Nghề "ăn cơm đứng" ở Hòa Lễ

Trồng dâu nuôi tằm được đưa vào trồng thử nghiệm ở một số xã trên địa bàn huyện Krông Bông từ năm 2018 đến nay, do tình hình thời tiết bất lợi nhiều diện tích dâu bị hư hỏng, không đủ nguồn nguyên liệu để mở rộng quy mô. Tuy nhiên, nhiều hộ ở xã Hòa Lễ vẫn kiên trì giữ nghề “ăn cơm đứng” và thu nhập được cải thiện đáng kể.

Gần 35 năm lập nghiệp ở thôn 11 (xã Hòa Lễ), gia đình bà Nguyễn Thị Nghì khai hoang được 6 ha đất sản xuất, trong đó có 2 ha trồng cà phê còn lại trồng cây lương thực. Cách đây 2 năm, vợ chồng bà mắc bệnh, không có người trực tiếp sản xuất nên bà chia bớt đất lại cho các con và định hướng chuyển đổi 2 ha đất sang trồng cây ăn quả, đồng thời quyết định trồng dâu nuôi tằm. Tháng 10-2019, bà Nghì chuyển 1,5 ha đất trồng sắn sang trồng dâu với loại giống dâu F7 có năng suất cao hơn giống dâu thường. Để giảm chi phí ban đầu, bà tận dụng mặt bằng nhà kho có sẵn, đồng thời đầu tư trên 50 triệu đồng mua sắm dụng cụ, phương tiện để phát triển nghề… Khi cây dâu xanh tốt, bà mua một hộp tằm tuổi 4 về nuôi lứa đầu tiên. Hơn một năm nay, gia đình bà đã nuôi được 14 lứa tằm (chu kỳ mỗi lứa là 15 ngày), mỗi lứa bà thu được bình quân 58 kg kén. Với giá bán 150.000 đồng/kg kén thì giá trị mỗi ngày công đạt trên 300.000 đồng, ngay thời điểm bị ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19, giá kén rớt xuống 70.000 đồng/kg thì giá trị ngày công cũng đạt 150.000 đồng.

Bà Nghì thái dâu cho tằm ăn.

Tháng 7-2019 gia đình bà Bùi Thị Dung (cũng ở thôn 11, xã Hòa Lễ) mạnh dạn phá bỏ 7.000 m2 cà phê già cỗi kém năng suất sang trồng dâu. Để đảm bảo tỷ lệ kén sống và phát triển, thay vì mua tằm tuổi 3 như ở một số nơi khác, bà cũng như các hộ trong thôn 11 đều mua tằm tuổi 4 với giá 1 triệu đồng/hộp về nuôi. Bình quân mỗi hộp kén nuôi trong 15 ngày sẽ cho thu hoạch từ 50 - 60 kg kén; giá bán dao động từ 120.000 - 160.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí còn lãi được 5 triệu đồng. Bà Dung chia sẻ: Ngày xưa ông bà ta thường nói “nuôi lợn ăn cơm nằm, nuôi tằm ăn cơm đứng”, nhưng ngày nay với kỹ thuật nuôi hiện đại, nuôi tằm không chỉ tiết kiệm thời gian, công chăm sóc mà còn cho thu nhập cao hơn gấp nhiều lần so với trồng trọt hoặc nuôi các con giống khác… Hiện mỗi năm gia đình bà Dung nuôi ít nhất 15 lứa tằm, có lãi khoảng 75 triệu đồng. Ngoài ra, cứ mỗi lứa nuôi còn thu được khoảng 500 kg phân vi sinh dùng để bón cho các loại cây trồng…

Tháng 12-2019, được sự vận động của Hội Nông dân huyện Krông Bông, Tổ hợp tác trồng dâu nuôi tằm xã Hòa Lễ được thành lập, ban đầu có 4 hộ tham gia, đến nay đã tăng lên 7 hộ, diện tích dâu cũng tăng từ 2 ha lên 6 ha. Tổ hợp tác đã liên kết mở các lớp chuyển giao kỹ thuật cho các hộ nuôi tằm, hầu hết các loại giống dâu lai hiện nay đều cho nhiều lá, giống tằm mới ít bị bệnh, dễ nuôi, chất lượng kén cũng tốt hơn nhiều so với nuôi truyền thống. Bà Trần Thị Thu, Tổ trưởng Tổ hợp tác, cho biết: Trồng dâu nuôi tằm mang lại lợi ích kép: vừa cho thu nhập cao, vừa có thêm nguồn phân hữu cơ lớn cho cây trồng. Gia đình bà Thu cũng đã đầu tư trên 100 triệu đồng để trồng 1,7 ha dâu, xây dựng nhà, mua dụng cụ, phương tiện khung sắt và né đủ nuôi 2 hộp kén trong mỗi chu kỳ. Với 17 lứa nuôi trong hơn một năm qua, gia đình bà thu về 150 triệu đồng sau khi trừ chi phí. Thấy hiệu quả của trồng dâu nuôi tằm, gia đình bà Thu đã san ủi mặt bằng để mở rộng quy mô nuôi tằm của gia đình lên gấp 2 lần so với hiện nay.

Mai Viết Tăng