Thu ngân sách nhà nước năm 2021: Đối mặt với nhiều khó khăn

Nhờ có sự chủ động ngay từ đầu năm 2021 nên tiến độ thu ngân sách nhà nước (NSNN) trong 8 tháng qua vẫn đạt kết quả khả quan. Tuy nhiên, dịch bệnh COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp đang tác động tiêu cực đến nguồn thu trên địa bàn khiến nhiệm vụ thu ngân sách những tháng cuối năm trở nên khó khăn.

Số thu dù đã vượt cùng kỳ...

Theo số liệu của Cục Thuế tỉnh, tổng thu NSNN trong 8 tháng năm 2021 do ngành thuế thực hiện là 3.362 tỷ đồng, đạt 79,4% dự toán pháp lệnh, 75% dự toán HĐND tỉnh giao, tăng 8,6% so với cùng kỳ năm 2020. Một số khoản thu đạt cao so với cùng kỳ là thu từ khu vực ngoài quốc doanh tăng 10,1%, lệ phí trước bạ tăng 42,9%, thuế thu nhập cá nhân tăng 26,2%, phí và lệ phí tăng 14,6%...

Một góc nhà máy điện mặt trời Xuân Thiện ở huyện Ea Súp.

Cùng với đó, một số khoản thu đạt thấp như thu tiền cấp quyền khai thác khoáng sản bằng 76,2% so với cùng kỳ, thu từ xổ số bằng 83,3%, thu phạt bằng 66,2%.

Trong 8 tháng qua, ngành thuế đã thực hiện thanh, kiểm tra và xử lý 764 trường hợp, đạt 66% kế hoạch năm. Trong đó, ban hành 126 kết luận thanh tra, đạt 74% kế hoạch năm (bằng 104% so với cùng kỳ), tổng số thuế truy thu và phạt chậm nộp là 19 tỷ đồng (bằng 101% so với cùng kỳ, bình quân 150 triệu đồng/cuộc); thực hiện 638 cuộc kiểm tra tại trụ sở người nộp thuế, đạt 64% kế hoạch (bằng 89%), số thuế truy thu, phạt là 39,2 tỷ đồng (bằng 100%, bình quân 61,4 triệu đồng/cuộc).

Ngành thuế cũng kiểm tra, giám sát 5.987 hồ sơ khai thuế tại trụ sở cơ quan thuế, số tiền thuế tăng thêm qua giám sát hồ sơ là 4,4 tỷ đồng; 1.579 doanh nghiệp (DN) nộp chậm hồ sơ khai thuế và bị xử phạt hơn 2,8 tỷ đồng.

Ông Bùi Văn Chuẩn, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh cho biết, sở dĩ số thu 8 tháng qua đạt cao nhờ ngành thuế có sự chủ động triển khai đồng bộ các giải pháp ngay từ đầu năm 2021. Trong quá trình điều hành thu, cơ quan thuế đã có sự chủ động, linh hoạt thích ứng nhất định với bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, bảo đảm thực hiện "nhiệm vụ kép" phòng, chống dịch và quản lý nguồn thu hiệu quả. Đặc biệt là "mũi nhọn" thanh, kiểm tra được chuẩn bị kỹ lưỡng, tập trung vào các trường hợp có rủi ro cao về thuế nên hiệu quả thanh, kiểm tra đạt cao; công tác tuyên truyền được chú trọng giúp người nộp thuế tự giác chấp hành nghĩa vụ thuế với Nhà nước, góp phần tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh cho DN.

...Vẫn còn nhiều khó khăn

Mặc dù, kết quả thu 8 tháng năm 2021 vượt 8,6% so với cùng kỳ năm 2020, tuy nhiên tình hình thực hiện nhiệm vụ thu NSNN những tháng cuối năm đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức khi dịch COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp. Toàn tỉnh tập trung cho công tác phòng, chống dịch, trong đó có nhiều địa phương phải áp dụng Chỉ thị 16, tạm dừng nhiều hoạt động sản xuất, kinh doanh, tất cả ưu tiên cho công tác phòng, chống dịch nên nguồn thu ngân sách giảm sút.

Cán bộ Chi cục Thuế TP. Buôn Ma Thuột chuẩn bị hồ sơ trước khi tổ chức kiểm tra các doanh nghiệp có rủi ro cao về thuế.

TP. Buôn Ma Thuột là địa phương có dự toán thu NSNN cao nhất trên toàn tỉnh. Năm 2021, TP. Buôn Ma Thuột được giao thu 960 tỷ đồng, nhưng đến nay đơn vị mới chỉ thu được hơn 627 tỷ đồng, bằng 65,4% dự toán HĐND tỉnh giao. Ông Vũ Quang Tuyến, Chi cục trưởng Chi cục Thuế TP. Buôn Ma Thuột cho biết, dịch COVID-19 diễn biến phức tạp buộc thành phố phải thực hiện Chỉ thị số 16 để tập trung ưu tiên cho công tác phòng, chống dịch và bảo vệ sức khỏe nhân dân. Người nộp thuế phải đóng cửa hàng, tạm ngừng, nghỉ kinh doanh hàng loạt trong thời gian áp dụng Chỉ thị 16 khiến doanh thu ít, thậm chí không phát sinh doanh thu nên không phát sinh nghĩa vụ thuế. Do đó, thành phố đang đối mặt với viễn cảnh hụt thu trên hầu hết các ngành nghề khiến nhiệm vụ thu NSNN những tháng cuối năm đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức và rất khó để hoàn thành dự toán được giao năm 2021.

Trên thực tế thì hoạt động sản xuất, kinh doanh toàn tỉnh đều chịu nhiều tác động của dịch COVID-19. Một số nguồn thu chủ đạo trong cơ cấu ngân sách nhiều năm qua tiếp tục giảm trong thời gian tới. Theo tính toán sơ bộ của ngành thuế, nguồn thu ngân sách năm 2021 tiếp tục giảm mạnh so với năm 2020. Cụ thể, nguồn thu từ Công ty Cổ phần bia Sài Gòn - Miền Trung giảm 24 tỷ đồng, nguồn thu từ các công ty thủy điện giảm 5 tỷ đồng, nguồn thu từ xổ số kiến thiết giảm 6 tỷ đồng, thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ giảm 17 tỷ đồng...

Ông Bùi Văn Chuẩn, Cục trưởng Cục Thuế tỉnh cho hay, từ tháng 7, tháng 8 năm 2021, ngành thuế bắt đầu đối mặt với thực trạng hụt thu. Nguyên nhân là do tình hình sản xuất, kinh doanh của các DN trên địa bàn chịu tác động lớn khi nguồn hàng hóa, nguyên liệu đầu vào (nhập từ TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh miền Đông Nam Bộ) và việc tiêu thụ nông sản gặp nhiều khó khăn do tác động của dịch COVID-19.

Thanh Hường