Nghệ nhân sinh vật cảnh đa tài

Năm 2005, lần đầu tiên đưa tác phẩm tham gia triển lãm Sinh vật cảnh tỉnh Đắk Lắk, anh Nguyễn Tuấn Tú (thôn 8, xã Khuê Ngọc Điền, huyện Krông Bông) đã giành một giải Ba và một giải Khuyến khích.

 

Năm 2013, anh được phong tặng danh hiệu “Nghệ nhân Sinh vật cảnh”. Từ ngày bén duyên với cây cảnh, anh được mọi người gọi bằng cái tên trìu mến “Tú cây cảnh”.  

 

Sau khi tốt nghiệp THPT, do không có điều kiện theo đuổi con đường học vấn, với ước ao được sống bằng nghề nhiếp ảnh, Tú mày mò đọc sách, học hỏi kinh nghiệm chụp ảnh và thường rong ruổi qua những cánh rừng, con suối tìm nguồn cảm hứng sáng tạo… Trong những chuyến đi thực tế chụp cảnh thiên nhiên, nhiều bức ảnh chụp thế, dáng cây rất đẹp khiến anh mê mẩn lúc nào không biết. Anh quyết định chuyển “nghề”. 

 

Như một cơ duyên, sau thời gian tự mày mò làm thử, anh Tú được ông Võ Công Việt, một người am hiểu về sinh vật cảnh ở thôn 9, xã Khuê Ngọc Điền quý mến, tận tình chỉ dạy. Vốn là người có tư duy về nghệ thuật, bản tính chịu khó, chỉ trong thời gian ngắn học nghề, anh đã tiếp thu rất nhanh. Qua bàn tay khéo léo của anh,  những vật vô tri như đá núi, các loại cây bình thường như: găng tu hú, lá đỏ, sanh, si, đa, đề… bỗng trở thành những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, có hồn,  khiến nhiều người thưởng lãm tấm tắc khen ngợi. Năm 2005, lần đầu tiên đưa tác phẩm tham dự triển lãm Sinh vật cảnh do Hội Sinh vật cảnh tỉnh tổ chức, anh giành giải cao.

 

Nghệ nhân Nguyễn Tuấn Tú và những tác phẩm của mình.

Sau khi Hội Sinh vật cảnh huyện Krông Bông thành lập, anh Nguyễn Tuấn Tú được kết nạp vào Hội và được bầu làm Chi hội trưởng Chi hội Sinh vật cảnh xã Khuê Ngọc Điền. Những lúc rảnh rỗi, anh cùng một số hội viên khác vào rừng tìm kiếm cây về chơi, có khi đi vài ba ngày mới gặp được một cây “ưng ý”, tùy theo rễ, thân, cành của từng loại cây mà tạo thế, dáng; gặp những cành “lỗi” thì phải nghĩ cách phân cành, khắc phục nhược điểm sao cho phù hợp… Anh Tú chia sẻ: Để biến một cây thô trở thành một tác phẩm nghệ thuật có giá trị, đòi hỏi người chơi phải có tư duy nghệ thuật, đôi bàn tay khéo léo, nắm vững kỹ thuật cắt tỉa, uốn cành… Tuy nhiên, kỹ thuật khó nhất là “ký cây trên đá” mà người ta quen gọi nôm na là “cây ôm đá” bởi lẽ việc trồng cây và tạo dáng cây trên đá rất kỳ công, đòi hỏi sự khéo léo và tỉ mỉ, am hiểu về đặc điểm sinh học của từng loại cây, khả năng thích nghi của cây với thời tiết, quy trình cắt tỉa rễ cây phải hợp lý dựa vào chiều hòn đá, rễ bám vào đá phải tự nhiên tôn được vẻ đẹp của viên đá…

 

Đưa cây vào chậu cũng chẳng hề đơn giản, tùy theo thế, dáng, kích cỡ mà chọn chậu tương xứng; vì thế anh Tú tự đúc chậu và chế tác hòn non bộ, vừa theo ý muốn của mình vừa tiết kiệm được chi phí. Sản phẩm do anh tạo nên luôn được nhiều người yêu thích, tìm đến mua bán, trao đổi… Anh luôn sẵn sàng phổ biến kinh nghiệm, hướng dẫn cho những người khác về kỹ thuật chăm sóc cây sau khi cắt tỉa.

 

Hiện tại vườn cây cảnh của anh Tú có gần 50 chậu, nhưng mỗi một chậu là một tác phẩm nghệ thuật, cây này mang thế trực hoành, cây kia dáng trực huyền hay thác đổ...; có cây tuổi đời vài chục năm, là những  “tác phẩm nghệ thuật xanh” rất có giá trị. “Tiếng lành đồn xa”, ngày càng có nhiều cơ quan, đơn vị và cá nhân nhờ anh chăm sóc cây cảnh dài hạn, chế tác hòn non bộ hoặc cắt tỉa, tạo dáng cho cây của họ. 

 

Có lẽ “nghề đã chọn người”, vì thế gia đình anh đã sống được bằng chính cái nghề tưởng chừng chỉ dành cho những người có thú vui tiêu khiển. Với thu nhập từ nghề sinh vật cảnh, anh Tú đã nuôi bốn con học đại học, gia đình anh cũng vừa mới xây dựng được một ngôi nhà khang trang trị giá hàng trăm triệu đồng.

 

Mai Viết Tăng