Tâm điểm nóng nhất trong “chảo lửa” xung đột Nga – Ukraine

Mọi ánh mắt hiện đều đổ dồn vào Bakhmut - một thành phố nằm ở khu vực Donbass chứng kiến các cuộc giao tranh ác liệt giữa Nga và Ukraine. Thành phố này được cho là đóng vai trò quan trọng với cả hai bên trong cuộc xung đột.

Tâm điểm Bakhmut thu hút mọi sự chú ý

Đánh giá về tầm quan trọng của Bakhmut, ông Mark Sleboda - nhà phân tích an ninh và vấn đề quốc tế nhận định: "Đầu tiên, xét từ vai trò của nó, một trong những ưu tiên quân sự của Nga là đảm bảo an ninh cho toàn bộ Donbass và giải phóng hoàn toàn khu vực này".

"Là trung tâm của khu vực Donetsk, Bakhmut thường được gọi là chìa khóa của Donbass. Vì thế, dĩ nhiên tất cả khu vực này phải được giải phóng. Bakhmut là một trung tâm vận chuyển và hậu cần lớn bởi nó có hai tuyến đường cao tốc giao nhau và các tuyến đường bộ chạy về phía Bắc tới hướng Moscow rồi, cũng như đi qua phía Nam và vòng quanh thành phố Donetsk", nhà phân tích này đánh giá.

Thứ hai, theo ông Mark Sleboda, Bakhmut là chốt chặn trong toàn bộ phòng tuyến thứ hai của chính quyền Kiev.

"Có một phòng tuyến cuối cùng duy nhất ở Donetsk của bất kỳ nút giao nào giữa Slavyansk và Kramatorsk", ông Sleboda cho hay.

Thứ ba, việc giành được Bakhmut có thể đe dọa các cuộc tấn công xa hơn và các sườn theo những hướng khác do vị trí địa lý của nó. Cuối cùng, việc này sẽ cho phép kiểm soát lớn hơn đối với Kênh đào Donetsk-Seversky, chịu trách nhiệm cung cấp nước cho thành phố Donetsk. Ông Sleboda cho biết, chính quyền Kiev đã cắt nguồn cung nước cho Donetsk 5 năm nay.

Sau sự thay đổi chính quyền ở Kiev vào tháng 2/2014, nước Cộng hòa nhân dân Donetsk tự xưng (DPR) đã thiết lập quyền kiểm soát Bakhmut. Tuy nhiên, chính quyền Kiev đã giành lại thành phố này vào tháng 7/2014.

Giao tranh dữ dội để giành Bakhmut

Thành phố Bakhmut có vai trò vô cùng quan trọng với cả Nga và Ukraine khi toàn bộ cuộc xung đột hiện đều tập trung vào những gì xảy ra ở đây. Chính quyền Kiev đã điều hàng chục nghìn binh lính tới Bakhmut để tăng cường lực lượng. Hiện tại, giao tranh tại thành phố này đang leo thang dữ dội.

"Toàn bộ tiền tuyến, đặc biệt là khu vực phía Bắc và phía Nam Bakhmut cũng như Donetsk đã được kích hoạt hoàn toàn", ông Sleboda nhận định.

Khai hỏa pháo ở Bakhmut. Ảnh: Sputnik

Theo ông, quân đội Nga đang tiến công vào Soledar - một thị trấn nhỏ nằm cách Bakhmut khoảng 18 km về phía Đông Bắc. Ngày 9/1, một quan chức của DPR thông báo Nga đã kiểm soát được làng Bakhmutskoe ở thị trấn Soledar. Những diễn biến này có thể dọn đường cho cuộc tấn công lớn hơn nhằm kiểm soát hoàn toàn Donbass.

"Quân đội Nga đã thâm nhập vào cả Bakhmut và Soledar cùng lúc và đang giao tranh trong các quận của thành phố này. Nga đang đạt được tiến triển nhanh hơn. Ukraine thiết lập một hàng rào phòng thủ vững chắc ở đây nhưng Moscow đã thâm nhập và bao vây với tốc độ ngày càng nhanh", ông Sleboda đánh giá.

Theo nhà phân tích này, dường như chính quyền Kiev đang gặp khó khăn trong việc xoay vòng lực lượng và tăng cường binh lính với tốc độ mà họ từng thực hiện trong một vài tháng qua.

Đặc trưng các cuộc giao tranh ở Bakhmut và các khu vực xung quanh là chúng rất dễ phòng thủ và khó bị tấn công bởi lợi thế về độ cao. Bên kiểm soát khu vực với độ cao này có thể quan sát mọi thứ và tấn công các binh lính đang tiếp cận, chuyên gia Sleboda bình luận.

"Chính quyền Kiev đang duy trì khoảng 60.000 binh lính ở Bakhmut. Đa số họ là lính nghĩa vụ nhưng cũng có một số đội quân tốt nhất ở đây. Phía Ukraine đã xây dựng khoảng 500 chiến hào trong thành phố".

Thành phố bên dưới thành phố

Ngoài ra, Bakhmut là khu vực có địa lý độc đáo, được chia cắt bởi một con sông và các hệ thống ao hồ, kênh, mương. Điều đó khiến cho việc phòng thủ trở nên thuận lợi hơn.

"Trên thực tế, có một mạng lưới đường hầm dưới lòng đất ở Bakhmut và tại một số điểm, chúng giao với các mỏ muối lớn tại Soledar ở phía Bắc. Chúng được xây dựng giống như những hệ thống boongke và công sự thời Thế chiến II và được cho là đủ lớn để lái xe tăng ra vào. Vì thế, có hẳn một thành phố bên dưới một thành phố đang diễn ra các cuộc giao tranh hiện nay. Điều đó đã tạo điều kiện thuận lợi hơn nhiều cho việc phòng thủ và khiến nó khó bị tấn công hơn”, ông Sleboda nhận định.

Tuy nhiên, bất chấp những đặc điểm trên, theo chuyên gia này, Nga vẫn đang tiến công vào thành phố và chỉ trong 2 ngày qua đã đạt được bước đột phá ở Soledar, đe dọa toàn bộ tuyến phòng thủ của quân đội Ukraine ở đây.

Bakhmut cũng đóng vai trò quan trọng bởi ở phía Bắc đang có một nhóm tấn công lớn của Ukraine tập hợp theo hướng dẫn vào các thành phố Kremennaya và Svatovo.

"Chính quyền Kiev đang tiến hành một cuộc tấn công rất âm thầm. Không ai nói nhiều về mặt trận ở phía Bắc khu vực này và họ có khoảng 40.000 quân ở đây. Họ cũng điều động binh lính tới Kremennaya. Họ đạt được một vài thành quả nhưng cũng chịu tổn thất lớn về lực lượng. Nếu như Soledar sụp đổ thì Seversk sẽ không thể bảo vệ khu vực phía Bắc của nó. Và nếu như Seversk không còn khả năng phòng thủ thì Svatovo và Kremennaya sẽ bị tấn công. Điều đó tức là toàn bộ lực lượng tấn công của Ukraine ở phía Bắc sẽ không thể cầm cự”.

Theo nhà phân tích Sleboda, một điều có thể thấy rõ là toàn bộ cuộc tấn công của Ukraine đã bị chững lại ở đây và có lẽ nước này sẽ phải rút bớt quân để bảo vệ họ không bị bao vây trước đà tiến công nhanh chóng của Nga.

Ông Sleboda cũng cho rằng dường như đã có sự huy động lực lượng tại các khu vực ở phía Nam Donetsk, Ugledar, Zaporozhye, các khu vực xa hơn ở phía Bắc và phía Tây biên giới Belarus - Ukraine. Những hoạt động này có thể diễn ra bởi mặt đất đã đóng băng và các bên đang chuẩn bị cho thời tiết giao tranh mùa đông.

Phương Tây nghĩ lại về lằn ranh đỏ hỗ trợ vũ khí cho Ukraine?

Trong khi xung đột Nga - Ukraine leo thang thì các nước NATO đang tăng cường hỗ trợ quân sự cho Kiev. Một gói hỗ trợ quân sự mới của Mỹ cho Ukraine bao gồm một danh sách dài các thiết bị quân sự và đạn dược, trong đó có 50 xe chiến đấu bộ binh Bradley cùng với 500 tên lửa chống tăng TOW, 250.000 đạn cỡ 25 mm, 100 xe bọc thép chở quân nhân M113, tên lửa Sea Sparrow RIM-7 và đạn pháo sử dụng cho hệ thống HIMARS.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng cam kết cung cấp cho Ukraine xe tăng hạng nhẹ AMX-10 RC trong khi Đức cam kết hỗ trợ 40 xe chiến đấu bộ binh Marder. Về phần mình, các bộ trưởng Ba Lan và Phần Lan cũng đang cân nhắc cung cấp một số xe tăng Leopard 2 do Đức sản xuất và xe tăng M1 Abrams của Mỹ nếu các nước này dẫn đầu nỗ lực trên.

Ông Sleboda không loại trừ khả năng các nước NATO sẽ sớm cung cấp xe tăng chủ lực cho Ukraine, dù trước đó điều này được xem là "lằn ranh đỏ". Ngoài ra, Đức cũng cam kết hỗ trợ cho Ukraine thêm 1 hệ thống phòng không Patriot cùng với hệ thống mà Mỹ thông báo sẽ cung cấp cho Kiev.

Dù vậy, nhà phân tích này cho rằng, nguồn cung vũ khí phương Tây sẽ không thể trở thành một nhân tố thay đổi diễn biến xung đột bởi Nga cũng đang triển khai số lượng lớn vũ khí hiện đại trên chiến trường.

Theo VOV