Những nghệ nhân mê chế tác nhạc cụ dân tộc ở buôn Kram

Hiện ở buôn Kram, xã Ea Tiêu (huyện Cư Kuin) vẫn có nhiều nghệ nhân biết chế tác nhạc cụ truyền thống.

Dù cuộc sống có nhiều đổi thay song bằng niềm đam mê, nhiệt huyết và hơn cả là nỗi niềm đau đáu giữ gìn bản sắc văn hóa, những nghệ nhân này vẫn cố gắng duy trì công việc chế tác nhạc cụ của dân tộc mình. 

Dường như không có loại nhạc cụ truyền thống nào của người Êđê mà ông Y Gõ Niê (52 tuổi) không làm được. Say mê nhạc cụ truyền thống từ nhỏ, mỗi khi buôn có lễ hội gì, ông đều có mặt và say sưa xem đánh cồng, đánh chiêng, diễn tấu các loại nhạc cụ rồi bắt đầu học cách chế tạc nhạc cụ từ ông và từ cha mình trong những buổi lên nương. Số nhạc cụ đã được ông Y Gõ làm ra nhiều đến nỗi ông cũng không thể nhớ mình đã chế tác được bao nhiêu nhạc cụ. Theo ông, việc chế tác nhạc cụ phải có niềm đam mê thực thụ và hiểu về âm thanh, đặc tính của nhạc cụ đó cũng như nguyên liệu, cách chế tác, kiên trì làm từng bước một mới có một nhạc cụ với âm thanh ưng ý. Nguyên liệu chủ yếu để chế tác nhạc cụ truyền thống của người Êđê thường là ống nứa, quả bầu, sáp ong... Ống nứa phải lấy loại không quá già và cũng không quá non; quả bầu phải là giống bầu truyền thống do bà con trong buôn tự trồng và chọn những quả bầu có độ to, độ già vừa đủ và được để khô tự nhiên. Y Gõ có đôi tay khéo léo và khả năng thẩm âm rất chuẩn nên những nhạc cụ do ông chế tác đều có âm thanh trầm bổng rất hay. Ông cho biết, đing năm có âm thanh trầm lắng nhưng vang xa nên thường thổi ở đám ma, ở ngoài không gian rộng lớn như ở trên rẫy, rừng; còn đing tắk ta thường được thổi vào buổi sáng sớm đánh thức bà con trong buôn dậy đi làm vì tiếng của nó rất rộn ràng thôi thúc…