Phân loại các nhóm mặt hàng để kiểm soát nhập siêu

Theo Tổng cục Hải quan, thời gian qua, cơ quan chức năng đã áp dụng nhiều biện pháp hạn chế nhập khẩu hàng tiêu dùng, song kim ngạch nhập siêu của ngành hàng này vẫn tăng rất mạnh.

 

Trong đó, chỉ riêng 4 nhóm hàng: xe hơi nguyên chiếc, điện thoại di động, thiết bị điện sử dụng trong gia đình, thực phẩm đã có giá trị nhập khẩu chiếm tới gần 51% tổng kim ngạch hàng tiêu dùng nhập khẩu của cả nước.
Cụ thể, tính từ năm 2008 đến 2010, giá trị nhập khẩu của máy móc thiết bị điện sử dụng trong gia đình tăng từ 688 triệu USD lên hơn 1 tỷ USD; của điện thoại di động từ 746 triệu lên 936 triệu USD; của  xe hơi nguyên chiếc từ 368 triệu USD lên 401 triệu USD; của thực phẩm từ  366 triệu USD lên 428 triệu USD. Các mặt hàng này chủ yếu được nhập khẩu từ khu vực châu Á, trong đó đứng đầu là Trung Quốc, tiếp đến là Thái Lan, Malaysia và Hàn Quốc... Nếu như năm 2008, hàng tiêu dùng nhập khẩu từ Trung Quốc chiếm tỷ trọng 27,9% tổng kim ngạch với 1,2 tỷ USD thì đến năm 2010, con số này tăng lên 1,58 tỷ USD.

Trái cây nhập khẩu chiếm tỷ lệ đáng kể trên thị trường trong nước

Biểu thống kê hàng nhập khẩu của  Tổng cục Hải quan cho thấy, các mặt hàng tiêu dùng nhập nhiều từ Trung Quốc chủ yếu là điện thoại di động, băng đĩa nhạc, thiết bị điện gia đình, hoa quả, rau…, trong đó mặt hàng rau  và hoa quả trị giá tới hơn 150 triệu USD. Trước đó, năm 2009, nhập khẩu một số mặt hàng nông sản như hành, tỏi, nấm... từ Trung Quốc là 65 triệu USD; còn các loại quả như cam, táo, lê... cũng nhập khoảng 100 triệu USD, tăng 34% so với năm 2008.
Theo các chuyên gia kinh tế, việc phải nhập khẩu nhiều hàng tiêu dùng từ Trung Quốc là dễ hiểu, do khoảng cách địa lý, do tính chất cơ cấu hàng hoá của Trung Quốc phù hợp với yêu cầu của người tiêu dùng Việt Nam. Bài toán đặt ra cho các doanh nghiệp trong nước là trong số sản phẩm nhập khẩu có không ít sản phẩm trong nước có thể sản xuất được. Trong một văn bản báo cáo Chính phủ mới đây, Tổng cục Hải quan đã đề nghị cần có các giải pháp tăng cường kiểm tra các mặt hàng nông sản, may mặc về mức độ đảm bảo vệ sinh, an toàn; đồng thời kiểm soát chặt chẽ, quyết liệt tình trạng buôn lậu ở các tỉnh phía Bắc.

Các sản phẩm sữa nằm trong nhóm hàng hạn chế nhập khẩu

Hiện nay, cơ quan hải quan đã thực hiện việc phân loại các nhóm mặt hàng để kiểm soát nhập siêu gồm hàng cần nhập, mặt hàng cần kiểm soát và nhóm hàng hạn chế nhập khẩu. Trong năm 2010, giá trị nhóm hàng cần nhập khẩu chiếm tỷ trọng khoảng 78% tổng kim ngạch nhập khẩu, tăng 18,5%; nhóm hàng hóa cần kiểm soát tăng tới 37,5%, tập trung vào các mặt hàng đá quý, vàng, sắt thép, điện thoại di động; nhóm các mặt hàng cần hạn chế nhập khẩu tăng 8%, tập trung ở các sản phẩm sữa, thiết bị điện sử dụng trong gia đình, phụ tùng xe máy và băng đĩa nhạc...