại cây mọc hoang ở nhiều địa phương trên cả nước. Loại cây này có quả chín vào cuối mùa thu. Người ta thường thu hái lấy quả. phơi khô giòn và đập lấy hạt dùng làm thuốc. Hạt muồng (theo tên thuốc Đông y là thảo quyết minh) được dùng để trị các chứng bệnh liên quan đến một số chức năng của gan. Tuy nhiên, trước khi dùng, hạt muồng phải qua sao chế, nếu đem hạt sắc ngay để uống sẽ có mùi rất nồng và buồn nôn.

Cây muồng hoàng yến, một loại cây có nhiều ở vùng Tây Nguyên. Ảnh: TL

Hạt muồng có 2 cách sao chế là: sao vàng và sao cháy. Với hạt muồng sao vàng, đun dụng cụ sao (chảo, nồi…) cho nóng già, sau đó cho hạt muổng vào và đảo đều cho đến khi lớp dầu phía ngoài của hạt khô đi và hạt nổ tiếng kêu lép bép thì kết thúc. Còn với hạt muồng sao cháy, sau khi hạt đã nổ hết, tiếp tục sao thêm đến khi có một lớp khói dầy đặc, mầu vàng da cam (thăng hoa của các thành phần anthranoid có trong hạt muồng) bốc lên và tan dần, trong chảo xuất hiện một làn khói đen nhẹ mùi hơi cháy của hạt muồng là được.
Để chữa chứng táo bón, ở những người trẻ tuổi, nên dùng hạt muồng sao vàng, liều 16 - 20g/ngày, dưới dạng hãm, uống nhiều lần trong ngày cho tới khi phân nhuận. Với người cao tuổi hoặc phụ nữ sau sinh, trẻ em nhỏ tuổi, bị táo, trĩ, hoặc chứng táo mạn tính, do công việc phải ngồi lâu gây táo bón: dùng hạt muồng sao cháy, liều 10 - 16g/ngày, dưới dạng hãm, uống nhiều lần trong ngày. Với trẻ sơ sinhmà bị táo bón, dùng 1 - 2g cho thêm nước sôi hoặc sữa mẹ, hấp trên mặt nồi cơm khi cạn, gạn lấy nước để nguội, có thể thêm chút mật ong hay đường phèn cho dễ uống. Uống nhiều ngày cho tới khi hết táo bón.
Đối với bệnh tăng huyết áp dùng hạt muồng sao cháy 12g,  hoa hòe(sao vàng) 10g, hoa cúc 4g, cỏ ngọt 6g, dùng dưới dạng hãm, uống nhiều lần trong ngày và sau 3-4 tuần thì dùng nhắc lại.
Mất ngủ, khó ngủ, tinh thần bồn chồn, bất an: Hạt muồng sao cháy 12g, hãm uống hàng ngày, hoặc hạt muồng sao cháy 12g, táo nhân sao đen (hắc táo nhân) 10g, dưới dạng hãm, uống hằng ngày vào buổi chiều và trước khi đi ngủ.
Đau mắt đỏ, mờ mắt: Hạt muồng sao cháy 12g, cúc hoa vàng 6g, hoàng liên 8g, cốc tinh thảo 8g, cam thảo 8g, sắc uống ngày một thang. Một liệu trình 2 - 3 tuần lễ, sau nhắc lại.
Khi sử dụng hạt muồng cần chú ý tránh nhầm lẫn với loại hạt của các cây cùng họ như: điền thanh, lục lạc vì chúng có hình dạng rất giống nhau.

Kim Oanh (tổng hợp)