Thực hiện lộ trình BHYT toàn dân: hướng đến mục tiêu bảo đảm quyền lợi cho người tham gia

Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) có hiệu lực từ ngày 1-1-2015 với nhiều nội dung mới đã thể hiện quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong thực hiện chủ trương BHYT toàn dân. Phóng viên Báo Dak Lak đã có cuộc trao đổi với bà NGUYỄN THỊ XUÂN, Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh xung quanh vấn đề này.

Bà Nguyễn Thị Xuân, Phó Giám đốc BHXH tỉnh

* Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT có nhiều đổi mới thể hiện sự quyết tâm cao trong việc thực hiện mục tiêu BHYT toàn dân. Bà có thể cho biết rõ hơn về những điểm mới này?

Một là, người dân phải tham gia BHYT theo hộ gia đình. Việc tham gia BHYT theo hộ gia đình được khuyến khích với cơ chế giảm dần mức đóng từ thành viên thứ hai, đến người thứ năm trở đi chỉ phải đóng bằng 40% mức đóng của người thứ nhất.

Hai là, mở rộng phạm vi quyền lợi và mức hưởng BHYT. Luật bỏ quy định cùng chi trả 5% đối với người nghèo, đối tượng bảo trợ xã hội, người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn; người đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; người đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo; Bỏ quy định cùng chi trả 20% đối với thân nhân của người có công với cách mạng là cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng, con của liệt sỹ, người có công nuôi dưỡng liệt sỹ. Luật cũng giảm mức cùng chi trả từ 20% xuống còn 5% với thân nhân khác của người có công và người thuộc hộ cận nghèo. Đáng chú ý, quỹ BHYT sẽ thanh toán 100% chi phí khám, chữa bệnh khi người bệnh có thời gian tham gia BHYT 5 năm liên tục trở lên và có số tiền chi trả chi phí khám, chữa bệnh trong năm lớn hơn 6 tháng lương cơ sở. Theo Luật mới này, các trường hợp tự tử, tự gây thương tích, tai nạn giao thông, tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp cũng sẽ được quỹ BHYT thanh toán. Bên cạnh đó, những người bệnh điều trị nội trú, trái tuyến nếu chưa xuất trình đủ thủ tục BHYT thì khi quay về sẽ được BHXH địa phương thanh toán lại theo quy định.

Ba là, mở thông tuyến khám chữa bệnh có thẻ BHYT. Theo đó, từ ngày 1-1-2016 sẽ mở thông tuyến khám chữa bệnh có thẻ BHYT giữa tuyến xã và tuyến huyện trên cùng địa bàn tỉnh. Mở thông tuyến khám chữa bệnh có thẻ BHYT đến tuyến tỉnh và tuyến Trung ương khi điều trị nội trú đối với người thuộc hộ gia đình nghèo và dân tộc thiểu số đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn; người đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo. Từ ngày 1-1-2021, quỹ BHYT chi trả chi phí điều trị nội trú theo mức hưởng cho người tham gia BHYT khi khám chữa bệnh không đúng tuyến tại các cơ sở khám chữa bệnh tuyến tỉnh trong phạm vi cả nước.

Người dân đăng ký khám chữa bệnh BHYT tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh

* Thực tế cho thấy, việc chuyển từ mua BHYT tự nguyện cá nhân sang bắt buộc tham gia theo hộ gia đình đã làm nảy sinh một số khó khăn, vướng mắc. Vấn đề này cụ thể như thế nào, thưa bà?

Một trong những vướng mắc là người dân chưa sẵn sàng thực hiện quy định mới khi tham gia BHYT. Chính vì vậy, khi chuyển từ mua BHYT tự nguyện sang BHYT theo hộ gia đình, nhiều hộ gặp khó khăn về kinh phí do  phải mua BHYT cùng một lúc cho tất cả các thành viên có tên trong sổ hộ khẩu. Những trường hợp này có thể lựa chọn mua 6 tháng hoặc 3 tháng và vẫn được áp dụng mức miễn, giảm .

Thêm vào đó, nhiều người dân cũng cho rằng thủ tục mua BHYT còn rườm rà vì phải chứng minh tình trạng tham gia BHYT bằng cách photocopy sổ hộ khẩu, thẻ BHYT (nếu có) của các thành viên khác trong gia đình, xin xác nhận của cơ quan làm việc… Theo quy định của Thông tư liên tịch 41/TTLT-BYT-BTC, yêu cầu chậm nhất trước 30-10-2015, UBND cấp xã phải lập danh sách tham gia BHYT trên địa bàn, do đó trong thời gian chuyển tiếp từ 1-1 đến 30-10, người dân phải tự mang sổ hộ khẩu đến cơ quan BHXH để đăng ký tham gia BHYT. Trước mắt, để giảm bớt phiền hà, người dân chỉ cần kê khai theo mẫu, cung cấp mã thẻ BHYT của những thành viên đã tham gia và cam kết chịu trách nhiệm về các nội dung này. Những trường hợp kê khai không đúng khi cơ quan BHXH phát hiện được sẽ bị thu hồi thẻ và bồi hoàn toàn bộ chi phí khám chữa bệnh. Ngoài ra, người dân còn gặp khó khăn do có một số trường hợp đã thoát ly khỏi gia đình nhưng không đăng ký tạm vắng  mà theo quy định, đã có tên trong sổ hộ khẩu thì bắt buộc phải mua BHYT…

Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa huyện Krông Ana kiểm tra tình trạng sức khỏe của bệnh nhân

* Ngành BHXH  tỉnh đã có kế hoạch, giải pháp gì trong việc triển khai, phổ biến và thực hiện chính sách BHYT trong thời gian tới, thưa bà?

Luật quy định mua BHYT theo hộ gia đình nhằm thực hiện lộ trình BHYT toàn dân, hướng đến mục tiêu mọi người đều được khám chữa bệnh và khi có bệnh hiểm nghèo được hưởng dịch vụ y tế chất lượng cao. Đồng thời, khắc phục tình trạng nhiều gia đình chỉ chọn mua BHYT cho những người bệnh, chưa có ý thức mua cho toàn bộ thành viên trong gia đình để phòng khi ốm đau và chia sẻ rủi ro với người khác.  Ở tỉnh ta hiện nay, tỷ lệ người dân tham gia BHYT mới chỉ đạt 71,6% tổng dân số, trong khi chỉ tiêu của Quốc hội giao là 75% vào năm 2015 và đến năm 2020 là 85%. Vì vậy, quy định mới bắt buộc tham gia BHYT theo hộ gia đình cũng nhằm mục đích “phủ sóng” số người còn thờ ơ với BHYT.

Xác định tầm quan trọng của BHYT toàn dân, nhanh chóng đưa Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT vào cuộc sống, thời gian tới BHXH tỉnh sẽ tích cực phối hợp với các sở, ban, ngành…đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến những nội dung cơ bản của Luật BHYT sửa đổi, bổ sung đến cán bộ chủ chốt của tỉnh và mọi đối tượng người dân nhằm mở rộng đối tượng tham gia BHYT. Đồng thời, tăng cường phối hợp với ngành Y tế thực hiện cải cách thủ tục hành chính, quán triệt, nâng cao tinh thần trách nhiệm của đội ngũ y, bác sĩ, tổ chức thực hiện tốt công tác khám chữa bệnh BHYT, tạo niềm tin để người dân chủ động tham gia BHYT. Bên cạnh đó, BHXH tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý khám chữa bệnh BHYT; đổi mới công tác kiểm tra, giám định, bảo đảm quản lý và sử dụng có hiệu quả quỹ khám chữa bệnh BHYT. Đặc biệt với hộ cận nghèo đã được Nhà nước hỗ trợ 70% chi phí mua BHYT thì chúng tôi sẽ tham mưu UBND tỉnh vận động các doanh nghiệp hỗ trợ 30% còn lại.

* Xin cảm ơn bà!

Nguyễn Xuân (thực hiện)