Mệnh lệnh từ trái tim

Không chỉ là nhiệm vụ, việc tìm kiếm, quy tập, xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin được cán bộ, chiến sĩ Đội K51 và các đơn vị, ngành chức năng nỗ lực triển khai thực hiện bằng cả trái tim.

Nhiều khó khăn, trở ngại

Từ đầu năm đến nay, cán bộ, chiến sĩ Đội K51 tỏa đi khắp các huyện, thị xã, thành phố để phối hợp cùng chính quyền địa phương và ban chỉ huy quân sự các huyện triển khai tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

Thượng tá Trịnh Ngọc Kiệm, Đội trưởng Đội K51 bộc bạch: “Do tình hình dịch COVID-19 phức tạp, nên năm nay Đội K51 không xuất quân làm nhiệm vụ trên đất bạn Campuchia như trước. Thay vào đó, cán bộ, chiến sĩ tập trung tìm kiếm hài cốt liệt sĩ trên địa bàn tỉnh với tinh thần quyết tâm cao nhất”.

Cán bộ, chiến sĩ Đội K51 tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ Quân tình nguyện Việt Nam hy sinh trên đất bạn Campuchia. Ảnh tư liệu

Hành trình thực hiện nhiệm vụ của Đội K51 chưa khi nào dễ dàng mà luôn đối mặt với nhiều khó khăn thử thách: chiến tranh ác liệt kéo dài, thời gian chôn cất đã lâu cùng quá trình phát triển kinh tế, xã hội đã làm thay đổi địa hình địa vật; thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ từ các cựu chiến binh và nhân dân cung cấp chưa nhiều; việc quản lý sổ sách lưu trữ liệt sĩ chưa đầy đủ, thông tin liệt sĩ còn thiếu, chưa chính xác, nơi an táng ban đầu đa phần ghi chung chung, không có tọa độ, địa danh cụ thể...

Cùng với trong tỉnh, việc triển khai quy tập hài cốt liệt sĩ trên địa bàn tỉnh Mondulkiri (Campuchia) cũng gặp không ít khó khăn do thời tiết khắc nghiệt, địa hình phức tạp, dân cư thưa thớt. Số mộ còn lại chủ yếu mộ lẻ, khu vực mai táng liệt sĩ hầu như không còn, khiến việc xác minh thông tin, tổ chức tìm kiếm mất rất nhiều thời gian và công sức…

Mãi mãi tri ân và hành động thiết thực

Với phương châm “Còn thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ còn tổ chức tìm kiếm, quy tập”, từ năm 2013 đến nay, Đội K51 đã phối hợp tìm kiếm, quy tập trên địa bàn tỉnh được 57 hài cốt liệt sĩ (trong đó có 7 hài cốt liệt sĩ có tên). Đội trưởng Đội K51 Trịnh Ngọc Kiệm cho biết thêm, riêng năm 2021 trên cơ sở khai thác các nguồn thông tin, Đội K51 đã phối hợp với các đơn vị, địa phương trong tỉnh xác minh, tìm kiếm, quy tập được 12 hài cốt liệt sĩ, trong đó có 4 hài cốt liệt sĩ có danh tính.

Lễ truy điệu và an táng hài cốt liệt sĩ được tìm thấy trên địa bàn huyện Ea Súp vào tháng 3-2021.

Không chỉ trong tỉnh, mệnh lệnh từ trái tim thôi thúc những người lính Đội K51 vượt qua khó khăn, thử thách để hoàn thành trọng trách tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên đất bạn Campuchia. Vào các mùa khô, Đội K51 lại lên đường tiếp nhận, xác minh, xử lý hàng nghìn thông tin về liệt sĩ. Nhờ những nguồn tin quan trọng này, từ năm 2013 đến nay, Đội đã khảo sát, đào xới nhiều địa điểm tập trung và nhỏ lẻ với hàng nghìn mét khối đất đá, qua đó cất bốc, quy tập được 100 hài cốt liệt sĩ tại Campuchia.

Dù cất bốc ở đâu, trong điều kiện nào thì suốt quá trình làm nhiệm vụ, cán bộ, chiến sĩ Đội K51 đều thận trọng, tỉ mỉ, khẳng định hài cốt liệt sĩ thông qua các di vật, hồ sơ và nhân chứng. Tất cả các hài cốt được quy tập trên địa bàn tỉnh được bàn giao cho thân nhân liệt sĩ và Phòng Lao động – Thương binh và Xã hội đưa vào an táng trọng thể tại các nghĩa trang liệt sĩ. Số hài cốt liệt sĩ được tìm thấy trên đất bạn Campuchia được Đội tổ chức thờ phụng, bảo quản thận trọng, chu đáo.

Kết thúc mỗi đợt quy tập, Ban chuyên trách tỉnh đã phối hợp với chính quyền, Ban chuyên trách nước bạn tổ chức lễ cầu siêu, tiễn đưa hài cốt liệt sĩ về nước và tổ chức trang nghiêm lễ viếng, truy điệu, an táng tại Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh.

Song song với công tác tìm kiếm và quy tập, việc giám định ADN để xác định danh tính hài cốt liệt sĩ được chú trọng. Những năm qua, Ban Chỉ đạo 515 tỉnh đã chỉ đạo Sở Lao động – Thương binh và Xã hội phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Viện Pháp y Quân đội, Ban liên lạc truyền thống Trung đoàn 25 và thân nhân liệt sĩ triển khai lấy 193 mẫu hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Qua đó đã xác định danh tính được 38 hài cốt liệt sĩ.

Ông Nguyễn Ngọc Sương, thành viên Ban liên lạc truyền thống Trung đoàn 25 cho hay, sau rất nhiều năm phối hợp thu thập, xử lý thông tin, cuối cùng Trung đoàn 25 đã có 34 hài cốt liệt sĩ được xác định danh tính bằng phương pháp giám định ADN. Hiện có nhiều thân nhân liệt sĩ đã liên hệ, đưa hài cốt liệt sĩ về an táng tại quê nhà. Kết quả đạt được hôm nay là niềm tin, hy vọng cho rất nhiều thân nhân và đồng đội liệt sĩ đã hàng chục năm mong ngóng, tìm kiếm tin tức về chồng, con, em mình.

Bảo Minh