Thu hút đầu tư vào các khu, cụm công nghiệp: Vẫn còn nhiều trở ngại

Dak Lak hiện có 1 khu công nghiệp (KCN) và 11 cụm công nghiệp (CCN) với tổng diện tích trên 560 ha, tuy nhiên tỷ lệ lấp đầy bình quân của các CCN trên địa bàn tỉnh chỉ mới đạt khoảng trên 35 %. Việc  thu hút đầu tư gặp nhiều khó khăn do nhiều nguyên nhân, trong đó cơ bản là các công trình hạ tầng kỹ thuật chậm được đầu tư hoàn thiện.

Đến nay mới chỉ có KCN Hòa Phú đầu tư xây dựng được nhà máy chế biến nước thải tập trung.

Báo cáo của Sở Công thương cho thấy: đến hết tháng 8-2012, các KCN-CCN tỉnh thu hút trên 120 dự án đầu tư, trong đó 59 dự án đã đi vào hoạt động. Trong số 11 CCN được công bố quy hoạch có 7 CCN có các dự án khởi công xây dựng, đi vào hoạt động: CCN Tân An I, Tân An II, Cư Kuin, Ea Đar (Ea Kar), Krông Buk1, Trường Thành (Ea H’leo), M’Drak, Cư Kuin với khoảng 100 dự án, tổng vốn đăng ký đầu tư gần 6.000 tỷ đồng, diện tích mặt bằng cho các doanh nghiệp (DN) thuê là trên 200 ha. Cụ thể: KCN Hòa Phú-Buôn Ma Thuột, có diện tích trong hàng rào 181,7 ha, thu hút 20 dự án đầu tư, (10 dự án đã hoạt động và 1 dự án đang xây dựng, 9 dự án đăng ký đầu tư) với tổng diện tích đất đăng ký thuê khoảng 87,9ha. Vốn đầu tư hạ tầng đã thực hiện đến nay là 164,318 tỷ đồng, bao gồm giải tỏa đền bù, rà phá bom mìn, nhà văn phòng, san ủi mặt bằng. CCN Tân An 1+2 (TP. Buôn Ma Thuột) diện tích 105,02ha, thu hút 53 dự án đầu tư, (trong đó 30 dự án đã hoạt động, 8 dự án đang xây dựng, 15 dự án đang làm thủ tục), với tổng diện tích đất đăng ký thuê 65,1 ha đạt tỷ lệ lấp đầy 85% tổng diện tích đất chia lô công nghiệp; vốn đầu tư hạ tầng đã thực hiện là 172 tỷ đồng, trong đó 55,4 tỷ đồng vốn ngân sách địa phương cho các hạng mục giải phóng mặt bằng, đường trục chính, xử lý nước thải, và cổng tường rào, 116,6 tỷ đồng của DN đầu tư các đường nhánh rẽ, hệ thống thông tin liên lạc, điện, thoát nước. CCN Ea Đar (Ea Kar), diện tích 51,5ha, đã thu hút 10 dự án đầu tư (7 dự án đã đi vào hoạt động, 1 dự án đang xây dựng, 2 dự án đăng ký đầu tư), tổng diện tích đất đăng ký thuê khoảng 40 ha, đạt tỷ lệ lấp đầy 93%; vốn đầu tư hạ tầng đã thực hiện là 27,47 tỷ đồng, trong đó vốn NSĐP 25,77 tỷ đồng, vốn DN ứng trước 1,7 tỷ đồng, bao gồm các hạng mục giải phóng mặt bằng, rà phá bom mìn, đường trục chính và cổng tường rào, điện. CCN Krông Buk 1 (Krông Buk) diện tích 69,32ha, đã có 9 dự án đầu tư (3 dự án đang hoạt động, 6 dự án đăng ký đầu tư), với tổng diện tích đăng ký là 40 ha chiếm tỷ lệ lấp đầy 82%; vốn đầu tư hạ tầng đã thực hiện là 47,68 tỷ đồng, trong đó vốn NSĐP 37,64 tỷ đồng, số còn lại là vốn đầu tư của DN. CCN Trường Thành (Ea H’leo), diện tích 50,9ha,  đã có 8 dự án đầu tư (4 dự án đang hoạt động, 2 dự án đang xây dựng, 2 dự án đăng ký đầu tư), với tổng diện tích đất thuê khoảng 11,752 ha, đạt tỷ lệ lấp đầy 33,6%; vốn đầu tư hạ tầng đã thực hiện là 6,5 tỷ đồng, trong đó vốn NSĐP 5 tỷ đồng, vốn DN 1,5 tỷ đồng, bao gồm hạng mục giải phóng mặt bằng, điện, đường nội bộ. CCN Cư Kuin, diện tích 54,63 ha, đã có 4 dự án đầu tư (1 dự án đi vào hoạt động, 3 dự án đăng ký đầu tư). CCN Ea Lê (Ea Súp), diện tích 30ha, đã có 16 dự án đầu tư (2 dự án đang hoạt động, 1 dự án đang xây dựng, 13 dự án đăng ký đầu tư). CCN M’Drak (M’Drak), diện tích 50 ha, đã có 3 dự án đăng ký đầu tư (1 dự án đi vào hoạt động, 2 dự án đăng ký đầu tư).

Như vậy, so với hơn 562 ha đất được quy hoạch cho các khu, CCN toàn tỉnh thì tỷ lệ lấp đầy bình quân mới đạt khoảng 35,5%. Điều đó cho thấy hiệu quả sử dụng đất vẫn còn thấp, nguyên nhân chính là do cơ sở hạ tầng tuy đã được quan tâm đầu tư, nhưng do thiếu nguồn vốn, nhiều hạng mục công trình chưa được xây dựng kịp thời, đồng bộ đáp ứng cho nhu cầu phát triển của các CCN. Công tác đền bù giải phóng mặt bằng để xây dựng hạ tầng trong CCN chưa được quan tâm giải quyết thỏa đáng, ảnh hưởng đến tiến độ đầu tư. Bên cạnh đó, các CCN chưa xây dựng được hệ thống xử lý nước thải tập trung gây ảnh hưởng đến môi trường, sinh thái…

Thu hút đầu tư luôn được tỉnh quan tâm chỉ đạo nhằm đạt mục tiêu tăng trưởng GDP và góp phần chuyển dịch nhanh cơ cấu kinh tế của tỉnh theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ. Để đạt được mục tiêu này, cần đẩy mạnh hơn nữa việc đầu tư hoàn thiện các công trình hạ tầng kỹ thuật, nhất là hệ thống xử lý nước thải tập trung ở các CCN.  Tập trung phát triển các CCN với nhiều ngành nghề có lợi thế cạnh tranh, trong đó chú trọng lĩnh vực chế biến cà phê, điều, ngô, chế biến gỗ tinh… bởi Dak Lak có vùng nguyên liệu khá dồi dào. Bên cạnh đó, ở những vùng có vị trí không thuận lợi cần có sự hỗ trợ đặc biệt và tập trung vốn đầu tư từ ngân sách Nhà nước để đầu tư hoàn chỉnh một số hạ tầng thiết yếu bên trong và đấu nối với bên ngoài hàng rào CCN. Ngoài ra, cần có cơ chế tín dụng dài hạn, ưu đãi đối với dự án đầu tư vào các KCN-CCN, nhằm tạo cơ hội cho những vùng khó khăn, thiếu hấp dẫn hoàn thiện về hạ tầng kỹ thuật, thu hút đầu tư...

Lê Hương