Dưới từng thớ đất thiêng…

Cần mẫn khảo sát, thống kê, tìm kiếm hài cốt liệt sĩ, những người lính của Đội K51 (Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh) đã và đang miệt mài, thận trọng lật từng thớ đất trên địa bàn huyện vùng biên Ea Súp để hoàn thành trọng trách được giao phó này.

Thực hiện kế hoạch, đầu tháng 10 đến nay, Đội K51 tiếp tục quay trở lại tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên địa bàn huyện Ea Súp. Thượng tá Đỗ Văn Thiệu, Chính trị viên Đội K51 tâm tình rằng, nếu tình hình dịch COVID-19 không phức tạp, Đội đã triển khai nhiệm vụ sớm hơn rất nhiều. Tuy gặp khó khăn, nhưng bằng kỹ năng, kinh nghiệm lâu năm các anh đã khai thác được nhiều nguồn thông tin giá trị để phục vụ cho công tác tìm kiếm, quy tập tại các xã. Qua đó, các đơn vị, lực lượng đã phối hợp cùng nhân dân tìm được 10 hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin.

Tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ trên địa bàn xã Ea Rốk (huyện Ea Súp).

Đáng chú ý nhất là thông tin mộ liệt sĩ trên địa bàn xã Ea Rốk. Theo người dân, năm 1972 có nhìn thấy xe của lính ngụy chở 8 chiến sĩ cách mạng đã bị bắn chết, bỏ xuống hố chôn tập thể rồi dùng xe ủi lấp lại tại cuối đường bay thuộc sân bay dã chiến An Tân của ngụy. Cùng với thông tin này, Ban Liên lạc Trung đoàn 25 cũng chia sẻ rằng, khu vực sân bay dã chiến này trong kháng chiến chống Mỹ, bộ đội ta từng có nhiều trận chiến đấu ngoan cường chống lại kẻ thù, trong đó nhiều đồng chí mãi mãi nằm lại nơi chiến trường khi tuổi đời còn rất trẻ.

Gần 50 năm sau, sân bay dã chiến ngày nào giờ đã thành nương rẫy. Có mặt giữa vườn điều loang lổ bùn rác sau trận lũ giữa tháng 10, cán bộ, chiến sĩ Đội K51 đào đất, xẻ hào, quyết tìm bằng được dấu tích của các liệt sĩ còn nằm trong lòng đất. Gần nửa tháng tìm kiếm trên diện tích gần một héc ta, cuối cùng, ngày 1-11, Đội K51 cũng phát hiện một hố chôn tập thể liệt sĩ nằm ở độ sâu hơn một mét. Trong khoảng diện tích 8 m2 được các anh đào tìm đã phát hiện thấy rất nhiều loại xương trộn lẫn vào nhau; nhiều cúc áo quần, mặt thắt lưng, đế giày cao su, thậm chí là những đầu đạn còn găm vào xương và những miếng vải áo bị cháy nham nhở. Cẩn trọng, nhẹ nhàng tìm tiếp những di vật của đồng đội sau gần nửa thế kỷ nằm lại dưới lòng đất, những người lính Đội K51 như không muốn người đã khuất đau thêm lần nữa, và càng không muốn để sót bất cứ một di vật nào…

Huyện Ea Súp tổ chức trọng thể, trang nghiêm lễ truy điệu, an táng hài cốt các liệt sĩ.

Ít ngày sau, Huyện ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Ea Súp đã tổ chức trọng thể lễ truy điệu và an táng hài cốt 10 liệt sĩ vừa được tìm thấy trên địa bàn. Buổi lễ thực hiện giữa mùa dịch tuy ngắn gọn, nhưng vẫn bảo đảm trang nghiêm như lần nữa khẳng định rằng thế hệ được hưởng độc lập, hòa bình hôm nay luôn khắc nhớ công lao các anh hùng liệt sĩ…

Tiếp tục triển khai nhiệm vụ của mình, trên 20 cán bộ, chiến sĩ của Đội đã và đang có mặt tại nhiều thôn, buôn trên địa bàn huyện Ea Súp để thu thập thông tin, đào xới, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ. Bất cứ nơi nào có thông tin về mộ liệt sĩ, các anh đều không quản ngại khó khăn, quyết tâm tìm và đón bằng được đồng đội nằm lại hàng chục năm trên chiến trường. Tuy chẳng còn lạ lẫm gì với công việc này bởi hầu hết đều đã quá dạn dày kinh nghiệm đi tìm liệt sĩ trên nước bạn Campuchia, nhưng mỗi khi phát hiện thấy hài cốt đồng đội nằm lại nơi chiến trường, các anh vẫn rưng rưng xúc động như tìm thấy chính thân nhân của mình sau hàng chục năm cách trở.

Ở lại huyện vùng biên dài ngày, Đội K51 trú tạm tại Ban Chỉ huy Quân sự các xã. Những tháng cuối năm 2021, mưa nắng, lũ lụt thất thường khiến những con đường thu thập nguồn tin, tìm kiếm trở nên trơn lầy, khó di chuyển. Nguồn nước sử dụng dẫu dồi dào, nhưng bị nhiễm đá vôi nặng, khiến bộ đội K51 phải lọc thủ công trước khi dùng. Việc ăn ở, sinh hoạt giữa mùa dịch COVID-19 dẫu có những phức tạp, khó khăn, song Đội K51 vẫn gắng khắc phục, bảo đảm tốt nhất sức khỏe cho bộ đội. Thượng tá Đỗ Văn Thiệu, Chính trị viên Đội K51 cười hiền: “So với những mùa khô trên đất bạn, ở đây như vậy quá tốt rồi. Theo kế hoạch, anh em sẽ tiếp tục nhiệm vụ đến hết tháng 12 và sẽ mở rộng diện tích, địa bàn tìm kiếm với quyết tâm đón được tất cả đồng đội về nơi an nghỉ trang nghiêm, chu đáo”.

Quỳnh Anh