Triển vọng mô hình liên kết trồng cây nha đam

Một lần đến tỉnh Ninh Thuận, cô gái trẻ Cao Thị Thanh Tâm (thôn 4, xã Ea Kao, TP. Buôn Ma Thuột) được chiêm ngưỡng một vùng nguyên liệu nha đam rộng lớn.

Tìm hiểu được biết loại cây này có đặc tính chịu hạn, dễ trồng, dễ chăm sóc có thể phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng Tây Nguyên, Tâm nảy ra ý định phát triển một vùng nguyên liệu nha đam ở Đắk Lắk. Những ứng dụng rộng rãi của cây nha đam trong lĩnh vực làm đẹp, chữa bệnh, làm nguyên liệu cho sữa, nước giải khát… càng củng cố niềm tin của cô gái trẻ về đầu ra ổn định cho loại cây này.

Tâm lặn lội đến tỉnh Ninh Thuận học hỏi về phương thức sản xuất, về liên kết chuỗi giá trị từ đầu vào, đầu ra, để rồi giữa năm 2021 bắt tay thành lập Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp Thuận Thiên và xây dựng vùng nguyên liệu trồng nha đam. Trước tiên, Tâm đầu tư trồng cánh đồng nha đam với diện tích 5 ha của gia đình tại thôn 4, xã Ea Kao; sau đó liên kết mở rộng vùng nguyên liệu lên 15 ha trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột và các huyện lân cận như Krông Pắc, Cư Kuin.

Cánh đồng nha đam của Hợp tác xã Nông nghiệp Thuận Thiên.

Tâm chia sẻ, 5 ha nha đam của gia đình được cô chia thành các khu vực sản xuất với phương thức khác nhau: khu sản xuất hướng hữu cơ; khu sản xuất VietGAP và khu sản xuất truyền thống. Sở dĩ có sự phân chia này bởi nền đất trước đây đã sản xuất các loại cây trồng khác nên phải có thời gian để vừa trồng nha đam, vừa cải tạo đất, dần dần chuyển hẳn sang sản xuất hữu cơ.

Mặt khác, trong thời kỳ đầu sản xuất cây nha đam, chưa áp dụng đầy đủ khoa học kỹ thuật để cây thích ứng với điều kiện tự nhiên vùng tiểu khí hậu, đất đai tại địa phương nên chưa khai thác hết tiềm năng về năng suất sản phẩm. Ngoài ra, việc đầu tư ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nha đam (hệ thống tưới tiết kiệm, chế phẩm sinh học, công nghệ thông minh…) đòi hỏi nguồn kinh phí lớn, mà nguồn lực của HTX đang còn hạn chế. Tâm khẳng định hướng đến của HTX là sẽ hạn chế tối đa và đi đến không sử dụng hóa học trên cây nha đam, vì xác định sản phẩm cần phải sạch, chất lượng cao để đáp ứng về mặt chữa bệnh và nâng cao sức khỏe cho người sử dụng.

Tâm dự tính, nếu ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật đầy đủ, khai thác được tiềm năng về năng suất, thì trên mỗi héc ta nha đam sau khi trồng từ 10 - 12 tháng bắt đầu cho thu hoạch. Mỗi tháng bình quân thu được 40 tấn sản phẩm nha đam tươi, trừ chi phí còn lãi được 40 - 50 triệu đồng/ha, hiệu quả kinh tế cao hơn một số loại cây trồng hiện có tại địa phương.

Trong thời gian tới, HTX Nông nghiệp Thuận Thiên sẽ nghiên cứu các giải pháp hợp lý để phát triển mở rộng vùng nguyên liệu nha đam đạt năng suất, chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu cho thị trường trong nước và xuất khẩu (hiện tại cung chưa đủ cầu). Tâm mong rằng các cơ quan chức năng sẽ quan tâm hơn trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã đạt các chứng nhận sản phẩm hữu cơ, sản phẩm VietGAP theo quy định để tạo điều kiện cho HTX phát triển bền vững.

Cẩm Lai