Sử dụng xăng sinh học: Vì sao cả doanh nghiệp và người tiêu dùng đều e ngại?

Toàn tỉnh hiện có 460 cửa hàng kinh doanh xăng dầu, từ cuối năm 2015, xăng E5 đã được đưa vào sử dụng thí điểm trên địa bàn. Tuy nhiên, lộ trình phân phối, tiêu thụ loại xăng này vẫn chưa được như mong muốn do còn nhiều rào cản.

Theo thống kê của Sở Công thương, tính đến nay chỉ có 3 DN thực hiện phân phối xăng E5 gồm Công ty Xăng dầu Nam Tây Nguyên, Công ty Xăng dầu Quân đội khu vực 3 và Công ty Cổ phần xăng dầu Dầu khí Vũng Tàu với 10 cửa hàng, chiếm 2,17% so với tổng số cửa hàng xăng dầu trong toàn tỉnh. Việc tiêu thụ loại xăng này cũng khá khiêm tốn, sản lượng bán ra chỉ đạt bình quân khoảng 110-150 m3/cửa hàng/tháng.

Qua khảo sát, riêng TP. Buôn Ma Thuột có đến gần 100 cửa hàng kinh doanh xăng dầu, nhưng số trụ bơm xăng E5 chỉ đếm được trên đầu ngón tay, hoạt động mua bán diễn ra thưa thớt. Còn tại các huyện, hầu như chưa có các cột bơm xăng E5 nào.

Khách mua xăng sinh học E5 tại cửa hàng của Công ty Xăng dầu Nam Tây Nguyên.

Chia sẻ về vấn đề này, đại diện Công ty Xăng dầu Nam Tây Nguyên cho rằng, ban đầu, nhiều NTD thấy lạ và nghi ngờ về chất lượng nên không dám sử dụng xăng E5, nhưng qua một thời gian, dần dần có người yên tâm mua dùng, nhưng sản lượng bán ra không tăng hơn so với trước dù Công ty luôn  bảo đảm cung ứng đủ cho nhu cầu tiêu dùng trên địa bàn. 9 tháng năm 2017, sản lượng xăng E5 Ron 92 bán ra  là 3.635 m³, bằng 93%  so với cùng kỳ năm 2016.

Anh Vương Quốc Việt, Trạm trưởng Trạm xăng dầu số 48 Nguyễn Lương Bằng, TP. Buôn Ma Thuột (Công ty Xăng dầu Quân đội khu vực 3) cho biết, việc tiêu thụ xăng E5 tại cửa hàng rất chậm, chỉ bằng 1/10 các loại xăng khoáng thông thường khác; đa số NTD chỉ vào đổ xăng Ron 92.

Còn đối với các DN tư nhân, hiện chưa có DN nào của tỉnh đưa vào phân phối xăng E5. Qua tìm hiểu cho thấy, phía DN chưa mặn mà phân phối xăng này vì chính sách về giá chưa hấp dẫn, chiết khấu thấp, tỷ lệ hao hụt lại cao hơn so với xăng khoáng thông thường. Chưa kể, để nhập xăng E5 về bán, DN phải đầu tư súc rửa bồn bể, trụ bơm gây tốn kém chi phí, đòi hỏi phải khắt khe hơn trong bảo quản khiến lợi nhuận sụt giảm.

Về phía NTD,  dù được tuyên truyền, khuyến khích sử dụng xăng E5 nhưng vẫn chưa thu hút được nhiều người chọn mua, bởi ngoài tâm lý e ngại về sản phẩm khá mới mẻ này thì giá xăng E5 cũng chỉ thấp hơn xăng A95 khoảng 1.000 đồng nên khó thuyết phục được họ mua sử dụng.

Trong khi đó, mới đây, Văn phòng Chính phủ vừa có thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng tại cuộc họp bàn về thực hiện Đề án phát triển nhiên liệu sinh học và lộ trình áp dụng tỷ lệ phối trộn nhiên liệu sinh học với nhiên liệu truyền thống. Theo đó, kể từ ngày 1-1-2018, chỉ cho phép sản xuất kinh doanh xăng E5 Ron 92 và xăng khoáng Ron 95 nhằm góp phần bảo đảm mục tiêu an ninh năng lượng, giảm dần sự lệ thuộc vào xăng khoáng, cải thiện môi trường... Riêng đối với tỉnh ta, mục tiêu đề ra của UBND tỉnh là từ ngày 1-12-2017 sẽ đưa vào sản xuất, phối chế, kinh doanh xăng E10 để sử dụng cho phương tiện cơ giới đường bộ. Song như đã nói ở trên, việc đưa xăng E5 đến với NTD là hết sức gian nan, bởi người mua chưa quen và chưa tin dùng, DN lại ngại bán loại xăng này.

Thiết nghĩ, Nhà nước cần có cơ chế hỗ trợ DN, nhất là những đơn vị tư nhân về chi phí ban đầu để DN chủ động, sẵn sàng triển khai bán xăng E5. Ngoài ra, theo một số DN đầu mối thì giá chênh lệch giữa xăng khoáng và xăng E5 hiện nay trên thị trường vẫn không nhiều nên không đủ để hấp dẫn người mua.

Vì thế, Nhà nước cần tính lại giá xăng E5 bán ra cho phù hợp hơn. Bên cạnh đó, rất cần có sự vào cuộc quyết liệt của nhiều ngành để tuyên truyền, giải thích cho người dân hiểu tác dụng, mức độ an toàn, chất lượng của xăng sinh học. Bởi, trên thực tế, do tuyên truyền chưa sâu, chưa đủ để tác động đến ý thức, thói quen tiêu  dùng của từng người dân nên họ rất e dè, thận trọng; thậm chí lắc đầu từ chối khi được nhân viên bán xăng tư vấn, khuyến khích nên mua xăng E5 dùng thử. 

Đỗ Lan