Kỳ tích đường Hồ Chí Minh trên biển

Năm 1961, trước sự phát triển mạnh mẽ của phong trào cách mạng miền Nam và nhu cầu chi viện cho đồng bào, chiến sĩ miền Nam ngày càng lớn, Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh quyết định thành lập Đoàn 759, tiền thân của Lữ đoàn 125 Hải quân.

Đây cũng là thời điểm đánh dấu sự ra đời “Đường Hồ Chí Minh trên biển”, một biểu tượng sáng ngời về tài thao lược và nghệ thuật chỉ đạo chiến tranh nhân dân, một quyết định chiến lược của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh, góp phần quan trọng làm nên Đại thắng mùa Xuân năm 1975.

Đường Hồ Chí Minh trên biển là tên gọi của tuyến đường vận tải quân sự do Hải quân nhân dân Việt Nam và Quân giải phóng miền Nam Việt Nam thực hiện bí mật trên Biển Đông trong chiến tranh để vận chuyển vũ khí, cán bộ từ miền Bắc vào chi viện cho miền Nam trong kháng chiến chống Mỹ.

Đường Hồ Chí Minh trên biển là con đường thể hiện ý chí quyết chiến, quyết thắng, lòng dũng cảm và khí phách một dân tộc anh hùng; một “huyền thoại có thật”, một kỳ tích của dân tộc ta. Đó không chỉ là phương thức chi viện mới hết sức quan trọng, trực tiếp cho các chiến trường ven biển miền Nam, mà còn là một sáng tạo chiến lược của Đảng về chiến tranh nhân dân.

Đường Hồ Chí Minh trên biển ra đời vào thời điểm khó khăn, gian khổ, ác liệt nhất của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Những con tàu thô sơ, nhỏ bé, chở nặng vũ khí đã bí mật, bất ngờ, mưu trí, sáng tạo, dũng cảm vượt qua sóng to, gió lớn, bão táp của biển cả, vượt qua sự ngăn chặn, bao vây, lùng sục của lực lượng hải quân, không quân hùng hậu với hệ thống quan sát, cảnh giới từ xa và vũ khí hiện đại của Mỹ - ngụy để đi đến các chiến trường.

Mỗi chuyến đi là mỗi lần quyết tử, một cuộc đấu trí căng thẳng, vừa bình tĩnh mưu trí, quả cảm đánh lừa địch để đến đích an toàn, vừa sẵn sàng chiến đấu, chấp nhận hy sinh, nhiều khi phải phá hủy cả con tàu để bảo vệ bí mật đường vận chuyển. Địch ngăn chặn tuyến này, bến này, ta mở ra tuyến khác, bến khác. Địch phát hiện ra cách thức vận chuyển này, ta tìm ra phương thức vận chuyển khác.

Trong suốt 14 năm làm nhiệm vụ vận tải chiến lược quân sự trên biển (1961 - 1975), Đoàn 125 đã huy động 1.879 lượt tàu, thuyền, vận chuyển gần 153.000 tấn vũ khí, trang bị kỹ thuật, thuốc chữa bệnh và hơn 80.000 cán bộ, chiến sĩ từ hậu phương lớn đã được đưa vào tiền tuyến lớn, đáp ứng kịp thời cho các chiến trường Nam bộ, Nam Trung bộ, Khu 5, góp phần cùng quân và dân ta đánh thắng mọi chiến lược chiến tranh của kẻ địch, đưa cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước vĩ đại của nhân dân ta đến thắng lợi hoàn toàn.

Đội tiếp nhận vũ khí do Đoàn tàu không số chuyển vào tại bến Rạch Mốc (Cà Mau) năm 1963. Ảnh tư liệu

Đường Hồ Chí Minh trên biển đã khẳng định tầm nhìn, bản lĩnh và tài thao lược của Đảng và Bác Hồ, ý chí và khát vọng độc lập, tự do, thống nhất đất nước của toàn dân tộc, chúng ta đã biết dựa vào khả năng to lớn của nhân dân để vượt qua mọi khó khăn, từng bước đánh bại âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chi viện cho chiến trường miền Nam trong những thời điểm khó khăn, ác liệt nhất. Nó làm đối phương bất ngờ và không thể tưởng tượng được về sự có mặt, sự dũng cảm và tính sáng tạo của con đường, cùng với những con tàu và những con người tham gia trên tuyến đường.

Mặc dù Mỹ và chính quyền Sài Gòn đưa ra nhiều phương án, nhiều biện pháp và giả thiết hòng xóa sổ tuyến chi viện bằng đường biển của ta nhưng đều thất bại. Nhiều nhà chiến lược quân sự sừng sỏ của Mỹ vẫn không thể giải thích nổi vì nguyên cớ gì, bằng chiến thuật, bằng kỹ thuật gì, bằng sự màu nhiệm nào mà những con tàu bé nhỏ của đối phương có thể vượt qua bão tố, biển cả, vượt qua sự kiểm soát chặt chẽ của một hạm đội hùng mạnh với kỹ thuật tối tân, trang bị hiện đại, gần như rào kín trên biển, để tới được các bến bờ miền Nam. Họ cho rằng: “Đường Hồ Chí Minh trên biển” là một hiện tượng kỳ lạ, vượt qua cả sự tưởng tượng thông thường.

Đường Hồ Chí Minh trên biển mãi mãi là niềm tự hào của quân đội ta, nhân dân ta, là biểu tượng sáng ngời của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, của trí thông minh, lòng dũng cảm, ý chí sắt đá, quyết tâm giành độc lập, tự do, thống nhất đất nước của dân tộc ta.

Đinh Duy Linh