Những tiến bộ mới nhất trong lĩnh vực điều trị ung thư vú

1. Luyện tập thể thao giúp cơ thể xử lý estrongen tốt hơn

Một trong những thành tựu đầu tiên trong lĩnh vực phòng chống ung thư vú trong thời gian gần đây là nghiên cứu của Đại học Minnesota Mỹ (UOM) phát hiện ra hiệu ứng cơ thể xử lý estrogen, "nhiên liệu" giúp cho khối u phát triển. Theo nghiên cứu này thì phụ nữ chỉ cần tập vài giờ thể thao mỗi tuần là có tác dụng giảm thiểu rủi ro gây bệnh, càng luyện tập nhiều và thường xuyên càng có tác dụng. 30 nghiên cứu khác cũng phát hiện thấy kết quả tương tự, tất cả các nghiên cứu này đều phát hiện thấy chỉ cần tập thể thao ôn hòa đến mức cao 4 tiếng/tuần sẽ giảm được 30-40% nguy cơ ung thư vú. Kết quả tương tự như tamoxifen, loại thuốc ngừa ung thư vú hiệu quả nhất hiện nay.

2. Thực phẩm chống ung thư vú

Các chuyên gia ở ĐH Y khoa Harvard (HSPH) mới đây kết thúc nghiên cứu và phát hiện thấy những người ăn nhiều rau xanh trái cây sẽ giảm được rủi ro mắc bệnh ung thư vú thụ thể estrogen  âm (ER-negative). Dạng ung thư vú không phải do hormone cấp nhiên liệu để khối u tồn tại, tỷ lệ mắc bệnh 15-20% trong tổng số các ca ung thư vú chung ở phụ nữu, đặc biệt là phụ nữ trẻ. Qua thử nghiệm các nhà khoa học phát hiện thấy trong máu của những phụ nữ có hàm lượng carotenoid cao, tức vi lượng đạm có từ rau xanh trái cây, sẽ làm giảm rủi ro mắc bệnh, thậm chí có thể giảm tới 70% rủi ro, vì vậy người ta khuyến cáo phụ nữ nên ăn mỗi ngày một suất rau xanh, trái cây trở lên (1 suất tương đương 80gam), nhất là nhóm quả mọng.

3. Loại thuốc dùng cho nhóm phụ nữ có nguy cơ cao

   Đầu năm 2013 Hiệp hội Ung thư học lâm sàng Mỹ (ASCO) đã khuyến cáo dùng loại thuốc mới có tên exemestence, loại thuốc hiện đang dùng cho các bệnh nhân ung thư vú. Nhóm phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao, như nhóm khỏe mạnh mãn kinh và có tiền sử gia đình mắc bệnh. Theo nghiên cứu lâm sàng thìt exemestence có khả năng giảm nguy cơ ung thư vú thụ thể estrogen dương (ER-posetive) tới 73% so với liệu pháp giả dược.

4. Những người có mật độ mô vú đặc

Sau thời gian dài nghiên cứu, các chuyên gia ở ĐH California phát hiện thấy những phụ nữ có mật độ mô vú đặc hay nói ngắn gọn là vú đặc thì tỷ lệ mắc bệnh ung thư vú cao gấp 2 lần những người có mật độ mô vú bình thường. Vú đặc có nghĩa, rong mô  vú có chứa nhiều loại tế bào làm cho khối u ung thư tăng trưởng và nếu dùng kỹ thuật chụp tia X vú khó có thể phát hiện ra bệnh, nhất là ở phụ nữ trẻ. Nếu thuộc nhóm này nên yêu cầu bác sĩ chụp tia X vú kỹ thuật số để đảm bảo độ chính xác, như kỹ thuật MRI và dùng kỹ thuật tính toán mật độ vú mới nhất có thể phát hiện nguy cơ ung thư vú trước 5 năm.

5. Phương pháp chụp nhũ ảnh kỹ thuật số 3D

Đây là phiên bản mới được gọi là X quang kỹ thuật số thế hệ 3D, nó có khả năng phát hiện được bệnh ung thư xâm lấn tốt hơn so với thế hệ 2D do vú tạo ra những hình ảnh phức, rất phù hợp với nhóm phụ nữ có mật độ vú dày. X quang kỹ thuật số thế hệ 3D do có chi phí cao nên chưa được các hãng bảo hiểm chi trả nhưng trong tương lai sẽ được cải tiến và trở nên thông dụng, được xem là thiết bị y sinh hiện đại nhất hiện nay.

6. Giảm số lần chiếu xạ

Bệnh viện Cleveland, Mỹ hiện đang thử nghiệm một phương pháp điều trị mới cho nhóm mắc bệnh ung thư vú thụ thể ER dương, căn bệnh chiếm tới 2/3 số ca mắc bệnh ung thư vú bằng phương pháp chiếu xạ 1 lần liều cao trong khi phẫu thuật. Phương pháp này giảm được rủi ro gây ảnh hưởng xấu đến các mô tim và phổi khỏe mạnh. Hiện nay 40% cơ sở điều trị ung thư tại Mỹ ứng dụng kỹ thuật trên, được chuyên môn gọi là liệu pháp chiếu xạ trong khi mổ (intraoperative radiation therapy).

7. Thiết bị đánh giá tế bào ung thư sót lại sau phẫu thuật

   Năm 2012, Cơ quan Quản lý Thực - Dược phẩm Mỹ (FDA) đã phê duyệt cho phép đưa vào sử dụng một thiết bị có tên MarginProbe dùng cho bác sĩ phẫu thuật để đánh giá các tế bào ung thư còn sót ở dạng mềm hay cứng. Thông thường, các tế bào ung thư thường có xu hướng cứng hóa do có nhiều collagen và một khi biết được các tế bào còn tồn tại bác sĩ sẽ cắt bỏ ngay sau đó để hạn chế phẫu thuật nhiều lần gây đau đớn.

8. Ra đời "bom thông minh" trị ung thư vú

Cho đến nay con người đã sản xuất được nhiều thế hệ thuốc mới, một trong số này là loại thuốc có tên Kadcyla hay còn gọi là "bom thông minh" chống ung thư. Nguyên lý làm việc của Kadcyla là đưa hoá chất thẳng vào các tế bào ung thư nên không gây hại cho các tế bào khỏe mạnh kề cạnh, rất phù hợp với nhóm phụ nữ mắc bệnh ung thư vú thụ thể HER dương (loại ung thư các tế bào tạo ra quá nhiều protein có tên HER2/nen) mặc dù đã được điều trị bằng hóa trị liệu và thuốc truyền thống Herceptin. Ưu điểm của Kadcyla là kéo dài tuổi thọ cho người bệnh, hạn chế phản ứng phụ do hóa trị liệu gây ra, nhất là tiêu chảy và phát ban. Ngoài Kadcyla,  tháng 4-2013 FDA còn phê duyệt một loại thuốc mới có tên palbociclib, có khả năng kéo dài tuổi thọ tới 18 tháng cho những người mắc bệnh ung thư vú thụ thể HER2 âm so với liệu pháp xạ trị tiêu chuẩn

9. Liệu pháp chemo ít gây rụng tóc

Mới đây, FDA đã phê duyệt thử nghiệm giai đoạn II một loại mũ ngăn ngừa rụng tóc ở phụ nữ mắc bệnh ung thư có tên DigniCap trong quá trình hóa trị liệu. DigniCap làm nhiệm vụ tuần hoàn môi chất lạnh qua lớp lót bên trong mũ, làm giảm việc lan truyền các chất độc vào chân tóc. Trong một số thử nghiệm quy mô hoa tiêu cho thấy DigniCap đã giúp hầu hết phụ nữ bị ung thư vú giai đoạn đầu sau khi qua hóa trị liệu giảm được hiện tượng rụng tóc, tạo thêm niềm vui và rất nhiều hiệu mang tính tích cực khác cho người bệnh.

Khắc Hùng

(Theo HP-10/2013)