Tiết kiệm điện: Lợi ích và trách nhiệm!

Thống kê của Công ty Điện lực Dak Lak cho thấy, chỉ trong 5 tháng đầu năm 2012, sản lượng điện tiết kiệm được trên toàn tỉnh đã lên đến 4,4 triệu kWh. Vấn đề tiết kiệm điện đã được triển khai mạnh mẽ với sự vào cuộc của các cấp các ngành và đã trở thành phong trào thi đua sôi nổi trong các cơ quan, doanh nghiệp cũng như đông đảo quần chúng nhân dân. Ý thức tiết kiệm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đã và đang được cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân nhiệt tình hưởng ứng trong thực hành tiết kiệm điện. Hơn ai hết, mọi người đều hiểu: tiết kiệm điện là lợi ích, và cũng là trách nhiệm của mỗi người.

“Gia đình tiết kiệm điện”: Từ vận động đến hành động

Phong trào “Gia đình tiết kiệm điện năm 2012” tuy mới triển khai tại Dak Lak từ giữa tháng 5-2012 nhưng đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của người dân. Bởi hơn ai hết, bản thân mỗi người đều ý thức được rằng, tiết kiệm điện là tiết kiệm ngân quỹ gia đình...

Sử dụng bình nước nóng mặt trời thay cho máy nước nóng để tiết kiệm điện. Ảnh: Lê Ngọc

Để tiết kiệm điện (TKĐ), gia đình ông Hoàng Minh Tân ở tổ dân phố 12, phường Tân Thành, TP. Buôn Ma Thuột đã đầu tư máy nước nóng bằng năng lượng mặt trời và thay thế toàn bộ bóng đèn trong nhà bằng đèn compact. Nếu trước đây, gia đình ông bình quân mỗi tháng phải đóng từ 160 - 200 nghìn đồng tiền điện thì đến nay, bằng những biện pháp trên, gia đình ông đã tiết kiệm 20% chi phí tiền điện mỗi tháng. Ông Tân bảo: “TKĐ trước hết là mang lại lợi ích cho chính gia đình mình, hơn nữa đây không phải là việc gì quá khó mà ai cũng có thể hành động để góp phần vào phong trào chung của toàn xã hội. Là cán bộ Mặt trận của tổ nên bản thân ngoài việc nêu cao tinh thần tiên phong trong phong trào TKĐ, tôi còn tích cực tuyên truyền về TKĐ đến từng hộ dân trong tổ. Và nội dung TKĐ trở thành một trong những nội dung luôn được lồng ghép đưa vào thảo luận trong các buổi sinh hoạt chính trị của tổ dân phố”.

Gia đình chị Trịnh Thị Tuyết ở thôn 2, xã Ea Kao, TP. Buôn Ma Thuột cũng bằng những việc làm nhỏ nhưng mang lại hiệu quả lớn. Đó là gia đình chị tận dụng tối đa công nghệ biogas để phục vụ cho đun nấu thay thế gần như hoàn toàn các thiết bị đun, nấu bằng điện trước đây mà gia đình thường sử dụng: nồi cơm điện, ấm nước điện… Bên cạnh đó, gia đình chị còn giáo dục con cái thói quen tắt hết những thiết bị điện khi không có nhu cầu sử dụng như: bóng đèn, ti vi, quạt điện…; hạn chế đến mức thấp nhất việc sử dụng các thiết bị tiêu thụ đến lớn: máy điều hòa, bình nước nóng, bàn là điện… Bằng những việc làm cụ thể, thiết thực như trên, mỗi tháng gia đình chị tiết kiệm 20-30% chi phí sử dụng điện.

Ông Nguyễn Văn Nghiêm, Phó Giám đốc Sở Công thương cho biết, trước tình trạng năng lượng đang còn thiếu hụt, tiết kiệm năng lượng nói chung và TKĐ nói riêng là việc làm thiết thực và cần được phổ biến thành phong trào sâu rộng trong toàn dân. Phong trào “Gia đình tiết kiệm điện” năm 2012 được triển khai tại TP. Buôn Ma Thuột chính là nhằm mục đích giúp các hộ gia đình nhận thức đúng đắn về việc cần thiết phải sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, từ đó thay đổi thói quen sử dụng năng lượng. Để đạt mục tiêu trên, ngành điện cũng đã phối hợp với chính quyền địa phương các cấp đẩy mạnh tuyên truyền bằng pano, áp phích, xe tuyên truyền lưu động, phát tờ rơi đến tận hộ gia đình…

Có thể nhận thấy, vấn đề tiết kiệm điện năng trên địa bàn TP. Buôn Ma Thuột đang được xúc tiến một cách khá mạnh mẽ không chỉ của riêng ngành điện mà còn của các ngành, các cấp chính quyền địa phương, đang từng bước tạo được hiệu ứng tích cực, thay đổi về nhận thức, thói quen của người dân trong việc sử dụng năng lượng tiết kiệm. Điều này thể hiện bằng việc người dân đã dần chủ động trang bị những thiết bị tiết kiệm năng lượng như bóng đèn compact, quạt tiết kiệm điện, bình nước nóng năng lượng mặt trời… 

Giảm gánh nặng ngân sách trong chiếu sáng công cộng

Điện năng sử dụng cho mục đích chiếu sáng công cộng chiếm tỷ trọng khá lớn trong cơ cấu tiêu thụ điện. Thực hiện chủ trương tiết kiệm điện, thời gian qua, Công ty TNHH Một thành viên Quản lý Đô thị và Môi trường (gọi tắt là Công ty) đã triển khai những giải pháp sử dụng điện hiệu quả, tiết kiệm mỗi tháng được hàng tỷ đồng…

Hạn chế điện chiếu sáng công cộng - một trong những giải pháp tiết kiệm điện hiệu quả. Ảnh: Hoàng Gia

Hiện nay, hệ thống chiếu sáng ở TP. Buôn Ma Thuột đã được lắp đặt hầu khắp trên các tuyến phố ở tất cả các thôn, buôn với 13.231 bóng đèn các loại, tổng công suất sử dụng 2.841 kWh. Tuy nhiên, việc áp dụng thiết bị chiếu sáng hiệu suất cao chưa được triệt, công tác vận hành chiếu sáng đôi lúc còn bất cập nên gây lãng phí điện năng. Để khắc phục thực trạng lãng phí điện năng trong hệ thống chiếu sáng công cộng, góp phần giảm tải cho hệ thống nguồn điện quốc gia vào giờ cao điểm, đặc biệt là giảm chi phí trả tiền điện hằng tháng cho ngân sách, từ đầu năm 2012, Công ty đã lên kế hoạch tiết kiệm lượng điện phục vụ chiếu sáng công cộng với mục tiêu giảm bình quân mỗi tháng 40% mức tiêu thụ.

Để sử dụng điện một cách hợp lý, Công ty đã đầu tư thay thế những loại bóng đèn cũ tiêu tốn nhiều năng lượng bằng đèn LED tiết kiệm điện; sử dụng bóng đèn nhiều mức công suất khác nhau phù hợp cho từng vị trí, tuyến đường; đầu tư tủ tiết kiệm điện làm tăng tuổi thọ của bóng và bảo đảm độ chiếu sáng ổn định… Đặc biệt, những tuyến đèn đường có công suất bóng lớn 150 - 250W thì lắp đặt bộ điều khiển công suất đèn cao áp tiết kiệm điện (DCU) tự động giảm công suất bóng đèn theo từng thời điểm để tránh lãng phí năng lượng điện.

Cùng với việc thay thế các loại thiết bị tiết kiệm điện, Công ty đã chủ động tham mưu với UBND TP. Buôn Ma Thuột xây dựng phương án cắt giảm điện chiếu sáng công cộng trên các tuyến đường. Theo đó, kể từ giữa tháng 3-2012, hệ thống đèn chiếu sáng công cộng sẽ được mở vào lúc 19 giờ và tắt lúc 4 giờ 30 (đối với mùa hè) và đèn mở lúc 18 giờ, tắt lúc 5 giờ 30 vào mùa đông. Cùng với lịch tắt, mở đèn, Công ty cũng đã triển khai việc cắt giảm xen kẽ đèn chiếu sáng trên các tuyến đường.  Ông Lê Đình Trung, Trưởng phòng Kế hoạch, vật tư, kỹ thuật Công ty cho biết, quan điểm của doanh nghiệp là sử dụng tiết kiệm nhưng không hà tiện, tiết giảm hợp lý theo thời gian và địa điểm thông qua phương tiện kỹ thuật hiện đại và các giải pháp tiết kiệm năng lượng chứ không phải là cắt giảm nguồn chiếu sáng. Theo đó, trên các tuyến quốc lộ chạy qua thành phố, Công ty đã thực hiện việc cắt giảm 1/3 số bóng đèn chiếu sáng kể từ giờ khởi động, đến 22 giờ tiếp tục cắt giảm chỉ để lại 1/3 số bóng chiếu sáng. Đối với các tuyến đường trong đô thị, tùy địa điểm và thiết kế cũng như thời tiết, đơn vị quản lý vận hành sẽ chủ động trong điều chỉnh giờ tắt, mở, đồng thời luân phiên đảo pha nhằm phát huy hiệu quả hoạt động của hệ thống nhưng vẫn đáp ứng được yêu cầu tiết kiệm điện năng. Không chỉ tập trung tiết kiệm điện ở hệ thống điện đường, đối với các loại đèn trang trí, đèn quảng cáo, Công ty cũng thực hiện việc cắt nguồn toàn bộ kể từ 22 giờ đến sáng hôm sau. Ngoài ra, hệ thống điện đường chiếu sáng tại các nơi công cộng cũng đã được UBND TP. Buôn Ma Thuột phê duyệt phương án cắt giảm ½ số lượng bóng đèn kể từ giờ khởi động, đến 22h tiếp tục cắt giảm thêm 1/3 số bóng nữa, chỉ để lại 1/3 số bóng chiếu sáng đến sáng hôm sau…

Ông Lê Đình Trung cho biết, với những giải pháp đồng bộ và hợp lý như vậy, từ tháng 2-2012 đến nay, Công ty đã tiết kiệm được 3.651.739 KW điện, giảm được phần ngân sách gần 5,5 tỷ đồng cho khoản tiền điện chiếu sáng công cộng. Thời gian tới, Công ty sẽ tiếp tục đầu tư thêm thiết bị điều khiển tự động để nâng cao hiệu quả tiết kiệm điện nhằm mang lại lợi ích cho đơn vị, cũng như phục vụ chiếu sáng tốt, góp phần làm đẹp thành phố, bảo đảm an toàn giao thông và an ninh trật tự trên địa bàn.

Cục Hải quan Dak Lak - điển hình tiết kiệm điện khối các cơ quan hành chính

Thời gian qua, Cục Hải quan Dak Lak đã triển khai nhiều biện pháp tiết kiệm điện hiệu quả và đã trở thành một trong những đơn vị dẫn đầu trong việc tiết kiệm ở khối các cơ quan hành chính...

Việc triển khai Hải Quan điện tử tiêu tốn điện năng nhiều nhưng Cục Hải quan Dak Lak đã có nhiều giải pháp tiết kiệm điện hiệu quả.

Ông Đỗ Việt Toàn, Chánh văn phòng Cục Hải quan Dak Lak cho biết: Thực ra không đợi đến khi Chính phủ cũng như UBND tỉnh yêu cầu, việc thực hiện tiết kiệm điện đã được cơ quan đã xây dựng kế hoạch, ban hành quy chế, quy định tiết kiệm điện cho từng phòng ban của đơn vị từ năm 2010. Cụ thể như: đối với cán bộ, nhân viên từng phòng ban khi đi ra khỏi chỗ ngồi phải tắt máy móc nếu không có nhu cầu sử dụng; thiết bị, máy móc không để chế độ chờ; máy điều hòa ở các phòng làm việc phải bật, tắt theo thời gian quy định; các bóng điện vào ban đêm đều phải tắt, chỉ để lại một số bóng đủ để phục vụ công tác bảo vệ cơ quan… Từ giai đoạn đó, những quy định trên đã được toàn thể cán bộ, nhân viên cơ quan hưởng ứng và thực hiện triệt để.

Cùng với quy chế đưa ra, đơn vị còn thực hiện việc giao khoán định mức sử dụng điện, nước theo tháng đến từng bộ phận. Theo đó, hằng tháng các phòng ban đều phải báo cáo số lượng điện nước tiêu thụ lên bộ phận chức năng. Theo đó, cơ quan sẽ tổ chức các đợt kiểm tra, theo dõi, sau đó tổ chức họp toàn cơ quan để đánh giá rút kinh nghiệm và bình xét thi đua. Bộ phận nào làm tốt hoặc chưa tốt,  trong tháng để tăng hoặc giảm chỉ số điện nước đều phải có giải trình cụ thể, từ đó tìm ra nguyên nhân cũng như giải pháp tiết kiệm điện hiệu quả hơn ở tháng sau…

Đặc biệt, từ tháng 9-2011, Cục Hải quan Dak Lak triển khai thực hiện thủ tục Hải quan điện tử, một dịch vụ hành chính công chủ yếu giải quyết trên máy móc, do đó số lượng máy tính hoạt động cũng tăng lên nhiều lần. Để thực hiện thủ tục Hải quan điện tử, máy tính luôn phải để ở chế độ mở, do đó, lượng điện năng tiêu thụ đã phải tăng cao hơn so với thời gian trước. Cụ thể, nếu như năm 2010 tổng lượng điện tiêu thụ của đơn vị là 79.860 kWh, chia bình quân mỗi tháng là 6.600 kWh thì đến năm 2011, khi triển khai thông quan điện tử, chỉ số sử dụng điện tăng lên 116.490 kWh, trung bình mỗi tháng tiêu tốn 9.700 kWh. Tuy nhiên, sau một thời gian đi vào hoạt động ổn định, cùng với nhiều giải pháp tiết kiệm điện hiệu quả, từ đầu năm 2012 đến nay, Cục Hải quan Dak Lak đã giảm chỉ số tiêu thụ điện năng xuống còn 7.200 kWh/tháng, giảm đến 25% mức tiêu thụ điện so với thời gian trước.

Siêu thị Co.op Mart Buôn Ma Thuột: Kiểm soát tiêu thụ từng kWh điện

ng Nguyễn Quang Tân, Trưởng bộ phận bảo trì, Siêu thị Co.opMart Buôn Ma Thuột cho biết, việc tiết kiệm năng lượng nói chung, tiết kiệm điện nói riêng luôn được đơn vị đặt lên hàng đầu và xem đó là một trong những tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của từng cá nhân, bộ phận.

Hệ thống điện chiếu sáng tại Co.opMart Buôn Ma Thuột được sử dụng bóng tiết kiệm điện.

Các giải pháp tiết kiệm điện luôn được lãnh đạo đơn vị lẫn nhân viên quan tâm tìm tòi ứng dụng và đã mang lại hiệu quả đáng mừng. Chỉ tính riêng việc làm mát tòa nhà, Siêu thị Co.opMart Buôn Ma Thuột đã có cách làm mang lại hiệu quả rất cao, đó là theo dõi, điều chỉnh nhiệt độ máy lạnh trên cơ sở căn cứ vào nhiệt độ bên ngoài và lưu lượng khách hàng. Ông Nguyễn Quang Tân dẫn chứng: Vào buổi sáng, nhiệt độ ngoài trời còn mát, siêu thị cũng chưa đông khách nên chỉ cần mở nhiệt độ máy lạnh ở mức 26oC-27oC là đủ. Trong suốt ngày làm việc, bộ phận kỹ thuật sẽ thực hiện nhiệm vụ thường xuyên theo dõi, điều chỉnh tăng giảm nhiệt độ từng khu vực cho phù hợp. Bởi theo nghiên cứu cũng như cơ chế vận hành của hệ thống máy lạnh cho thấy, khi điều chỉnh nhiệt độ càng thấp, máy lạnh sẽ tiêu thụ điện càng nhiều; trung bình cứ tăng thêm 10oC thì sẽ tiết kiệm được 10% điện năng tiêu thụ. Siêu thị Co.opMart Buôn Ma Thuột hiện sử dụng hệ thống khoảng 50 máy lạnh, trong đó có những máy có công suất lạnh đến 120.000 BTU nên chỉ cần điều chỉnh tăng nhiệt độ mỗi máy lên vài oC cũng đã tiết kiệm được một lượng điện năng rất lớn.

Không chỉ thường xuyên theo dõi, điều chỉnh nhiệt độ của máy lạnh, Siêu thị Co.opMart Buôn Ma Thuột còn sử dụng tấm cách nhiệt để lợp mái nhà nhằm hạn chế thấp nhất sự hấp thu hơi nóng bên ngoài vào tòa nhà. Cùng với đó, siêu thị đang sử dụng thêm quạt để tản hơi lạnh của máy lạnh ra đều khắp nơi. Bởi theo kinh nghiệm cho thấy, lâu nay chúng ta vẫn có thói quen tắt hết quạt khi mở máy lạnh. Và đây là một sự lãng phí lớn về… hơi lạnh. Bởi, hiện tượng tản nhiệt bề mặt phần lớn quyết định bởi hệ số tản thiệt. Nếu không khí đứng yên, hệ số này rất nhỏ, nhưng nếu không khí chuyển động (sử dụng thêm máy quạt), hệ số này sẽ khá lớn. Vì hệ số tản thiệt lớn nên dù đặt nhiệt độ của máy điều hòa cao hơn, mọi người vẫn cảm thấy mát. Việc vừa chạy máy lạnh, vừa mở quạt với tốc độ thấp có thể tiết kiệm được từ 10% - 15% điện năng tiêu thụ so với việc không mở quạt kèm theo.

Ngoài máy lạnh, tất cả các thiết bị có tiêu thụ điện năng khác đều đã và đang được Siêu thị Co.opMart Buôn Ma Thuột tiến hành thay thế bằng những thiết bị tiết kiệm điện. Ví dụ, sử dụng máy nước nóng năng lượng mặt trời; bóng đèn huỳnh quang T5-28W, vừa có tuổi thọ cao gấp 2 lần, vừa tiết kiệm được khoảng 40%-50% điện năng so với các loại bóng trước đây; đèn LED - loại thiết bị đang được đánh giá là tiết kiệm điện năng nhất, tạo ra hiệu suất ánh sáng tốt nhất, tỏa nhiệt ít hơn so với các thiết bị chiếu sáng thông thường,…. Với những cách làm trên, lượng điện năng tiêu thụ tại Siêu thị Co.opMart Buôn Ma Thuột trong thời gian gần đây đã giảm đáng kể so với trước đó.

Ông Nguyễn Quang Tân cho biết thêm, thời gian đầu mới đi vào hoạt động, mỗi tháng đơn vị phải trả 700 triệu đồng tiền điện. Tuy nhiên thời gian gần đây, nhờ triển khai các giải pháp tối ưu để tiết kiệm điện, chi phí sử dụng điện năng ở đây đã giảm còn khoảng 300 - 400 trăm triệu đồng/tháng.

Công ty TNHH Một thành viên Thành Vũ: Tập trung sản xuất vào giờ thấp điểm

Ấn tượng đầu tiên khi đến nhà máy chế biến tinh bột sắn của Công ty TNHH Một thành viên Thành Vũ (xã Ea H’leo – huyện Ea H’leo) là không có bất cứ bóng đèn nào được bật lên trong giờ làm việc. Để tiết kiệm điện, Công ty đã thiết kế khu nhà xưởng thông thoáng, hợp lý, bảo đảm ánh sáng cho công nhân làm việc…

Công ty Thành Vũ đầu tư trang thiết bị hiện đại để giảm thiểu tiêu thụ điện năng. Ảnh: Minh Thông

Thực hiện chủ trương tiết kiệm điện, lãnh đạo công ty đã lên kế hoạch sản xuất trong tất cả các khâu sản xuất nhằm sử dụng hợp lý năng lượng điện, đồng thời, ban hành quy chế sử dụng điện trong các phân xưởng và phát động phong trào thi đua tiết kiệm điện trong toàn bộ lãnh đạo, công nhân công ty với mục đích giảm chi phí sản xuất, nâng cao lợi nhuận. Trong đó, những nội quy được thực hiện triệt để là dùng quạt thay máy lạnh, ban ngày không bật bóng đèn, chỉ bật điện khi cần thiết… Nội quy này đã dần hình thành được thói quen đối với cán bộ nhân viên công ty, góp phần giảm đáng kể chi phí sản xuất và nâng cao ý thức tiết kiệm điện của mỗi người. Bên cạnh đó, công ty cũng đã chủ động sắp xếp lịch hoạt động của phân xưởng sản xuất tập trung sản xuất vào giờ thấp điểm để giảm theo phí và áp lực cho lưới điện; đồng thời sử dụng điện hợp lý bằng cách vận hành công suất phụ tải của máy đúng với công suất thực tế (nhỏ hơn công suất thiết kế kỹ thuật). Ngoài ra, để giảm chi phí điện năng, công ty cũng đã đầu tư máy móc theo công nghệ hiện đại của Cộng hòa liên bang Đức tiêu tốn ít năng lượng, dùng thiết bị tụ bù điện áp đầu vào nhằm ổn định nguồn điện sản xuất để tránh tình trạng quá tải hoặc thấp tải…

Dẫn chúng tôi đến thăm hệ thống lò hơi, anh Trần Nguyên Thương, Trưởng ban điện của Công ty cho biết: “Trong dây chuyền sản xuất, lò hơi hệ thống thiết bị có vai trò cấp nhiệt cho toàn bộ quá trình sản xuất nên tiêu tốn nhiều điện năng nhất. Để giảm tối đa chi phí nguyên liệu vận hành lò hơi, thay vì sử dụng điện, doanh nghiệp đã sử dụng khí đốt tận dụng từ hầm biogas xử lý chất thải thay cho dầu nên tiết kiệm được rất nhiều chi phí sản xuất. Việc đầu tư hầm xử lý chất thải tận dụng khí gas vào sản xuất còn đem lại hiệu quả lâu dài về môi trường”. Bên cạnh đó, để nâng cao tuổi thọ máy móc, giảm hao phí điện, ban phụ trách điện luân phiên kiểm tra việc vận hành máy theo phụ tải thực tế, bảo dưỡng thiết bị thường xuyên đặc biệt là tại những điểm đấu nối gây tốn điện. Cùng với đó là thay thế máy móc, thiết bị, dây điện cũ mất an toàn, rò rỉ điện, sử dụng bóng đèn tiết kiệm năng lượng… Nhờ những giải pháp đồng bộ trên, với dây chuyền sản xuất có công suất 350 tấn sắn nguyên liệu/ngày, mỗi tháng doanh nghiệp đã tiết kiệm được bình quân khoảng 200 triệu đồng chi phí điện năng…

Ông Hồ Công Thành, Giám đốc công ty cho biết, việc thực hiện tiết kiệm điện không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cho công ty mà còn thể hiện trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc giảm “gánh nặng” cho ngành điện và cộng đồng theo chủ trương của Chính phủ và Bộ Công Thương.

Việt Hoàng - Minh Thông - Lê Hương - Lê Ngọc - Lệ Văn - Minh Chi