Nghèo đói vì... đẻ nhiều!

Buôn H’Mông, xã Ea Kiết lâu nay vẫn là một điểm nóng trong công tác Dân số-Kế hoạch hóa gia đình của huyện Cư M’gar. Buôn hiện có 107 hộ dân với 569 nhân khẩu, tỷ lệ gia đình sinh từ con thứ 3 trở lên chiếm tới 48%. 100% đồng bào trong buôn là người H’Mông di cư tự do từ phía Bắc vào, cuộc sống  còn gặp rất nhiều khó khăn, đặc biệt quan niệm “trọng nam khinh nữ” vẫn còn in đậm trong suy nghĩ của nhiều người.

Gia đình anh Sùng Se Lừ và chị Lù Thị Dính

Gia đình anh Trương Dũng Páo và chị Mai Thị Sính là một hộ điển hình về sinh nhiều con. Anh chị đã có với nhau 9 đứa con gái, trong đó ba cô con gái đầu mới học hết lớp 5 đã bỏ học đi lấy chồng, đứa con út vẫn phải đìu trên lưng mẹ. Do sinh đông con nên cái đói cái nghèo cứ đeo bám họ quanh năm, những đứa con trông nhếch nhác, gầy gò do không được chăm sóc chu đáo. Anh Páo giải thích lý do  sinh đông con: “Mình muốn sinh cho được con trai, vì sinh con gái sau này nó đi theo chồng hết. Con trai sướng hơn vì nó ở với cha mẹ. Dân tộc mình ai cũng thích sinh con trai”. Anh Sùng Se Lừ và chị Lù Thị Dính đã có 5 đứa con. Đứa con trai đầu mới học hết lớp 4 đã bỏ học để theo bố mẹ lên nương rẫy; đứa con thứ hai đang học lớp 3 nhưng cũng đòi bỏ học vì nhà nghèo quá, bố mẹ không có tiền lo cho ăn học.
Có thể nói, tình trạng sinh đẻ nhiều là một trong những nguyên nhân dẫn đến nghèo đói và thất học ở buôn H’Mông trong nhiều năm qua. Hiện tỷ lệ hộ nghèo ở buôn chiếm đến 56%; toàn buôn có 142 trẻ em đến độ tuổi đi học thì có gần 30 em không được đến trường; số học sinh học hết cấp 2 chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Trình độ dân trí của người dân trong buôn rất thấp, nhiều người đến UBND xã để làm giấy tờ phải điểm chỉ chứ không biết ký tên.
Trong thời gian qua, Trung tâm Dân số-Kế hoạch hóa gia đình huyện Cư M’gar phối hợp với Ban Dân số xã Ea Kiết tổ chức nhiều buổi tuyên truyền, tư vấn cho người dân buôn H’Mông nhằm giúp đồng bào nâng cao nhận thức, xóa bỏ tập tục lạc hậu và chấp nhận sử dụng các biện pháp tránh thai, thực hiện kế hoạch hóa gia đình. Tuy nhiên, hiệu quả của những biện pháp này vẫn chưa cao. Nhiều cặp vợ chồng vẫn không chịu sử dụng các biện pháp tránh thai. Toàn buôn hiện có 121 phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, trong đó có 87 phụ nữ có chồng song tỷ lệ người sử dụng các biện pháp tránh thai chưa đầy 40%.