Siết chặt quản lý thu thuế xây dựng nhà ở tư nhân

Thời gian gần đây, ngành thuế tỉnh đã triển khai nhiều biện pháp quản lý thu thuế đối với các công trình xây dựng nhà ở tư nhân trên địa bàn, góp phần tăng thu cho ngân sách nhà nước.

Cùng với sự phát triển của kinh tế - xã hội của địa phương, quá trình đô thị hóa ở thành phố, thị xã và các trung tâm huyện lỵ diễn ra khá nhanh, mức độ xây dựng nhà ở ngày càng tăng cao. Trong thời gian tới, xu hướng đô thị hóa sẽ tiếp tục với tốc độ nhanh hơn, nhu cầu xây dựng cũng tăng mạnh. Do đó, việc thực hiện chính sách thuế trong lĩnh vực này để bảo đảm sự công bằng giữa những người nộp thuế, đồng thời hạn chế thất thu cho ngân sách là rất cần thiết.

Để tăng cường công tác quản lý thu thuế đối với nguồn thu xây dựng nhà ở, Cục Thuế tỉnh đã chỉ đạo các chi cục thuế phối hợp với các phòng, ban tham mưu UBND cấp huyện giao chỉ tiêu thu thuế cho các xã, phường, thị trấn; tổ chức kiểm tra các công trình xây dựng nhà ở tư nhân để lập bộ thu thuế nhằm xử lý, truy thu đối với các hộ chưa kê khai, nộp thuế. Ngành thuế cũng xây dựng kế hoạch kiểm tra tại một số đơn vị có số thu ở lĩnh vực này đạt thấp dưới 60% so với chỉ tiêu UBND cấp huyện giao và có nhiều xã, phường còn địa bàn chưa đưa vào lập bộ quản lý thu thuế, nhất là tại các huyện Ea Kar, M'’Drắk, Krông Ana, Cư Kuin, Lắk, Krông Bông và Krông Pắc.

Một công trình xây dựng nhà ở tư nhân tại phường Tân Thành, TP. Buôn Ma Thuột.

Đối với các chi cục thuế, đã tham mưu UBND cấp huyện chỉ đạo thành lập Tổ chống thất thu thuế xây dựng công trình, nhà ở tư nhân tại địa bàn quản lý. Hiện trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột, các huyện Ea H'leo, Krông Búk, Krông Ana, Cư Kuin đã thành lập những tổ này để phối hợp với ngành thuế triển khai quyết liệt các biện pháp, giải pháp và hướng dẫn đưa vào lập bộ thu thuế, đặc biệt các công trình xây dựng không phép. Bên cạnh đó, thường xuyên chỉ đạo các đội thuế liên xã, phường phối hợp với chính quyền địa phương rà soát các công trình xây dựng để hướng dẫn đưa vào lập bộ thu thuế và báo cáo kết quả thực hiện trong các buổi họp giao ban tuần, tháng.

Cục Thuế tỉnh cho biết, trong năm 2021, toàn ngành đã đưa vào lập bộ 4.425 hộ, trong đó, số hộ có giấy phép xây dựng được cấp năm 2020 chuyển sang năm 2021 đưa vào lập bộ là 315/1.103 giấy phép xây dựng, đạt tỷ lệ 28,6%; số hộ có giấy phép xây dựng được cấp trong năm 2021 đưa vào lập bộ là 2.102/2.913 giấy phép xây dựng, đạt tỷ lệ 72,2%; số hộ được miễn/không cấp giấy phép xây dựng phát sinh trong năm 2021 đưa vào lập bộ là 2.008 hộ, tỷ lệ đạt 100% và chiếm 45,4% trên tổng số hộ đã đưa vào lập bộ. Tổng số tiền thuế đã đưa vào lập bộ năm 2021 đạt gần 17 tỷ đồng, trong đó, TP. Buôn Ma Thuột có số thu 10,7 tỷ đồng, thị xã Buôn Hồ gần 1,1 tỷ đồng, huyện Cư M'gar 807 triệu đồng, Cư Kuin 652 triệu đồng. Một số chi cục thuế đã hoàn thành vượt chỉ tiêu do UBND cấp huyện, thị xã giao năm 2021 như: Huyện Krông Bông (đạt 118,7%), thị xã Buôn Hồ (100,8%), huyện Krông Năng (100,7%), huyện Krông Búk (100,4%).

Theo Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Nguyễn Công Tùng, công tác quản lý thu thuế đối với xây dựng nhà ở tư nhân vẫn còn một số khó khăn. Thời gian qua, do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, một số địa bàn phải tuân thủ các quy định về phòng, chống dịch, thực hiện cách ly theo quy định nên chưa quản lý tốt đối với công trình đã được cấp phép. Bên cạnh đó, nhiều gia đình, cá nhân xin giấy phép nhưng chủ yếu phục vụ cho những mục đích khác như vay vốn ngân hàng, trong khi đó giấy phép được cấp có giá trị thời hạn 1 năm nên ảnh hưởng không nhỏ đến việc kiểm soát, quản lý thuế. Có công trình trong danh sách cấp phép chỉ có thông tin tên chủ hộ xây dựng, còn thông tin về phía chủ thầu chưa đầy đủ, chính xác nên khó xác định đối tượng nộp thuế; chủ thầu xây dựng là người ngoài địa phương nên việc áp dụng các biện pháp đôn đốc thực hiện kê khai thuế để quản lý rất khó khăn...

Cùng với xu hướng đô thị hóa, mật độ xây dựng ở các trung tâm huyện lỵ ngày càng tăng. Trong ảnh: Một góc thị trấn Ea Súp, huyện Ea Súp.

Để nâng cao hiệu quả thu thuế, chống thất thu ngân sách đối với xây dựng nhà ở tư nhân, thời gian tới, Cục Thuế tỉnh sẽ tăng cường các biện pháp rà soát, kiểm tra, đối chiếu với giấy phép xây dựng, hợp đồng nhận thầu xây dựng giữa chủ đầu tư với chủ thầu, thực trạng diện tích, kết cấu công trình thi công... để quản lý doanh thu tính thuế sát với thực tế và đưa ra khỏi danh sách theo dõi các trường hợp đã cấp giấy phép xây dựng nhưng chưa quản lý thuế đối với các công trình thực tế không xây dựng, đặc biệt là các công trình cấp phép của các năm trước chưa thu thuế chuyển sang đầu năm 2022 (các công trình đã hết thời hạn theo giấy phép xây dựng được cấp, xin cấp phép sử dụng vào mục đích vay vốn ngân hàng...).

Cùng với đó, ngành thuế phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng, địa phương để thực hiện rà soát, kiểm tra hoạt động xây dựng nhà ở tư nhân, bảo đảm tất cả các công trình đều được quản lý thu thuế theo quy định, yêu cầu không được bỏ trống địa bàn quản lý; công tác quản lý thu (kê khai thuế lập bộ, hạch toán chứng từ thu nộp...) theo từng người nộp thuế, đảm bảo đúng quy trình quản lý thuế. Đối với công trình có giấy phép xây dựng nhưng chưa lập bộ quản lý thu (các năm trước chuyển sang năm 2020 và mới phát sinh) thì tiến hành tổ chức kiểm tra thực tế có xây dựng nhà ở thì thực hiện quản lý lập bộ và truy thu thuế theo quy định.

Đồng thời, ngành thuế sẽ tăng cường tuyên truyền để người nộp thuế hiểu rõ chính sách thuế liên quan đến hoạt động xây dựng nhà ở tư nhân, trách nhiệm của chủ hộ, chủ thầu trong việc chấp hành nghĩa vụ thuế, công khai về doanh thu và mức thuế từng công trình để người nộp thuế, nhân dân giám sát mức thuế, tạo sự công bằng trong điều tiết thu nộp ngân sách nhà nước.

Minh Thông