Kỷ niệm 110 năm ngày sinh đồng chí Lý Tự Trọng:

Người đoàn viên thanh niên cộng sản kiên trung

Đồng chí Lý Tự Trọng tên thật là Lê Hữu Trọng, sinh ngày 20/10/1914 trong gia đình giàu truyền thống yêu nước tại tỉnh Nakhon Phanom, Vương quốc Thái Lan. Cha của Lý Tự Trọng là ông Lê Hữu Đạt, mẹ là bà Nguyễn Thị Sờm quê ở tỉnh Hà Tĩnh.

Thời kỳ này do phải tránh sự truy lùng gắt gao của thực dân Pháp nên hàng chục nghìn đồng bào yêu nước từng nổi dậy theo Phan Đình Phùng đánh Pháp rồi theo Phan Bội Châu tham gia Việt Nam Quang phục Hội để mưu việc “phục quốc” buộc phải tìm đường vượt núi cao Trường Sơn và băng qua Sông Mẹ (Mê Kông) vừa để cuốc cây kiếm sống vừa để tổ chức lực lượng trở về đánh Pháp trong sự chia sẻ, đùm bọc của nhân dân nước bạn.

Người thanh niên yêu nước, bản lĩnh, khát khao lý tưởng và tràn đầy nhiệt huyết cách mạng

Từ nhỏ đồng chí Lý Tự Trọng đã thấu hiểu được nỗi thống khổ, bất công của các tầng lớp nhân dân lao động dưới ách áp bức, bóc lột của chính quyền thực dân, phong kiến, căm ghét bọn cướp nước và bè lũ tay sai, từ đó hun đúc ý chí và tinh thần học hỏi, vươn lên tìm con đường cứu nước.

Thời gian học tập ở tại Trường sơ học của cụ Tú Đặng, Lý Tự Trọng đã bộc lộ là một thiếu niên chăm chỉ, ham học hỏi, mong muốn lớn lên đóng góp cho quê hương, đất nước. Bước ngoặt cuộc đời Lý Tự Trọng là được lựa chọn sang Quảng Châu học tập và được đồng chí Nguyễn Ái Quốc đưa vào nhóm “Thiếu niên tiền phong Việt Nam”. Tại đây, Lý Tự Trọng được các đồng chí trong Tổng bộ hướng dẫn và hiểu được tại sao phải làm cách mạng đánh thực dân Pháp xâm lược, Chủ nghĩa cộng sản là gì?.

Thời gian học tập ở Đại học Trung Sơn, Quảng Châu, Lý Tự Trọng đã thông thạo tiếng Trung và được cử làm liên lạc cho Tổng bộ Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí Hội ở Quảng Châu.

Vốn thông minh hoạt bát, mưu trí, Lý Tự Trọng góp phần tích cực vào việc liên lạc giữa Tổng bộ Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí Hội với đảng bạn và cán bộ cách mạng Việt Nam hoạt động tại Trung Quốc; đồng thời tổ chức việc chuyển thư, tài liệu của Đảng về nước.

Đồng chí Lý Tự Trọng. Ảnh tư liệu

Phát súng của Lý Tự Trọng để cứu đồng chí Phan Bôi, người phụ trách tuyên truyền của Xứ ủy đang đứng diễn thuyết trước công chúng đã làm rung chuyển Sài Gòn. Thực dân Pháp không nghĩ một thanh niên mới 17 tuổi lại dám liều mình bắn chết mật thám LeGrand ngay trước công chúng.

Trong những ngày cuối cùng ở xà lim án chém, Lý Tự Trọng vẫn lạc quan yêu đời, tin tưởng vào sự thắng lợi của cách mạng. Thực dân Pháp không dám xử công khai Lý Tự Trọng. Lợi dụng lúc rạng sáng ngày 21/11/1931, chúng hèn hạ dụng máy chém ở Sài Gòn giết anh trong im lặng.

Tinh thần cách mạng bất khuất của Lý Tự Trọng làm cho kẻ thù vô cùng khiếp sợ, góp phần động viên cổ vũ mạnh mẽ phong trào cách mạng trong cả nước lúc bấy giờ. Cuộc đời của Lý Tự Trọng tuy ngắn ngủi nhưng tinh thần cách mạng của anh trở thành tấm gương sáng cho các thế hệ thanh niên noi theo.

Tinh thần và chí khí người thanh niên Lý Tự Trọng đã trở thành biểu tượng sáng ngời, thiêng liêng, cao đẹp trong lòng các thế hệ đoàn viên thanh niên. Câu nói bất hủ của anh “Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng không thể có con đường nào khác...” trở thành lý tưởng sống và kim chỉ nam hành động cho các thế hệ thanh niên Việt Nam trong mọi thời kỳ.

Tấm gương mẫu mực về chí khí chiến đấu, kiên trung với con đường cách mạng

Những ngày bị bắt, thực dân Pháp đã tra tấn vô cùng dã man để Lý Tự Trọng khai báo những manh mối, thông tin bí mật của Đảng, của cách mạng. Nhưng những đòn roi, thủ đoạn tàn bạo của bọn thực dân đã không thể quật ngã người chiến sĩ cách mạng kiên cường.

Tinh thần bất khuất, lòng gan dạ, dũng cảm của người chiến sĩ cách mạng trẻ tuổi đã khiến một số tên mật thám từ căm giận đến sửng sốt, ngạc nhiên và khâm phục. Trong thời gian bị giam cầm, Lý Tự Trọng còn động viên, khích lệ đồng đội trong tù vững tin để tiếp tục chiến đấu cho độc lập, tự do của dân tộc.

Cũng có một số tài liệu, bài báo cho rằng đồng chí Lý Tự Trọng bị xử tử hình vào rạng sáng ngày 20/11/1931.

Đứng trước cái chết, Lý Tự Trọng không hề run sợ, anh đã chủ động biến phiên tòa của đế quốc thành một diễn đàn của người chiến sĩ cộng sản.

Khi Luật sư bào chữa xin bọn thực dân “mở lượng khoan hồng” vì Lý Tự Trọng chưa đến tuổi trưởng thành, “hành động thiếu suy nghĩ”, anh đã gạt phắt và dõng dạc nói: “Tôi hành động có suy nghĩ, tôi hiểu việc tôi làm, tôi làm vì mục đích cách mạng. Tôi chưa đến tuổi trưởng thành thật, nhưng tôi đã đủ trí khôn để hiểu con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác”.

Khi Bộ trưởng thuộc địa Pháp trực tiếp gặp Lý Tự Trọng và thốt ra những giọng điệu: “Tuổi thanh niên ngông cuồng, nước Pháp sẵn sàng tha thứ cho anh. Đối với những người thông minh, Chính phủ bao giờ cũng nâng đỡ, chỉ cần anh thật thà hối cải. Nếu muốn anh có thể sang Pháp học để trở về giúp đất nước, tha hồ quyền cao chức trọng, vợ đẹp con khôn, ăn mặc sung sướng”.

Đáp lại, Lý Tự Trọng đã dõng dạc: “Ta sinh ra không phải để ăn thử cơm ấy”. Những câu nói mang đầy “chất thép” ấy đã thể hiện niềm tin, tinh thần lạc quan vào con đường cách mạng giải phóng dân tộc và quyết chiến đấu với giặc tới cùng của người chiến sĩ cộng sản trẻ Lý Tự Trọng.

Tuổi trẻ học tập và noi theo tấm gương đạo đức cách mạng sáng ngời của đồng chí Lý Tự Trọng

Noi gương và tiếp bước Lý Tự Trọng, các thế hệ thanh niên Việt Nam đoàn kết một lòng dưới ngọn cờ vẻ vang của Đảng góp phần làm nên cuộc cách mạng tháng Tám 1945, thành lập ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.

Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, lớp lớp thanh niên Việt Nam nối tiếp nhau lên đường với tinh thần “Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh”, “Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” góp phần làm nên chiến thắng vĩ đại, giành độc lập tự do cho Tổ quốc và thống nhất đất nước.

Khu tưởng niệm đồng chí Lý Tự Trọng tại huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh. Ảnh: Báo Hà Tĩnh

Trong cuộc trường kỳ kháng chiến ấy đã xuất hiện nhiều tấm gương tuổi trẻ kiên cường, dũng cảm như: Trần Văn Ơn, Võ Thị Sáu, La Văn Cầu, Cù Chính Lan, Nguyễn Thị Chiên, Bế Văn Đàn, Phan Đình Giót, Tô Vĩnh Diện... hàng triệu đoàn viên, thanh niên tham gia phong trào “Ba sẵn sàng” và “Năm xung phong”.

Qua đó, xuất hiện nhiều tập thể và cá nhân với những chiến công xuất sắc như: Bảy dũng sỹ Điện Ngọc - Quảng Nam anh dũng đánh trả một tiểu đoàn địch; Tạ Thị Kiều tay không đoạt bốt giặc; Lê Thị Hồng Gấm chiến đấu đến hơi thở cuối cùng không chịu đầu hàng giặc; câu nói bất hủ của người thợ điện trẻ tuổi Nguyễn Văn Trỗi “Còn giặc Mỹ thì không có hạnh phúc” đã gây xúc động cho tuổi trẻ và nhân dân tiến bộ khắp năm châu; lời hô của anh hùng liệt sỹ Nguyễn Viết Xuân “Nhằm thẳng quân thù mà bắn” đã trở thành hiệu lệnh thúc giục quân và dân ta xông lên tiêu diệt quân thù...

Ngay trên quê hương Hà Tĩnh, sự hy sinh anh dũng của 10 nữ liệt sĩ thanh niên xung phong tại Ngã Ba Đồng Lộc đã xây nên tượng đài chiến thắng bất diệt, biểu tượng cho tinh thần quả cảm của những cô gái mãi mãi tuổi hai mươi.

Con đường cách mạng của các thế hệ tiền bối và đồng chí Lý Tự Trọng đã và đang soi đường, dẫn lối cho thế hệ trẻ hôm nay xung kích, tình nguyện, đi đầu trên mọi lĩnh vực.

Những năm qua, các cấp bộ Đoàn, Hội đã có nhiều sáng kiến, cuộc vận động, phong trào thi đua thiết thực. Dù trong môi trường, lĩnh vực nào, các thế hệ tương lai của đất nước cũng xác định rõ mục tiêu, lý tưởng, quyết chí vươn lên; phát huy tinh thần, ý chí tự lực tự cường trong học tập, rèn luyện, sáng tạo trong lao động.

Công tác tuyên truyền, giáo dục tiếp tục có nhiều đổi mới về cả nội dung và phương thức, nhất là ứng dụng chuyển đổi số trong tổ chức hoạt động giáo dục; tăng cường lấy thông tin tích cực đẩy lùi tiêu cực; tổ chức các đợt sinh hoạt chính trị rộng khắp với nhiều nội dung ý nghĩa, cách làm mới hiệu quả. Qua đó, xuất hiện ngày càng nhiều những tập thể, cá nhân tiêu biểu đi đầu trong các lĩnh vực học tập, lao động sản xuất, sáng tạo khoa học công nghệ, bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Trước yêu cầu của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ Tư và quá trình hội nhập đòi hỏi tuổi trẻ Việt Nam hôm nay phải tự giác, tích cực học tập, bồi đắp lý tưởng cách mạng trong sáng; nâng cao trình độ chuyên môn, khoa học, kỹ thuật, tay nghề; làm chủ khoa học công nghệ hiện đại; tích cực tham gia xây dựng môi trường xã hội lành mạnh; xung kích đi đầu trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh; chủ động tham gia vào quá trình hội nhập quốc tế.

Hơn bao giờ hết, câu nói “Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng, không thể có con đường nào khác” càng thôi thúc tuổi trẻ phấn đấu học tập, rèn luyện, đấu tranh không khoan nhượng với những hiện tượng tiêu cực và tệ nạn xã hội; tin tưởng, trung thành với sự nghiệp cách mạng của Đảng, thế hệ thanh niên Việt Nam noi gương đồng chí Lý Tự Trọng, nguyện viết tiếp trang sử vàng chói lọi của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, của dân tộc Việt Nam anh hùng đưa đất nước vươn mình trong kỷ nguyên mới.

Theo Ban Tuyên giáo Trung ương - Tỉnh ủy Hà Tĩnh - Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh