Truy kích địch trong trận Cheo Reo – Đường 7

54 năm về trước, khi còn là chàng sinh viên năm hai của Trường Cao đẳng Cơ điện Thái Nguyên, Đại tá Khuất Duy Hoan (nguyên Phó Tư lệnh Quân đoàn 3) đã xếp bút nghiên, lên đường chiến đấu lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vào hồi gay go ác liệt.

Tham gia chiến đấu tại chiến trường Tây Nguyên, Khuất Duy Hoan được điều giữ chức Tiểu đội trưởng Tiểu đội 8, Đại đội 7, Tiểu đoàn 8, Trung đoàn 64 thuộc Sư đoàn 320.

Nhắc nhớ lại những năm tháng hào hùng, ông kể: "Đầu tháng 3/1975 trong khi các đơn vị bạn tiến công giải phóng thị xã Buôn Ma Thuột thì Trung đoàn 64 của chúng tôi tiến công giải phóng Buôn Hồ và tiếp tục truy quét tàn quân địch. Cũng thời điểm này, đơn vị bất ngờ nhận được lệnh cấp trên cấp tốc cơ động về phía Nam Cheo Reo (thị xã Ayun Pa, tỉnh Gia Lai bây giờ) chặn địch rút chạy từ Pleiku. Để kịp thời gian, đơn vị nào gặp ô tô thì cơ động trước, đơn vị còn lại hành quân bộ thì chạy bộ càng nhanh càng tốt, bởi ai cũng hiểu, trận đánh này có ý nghĩa quan trọng, góp phần quyết định cùng toàn chiến dịch giải phóng Tây Nguyên".

Trung đoàn 64 khi ấy hành quân dọc Đường 14, vừa hành quân bộ vừa ngóng chờ xe cấp trên quay lại đón theo kiểu cuốn chiếu. Nắng nóng cháy da thịt, đường xuyên rừng mịt mù bụi đỏ, song vì gần 10 ngày đêm truy kích địch không ngủ, nên khi ngồi trên thùng xe chở quân, bộ đội dựa vào vai nhau ngủ vùi ngon lành. Tối ngày 16/3/1975, xe ô tô đổ quân xuống chân núi Chư Be Lang, cách Cheo Reo hơn 10 km, được lệnh cấp trên, Trung đoàn vượt núi băng rừng, đến gần sáng thì đến khu rừng khộp, cách cầu sông Bờ khoảng 2 km.

Chưa kịp đào xong công sự, Trung đoàn 64 bị máy bay, pháo binh, xe tăng địch bắn phá, gầm rú rung chuyển đất trời. Địch cắt rừng tháo chạy, gặp Trung đoàn 64 hùng dũng chặn đánh, chúng chống trả yếu ớt, hàng trăm tên vứt súng đầu hàng. Đêm xuống, Trung đoàn 64 cùng các đơn vị bạn chiếm giữ Đường 7, tiếp tục bắt tù binh, thu hồi nhiều vũ khí quan trọng của địch.

Sau 3 ngày chiến đấu ngoan cường, trận đánh kết thúc thắng lợi. Toàn bộ lực lượng chủ lực của địch rút chạy, bị tiêu diệt và bị bắt; ý đồ lui về phòng thủ Duyên hải miền Trung hòng tái chiếm Tây Nguyên của địch đã hoàn toàn thất bại. Tây Nguyên giải phóng, tạo nên bước ngoặt chiến lược quan trọng của cuộc Tổng tiến công và nổi dậy mùa Xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Đại tá Khuất Duy Hoan ghi vào sổ lưu niệm trong dịp đến thăm Nhà tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ Sư đoàn 320 tại Gia Lai. Ảnh do nhân vật cung cấp.

Đại tá Khuất Duy Hoan tự hào: “Trận đánh Cheo Reo – Đường 7 luôn là niềm tự hào của chúng tôi khi đã cùng các đơn vị bạn thực hiện thành công trận đại truy kích chiến lược có quy mô lớn nhất chiến trường Đông Dương thời điểm đó”.

Không chỉ kỷ niệm về trận đánh, Cheo Reo còn nhắc nhớ ông về những cây chuyện thấm đẫm tình người. Đó là một buổi chiều sau trận đánh kết thúc, trung đội ông đang làm nhiệm vụ truy quét tàn quân địch ở gần bờ sông Ba thì bắt gặp một lính ngụy núp trong bụi rậm, tay ôm khư khư chiếc làn nhựa. Khuất Duy Hoan quát lớn “giơ tay lên”, tên lính liền đặt vội chiếc làn xuống đất, chắp tay vái, miệng lắp bắp xin tha cho đứa trẻ đang được quấn vụng về, nằm yếu ớt trong chiếc làn. Tên lính ngụy hốc hác, ướt nhòe mắt kể, hắn ta cùng vợ chạy từ Pleiku xuống đây, dọc đường người vợ trở dạ sinh ra đứa bé rồi chết luôn trên đường… Thương cảm trước hoàn cảnh ấy, trung đội ông đã tha cho tên lính bại trận để hắn vào ấp xin sữa cho con. Trung đội cũng gom góp thêm lương thực hỗ trợ hai cha con…

50 năm sau ngày giải phóng, không biết hai cha con người lính ngụy năm nào sống ở đâu, làm gì. Chỉ biết rằng, ngày ấy, trung đội của Đại tá Khuất Duy Hoan đã làm được một việc nhân nghĩa của người lính giải phóng là tha cho tên lính bại trận và đứa trẻ vô tội được sống, được làm người.

Đất nước thống nhất, ông cùng đồng đội lại tiếp tục tham gia cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam và làm nghĩa vụ quốc tế trên nước bạn Campuchia. Hoàn thành mọi nhiệm vụ, ông trở lại Tây Nguyên, về đóng quân trên chính nơi diễn ra trận truy kích chiến lược Cheo Reo – Đường 7. Thường xuyên xuống địa bàn, Đại tá Khuất Duy Hoan còn được biết, không chỉ đứa trẻ vô tội nói trên mà hàng chục đứa trẻ khác cũng từng bị thất lạc, bỏ rơi trong trận địch tháo chạy khỏi Tây Nguyên. Những đứa trẻ ấy được người dân địa phương cưu mang, chăm bẵm lớn khôn, trưởng thành…

Song Quỳnh

(Ghi theo lời kể của Đại tá Khuất Duy Hoan)