Hệ lụy từ phát triển "nóng" hồ tiêu ở Tây Nguyên

Không ai phủ nhận lợi ích mà cây hồ tiêu mang lại cho kinh tế vùng Tây Nguyên, nhất là khi giá loại nông sản này giữ ổn định ở mức cao. Hàng nghìn hộ nông dân Tây Nguyên đã đổi đời, không chỉ vượt qua đói nghèo, mà còn trở thành triệu phú, tỷ phú từ sản xuất hồ tiêu. Trong đó phải kể đến hàng chục tỷ phú hồ tiêu ở các huyện Chư Sê (tỉnh Gia Lai); Cư Kuin, Krông Năng, Cư M'gar (tỉnh Đắk Lắk); Tuy Đức, Đắc R'lấp (tỉnh Đắk Nông).

Vườn tiêu của nông dân xã Ea Toh (huyện Krông Năng) bị kẻ xấu phá hoại bằng cách phun thuốc diệt cỏ.

Thế nhưng, việc phát triển hồ tiêu quá “nóng”, vượt tầm kiểm soát của ngành nông nghiệp đã gây ra không ít hệ lụy. Cụ thể, vấn đề đặt ra hàng đầu đối với cây hồ tiêu ở Tây Nguyên hiện nay là quản lý dịch bệnh. Tại Hội thảo “Xây dựng và phát triển mô hình sản xuất hồ tiêu an toàn, bền vững để nâng cao giá trị” do Bộ NN-PTNT tổ chức mới đây đã cảnh báo: Tình trạng hồ tiêu nhiễm bệnh chết nhanh, chết chậm và việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật tùy tiện đã ảnh hưởng xấu đến năng suất cũng như chất lượng vườn cây. Cũng theo Bộ này, hiện cả nước có 5% diện tích hồ tiêu nhiễm dịch bệnh, trong đó phần lớn tập trung ở Tây Nguyên. Bên cạnh đó, gần đây, cũng tại Tây Nguyên còn nổi lên tình trạng kẻ xấu do mâu thuẫn sẵn sàng phá hoại vườn tiêu bằng cách phun thuốc diệt cỏ, cắt gốc tiêu, gây thiệt hại kinh tế rất lớn. Mặt khác, nhiều diện tích hồ tiêu ở Tây Nguyên trồng trên các trụ là gỗ rừng tự nhiên dẫn tới tình trạng khai thác, mua bán, vận chuyển và sử dụng lâm sản trái phép cũng rất “nóng”.

Thiết nghĩ, vấn đề đặt ra hiện nay đối với ngành nông nghiệp và chính quyền các tỉnh Tây Nguyên là quản lý chặt quy hoạch phát triển hồ tiêu, không để tái diễn tình trạng phát triển “nóng” như hiện nay. Theo đó, cần đẩy mạnh tuyên truyền, khuyến cáo bà con không trồng mới hồ tiêu trên vùng đất không phù hợp; ngăn chặn, xử lý nghiêm hành vi khai thác, sử dụng gỗ rừng tự nhiên làm trụ trồng hồ tiêu; nhân rộng mô hình liên kết giữa doanh nghiệp cung ứng vật tư đầu vào và doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm với nông dân nhằm bảo đảm sản xuất hồ tiêu theo hướng bền vững.

   Bình Định