Mùa vàng thổn thức

Buổi chiều, đi thăm đồng về, nắng hạ đương còn vương trên mắt mẹ, màu vàng cứ thế óng ánh lấp lánh trong niềm vui của bà mẹ quê tảo tần. Ngày mai, trên cánh đồng quê sẽ nhộn nhịp ngày hội mùa vàng, hương lúa mới sẽ xôn xao trên từng ngón tay, xào xạc theo tiếng nói cười rổn rang, nhộn nhịp.

Từ phiên chợ hôm trước, mẹ đã mang theo những chiếc chấu liềm đi cắt, cái nào cái nấy chấu sáng choang, sắc lẹm. Mẹ cẩn thận mang ra ngắm nghía một lần nữa, trước khi chúng được làm nhiệm vụ chính. Rồi mẹ chuẩn bị quang gióng, đòn gánh. Vừa chuẩn bị mẹ vừa nói với đàn con, tất cả đã sẵn sàng cho mùa gặt, chỉ chờ lúa chín là bước chân ra đồng. Cha chạy ra phía sau nhà đốn lấy một cây tre không quá già mang vào sân ngồi tỉ mẩn chẻ từng chiếc lạt. Những chiếc lạt cha chẻ đều đặn, độ dài vừa phải, mang hong nắng một lần cho thêm độ dẻo dai. Ai cũng chăm chút, chuẩn bị cho một mùa vàng trọn vẹn.

Mẹ vừa làm vừa ngó đàn con, kêu thằng Út chạy ra vườn xem cây chanh quả đã đến độ hái chưa, nếu non quá mẹ sẽ đi chợ mua vài ba chục quả dự trữ. Rồi gọi con Hai vào bếp xem hũ đường còn không? Mùa gặt thì không thể thiếu nước chanh đường, đá lạnh để tiếp thêm sức lực. Rồi thì trà xanh, trà vối. Lại thêm cái giỏ mây đeo bên người dành cho tụi nhỏ bắt châu chấu, muồm muỗm nữa. Phải chuẩn bị tươm tất trước khi mùa gặt bắt đầu. Hai chị em tôi chạy tới chạy lui theo sự chỉ dẫn của mẹ, nghĩ về một mùa gặt rộn ràng, vất vả nhưng cũng đầy niềm vui.

Buổi sớm, dường như nắng hạ làm cho ngày mới đến sớm hơn thường lệ. Chái bếp mẹ đỏ lửa, khói lên từ ban mai chưa tỉnh giấc nhưng khi bữa ăn bầy ra thì nắng đã loang khắp mọi ngõ ngách, bỏng rát. Bữa sáng ngày gặt của nông dân đơn giản với khúc sắn, củ khoai luộc, bát cơm nguội rang lên với tóp mỡ hay tô mì úp vội. Nắng giục giã bước chân người nông dân nhanh nhanh bước ra đồng.

Minh họa: Trà My

Mới bước chân trên đường quê, đã thấy mùi thơm lúa mới phập phồng nơi cánh mũi. Cả cánh đồng nhuộm sắc vàng, nắng hạ chảy dài như phụ họa thêm cho bức tranh ngày mùa thêm rực rỡ. Người ra đồng ngày một nhiều lên, những vành nón trắng nhấp nhô, tiếng chào hỏi nhau, lao xao trong cơn gió hạ đong đưa trên từng ruộng lúa. Tiếng chấu liềm cắt vào thân lúa soàn soạt vui tai. Gặp thửa ruộng xâm xấp nước thì khả năng sẽ có những chú rô đồng, chú cá quả, lũ cua bò lổm ngổm. Vì vậy thi thoảng trong bữa gặt, người dân dừng lại hô hào nhau bắt cá, bắt cua. Tiếng hò hét rộn vang cả cánh đồng. Lũ trẻ con theo chân người lớn, lúc xuống ruộng, lúc lại lên bờ tìm bắt châu chấu, muồm muỗm về nướng ăn. Mùa gặt đồng quê hào phóng cho lũ trẻ thứ quà ngon khó cưỡng, để rồi khi lớn lên đi xa, trong lòng ai cũng nhớ về và muốn thưởng thức lại thêm nhiều lần trong đời.

Người nông dân khổ cực nhất là trong mấy ngày mùa. Nhìn những tấm áo ướt đẫm mồ hôi, khuôn mặt sạm đen mới thấy để làm nên hạt gạo dẻo thơm vất vả và gian nan vô cùng. Thương những mùa vàng ký ức, cha mẹ đã chắt chiu từng hạt gạo dẻo thơm nuôi nấng chúng tôi nên người. Mùa đã đi cùng năm tháng, cùng thăng trầm đời người, có vất vả, niềm vui, nước mắt và nụ cười. Lớn lên nhớ về mùa vàng tôi lại nhớ tới cha, mẹ, thoảng bên tôi là hương mồ hôi mặn mòi phả quyện vào hương lúa mới thơm ngát.

Tôi xa quê gần hai thập kỷ, mùa hạ vàng cũng bởi vì thế mà xa cách chia lìa. Làng quê nay đã khác xưa, những con đường đất đỏ được bê tông hóa nhưng may mắn thay cánh đồng quê đến mùa vẫn xào xạc lúa hát, vàng óng ả. Từ con đường cũ, ký ức tôi hiện về, hình dáng năm xưa, bóng cha mẹ oằn lưng gồng gánh mùa vàng, lúa trĩu nặng đôi vai và mồ hôi rịn chảy. Lòng bỗng nao nao khi cánh mũi phập phồng nhớ lại hương lúa dìu dịu. Mùa vàng ùa về thổn thức…

 Tăng Hoàng Phi