Cảnh giác với "virus tin giả" trên mạng xã hội

Độc hại "virus tin giả"

Ngày 27-7, có 3 trường hợp đăng tải trên Facebook cá nhân những bài viết và bình luận với nội dung đã xuất hiện những ca dương tính với SARS-CoV-2 trên địa bàn huyện Cư M’gar, dù huyện lúc này chưa có ca nào.

Có người còn đăng tải cả danh sách, thông tin cá nhân của những người được cho là mắc COVID-19 và các F1, F2. Sau khi đăng tải, các bài viết này nhanh chóng được nhiều người chia sẻ, bình luận, gây hoang mang, lo lắng cho người dân trên địa bàn huyện.

Cơ quan chức năng đã yêu cầu các trường hợp này gỡ bỏ thông tin sai, viết cam kết không tái phạm, đồng thời chuyển hồ sơ cho Sở Thông tin - Truyền thông (TT-TT) xử phạt vi phạm hành chính mỗi người 5 triệu đồng.

Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông cùng cán bộ Phòng An ninh Chính trị nội bộ (Công an tỉnh) làm việc với cá nhân vi phạm.

Vào cuối tháng 8 vừa qua, có một trường hợp (trú phường Tân An, TP. Buôn Ma Thuột) đã đăng tải lên trang cá nhân Facebook nội dung "Nghe đâu Buôn Ma Thuột có chích vắc xin dịch vụ 10 triệu đồng một liều??? Vắc xin đâu ra vậy ta? Ai biết trả lời dùm". Vào cuộc xác minh, Phòng An ninh Chính trị nội bộ (Công an tỉnh) và Thanh tra Sở TT-TT xác định đây là thông tin sai sự thật. Được mời lên làm việc, người đăng thông tin đã nhận ra hành vi sai phạm, tự gỡ bỏ bài đăng, cam kết không tái phạm và nộp phạt 7,5 triệu đồng.

Gần đây nhất, ngày 8-9, một thanh niên trú tại xã Hòa Thắng (TP. Buôn Ma Thuột) đã bị Phòng An ninh Chính trị nội bộ (Công an tỉnh) và Thanh tra Sở TT-TT triệu tập làm việc và xử lý theo quy định vì đã dùng tài khoản Facebook của mình đăng tải thông tin: “Ai bị phạt theo Chỉ thị 16 có thể lên phường đòi lại tiền” khiến nhiều người đọc bình luận và hoài nghi...

Được biết, từ đầu năm 2021 đến nay, Thanh tra Sở TT-TT phối hợp với các đơn vị chức năng triệu tập đấu tranh, làm rõ 19 đối tượng có hành vi đăng tải, chia sẻ thông tin giả, sai sự về công tác phòng, chống dịch COVID-19 trên mạng xã hội; xử phạt vi phạm hành chính tổng số tiền 100 triệu đồng.

5K trong phòng, chống tin giả

Theo ông Nguyễn Công Bẩy, Chánh Thanh tra Sở TT-TT, hiện nay hành lang pháp lý để xử lý các trường hợp đăng tải thông tin giả, sai sự thật, xuyên tạc trên mạng xã hội đã được thiết lập khá rộng. Tuy nhiên, để xác minh, làm rõ và xử lý vi phạm vẫn còn gặp nhiều khó khăn do nhiều người sử dụng SIM rác, Email rác để đăng ký tài khoản Facebook, Zalo…

Mặt khác, một số chủ tài khoản đăng tải, chia sẻ thông tin bị lọt, lộ từ các cơ quan nhà nước có thẩm quyền (điển hình vào giữa tháng 7-2021, bà N.T.B. và ông L.B.N. - đều trú xã Hòa Thắng, TP. Buôn Ma Thuột, đã đăng tải danh sách cụ thể những ca F0, F1, F2 của SARS-CoV-2 lên Facebook gây hoang mang dư luận). Những thông tin này là thật, song không được phép đăng tải công khai vì ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của cá nhân, bí mật đời tư, cũng như gây khó khăn trong công tác phòng, chống dịch.

Cán bộ Phòng An ninh Chính trị nội bộ (Công an tỉnh) làm việc với một cá nhân vi phạm.

Liên quan đến vấn đề này, Trung tá Nguyễn Huy Nam, Trưởng Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Công an tỉnh) cho biết: việc xử lý thông tin giả, tin sai sự thật, xuyên tạc trên môi trường mạng về tình hình dịch bệnh và công tác phòng, chống dịch COVID-19 gặp rất nhiều khó khăn.

Đa số vụ việc đều xử lý theo hình thức mời cá nhân lên giải thích lỗi vi phạm, làm cam kết không tái phạm,  chỉ số ít vụ việc bị xử phạt hành chính.

Đối với trường hợp đăng tải thông tin lộ, lọt từ cơ quan nhà nước, Công an tỉnh cũng đã làm việc với lãnh đạo Sở Y tế để chấn chỉnh việc các đơn vị, cá nhân trong ngành làm lộ thông tin cá nhân của người nhiễm bệnh. Việc cung cấp, chia sẻ thông tin về người nhiễm bệnh ra ngoài khi chưa có kết luận của cơ quan chức năng, nhất là thông tin đó gây hoang mang dư luận… sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định.

Việt Nam là một trong 10 nước đứng đầu thế giới về số người dùng mạng xã hội với gần 64 triệu tài khoản Facebook và 35 triệu tài khoản Youtube.

Trong khi cuộc chiến phòng, chống dịch bệnh COVID-19 chưa có hồi kết, những tin giả sẽ vẫn còn "đất" sinh sôi khi mỗi người dùng mạng xã hội không kiểm chứng được nguồn thông tin, chỉ cần một nút like hoặc chia sẻ, tin giả sẽ lan truyền theo cấp số nhân, khiến cuộc chiến trên mặt trận thông tin lại càng thêm khó khăn.

Vì thế hãy là một người dùng mạng xã hội có trách nhiệm, hãy thực hiện tốt “5K” trong phòng chống tin giả: “không tin ngay, không vội bấm “thích”, không thêm thắt, không kích động, không vội chia sẻ”.

Thế Hùng - Lê Thành - Kim Bảo