Đất lấn chiếm có nên hóa giá?

Nguyên đơn chỉ khởi kiện yêu cầu đòi lại đất bị lấn chiếm nhưng tòa lại tuyên “hóa giá” luôn diện tích đất lấn chiếm này cho bị đơn.

Trong hai ngày 27 và 28-8, TAND TP. Buôn Ma Thuột đã mở phiên tòa sơ thẩm xét xử công khai vụ án dân sự về “Tranh chấp quyền sử dụng đất” giữa nguyên đơn là ông Nguyễn Vy Châu, trú 154 Lê Hồng Phong, bị đơn là ông Nguyễn Văn Lê và vợ là Nguyễn Thị Thu Hà ở số nhà 156 Lê Hồng Phong, TP. Buôn Ma Thuột. Trong vụ án này, ông Châu khởi kiện ra tòa yêu cầu gia đình ông Lê, bà Hà trả lại cho ông diện tích 5,64 m2 đã lấn chiếm trong quá trình sửa chữa nhà ở từ cuối năm 2010.

Tại bản án số 96/2012/DSST ngày 28-8-2012 về việc “Tranh chấp quyền sử dụng đất” của TAND TP. Buôn Ma Thuột do bà Nguyễn Thị Tuyên, thẩm phán làm chủ tọa phiên tòa đã nhận định: Căn cứ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của hộ ông Nguyễn Vy Châu được cấp 159,4m2 tại địa chỉ 154 Lê Hồng Phong, nhưng toàn bộ diện tích đất đo đạc được hiện tại chỉ có 151,48m2 (thiếu 7,92m2), trong khi đó, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của nhà ông Lê, bà Hà tại địa chỉ 156 Lê Hồng Phong được cấp tổng diện tích 104,1m2, thừa 7,14m2. Bản án nêu rõ: “Nay gia đình ông Lê, bà Hà không chứng minh được diện tích đất thừa ra do đâu, đất ông Châu lại thiếu so với giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng cũng không phải hoàn toàn do gia đình ông Lê lấn chiếm toàn bộ diện tích đất bị thiếu của ông Châu… Nay ông Châu chỉ yêu cầu gia đình ông Lê, bà Hà trả lại diện tích đất 5,64m2, nên có căn cứ chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Châu buộc hộ gia đình ông Lê, bà Hà trả lại cho gia đình ông Châu tổng diện tích đất 5,64m2 được tính từ mặt trước đường Lê Hồng Phong = 0 kéo dài hết thửa đất đến điểm cuối đất là 20cm, dài 29,62m…”.

Sẽ chẳng có gì đáng nói nếu phiên tòa căn cứ vào nhận định này để quyết định chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông Châu. Đằng này, trong bản án, TAND TP. Buôn Ma Thuột hóa giá phần đất 5,64m2 mà gia đình ông Lê lấn chiếm của ông Châu thành tiền, rồi buộc gia đình ông Lê, bà Hà trả tiền cho ông Châu. Cụ thể, bản án cho rằng: “Hiện nay do gia đình ông Lê, bà Hà đã xây nhà ở và diện tích đất lấn chiếm chiều dài rất nhỏ nên không cần thiết phải trả bằng đất mà cần buộc gia đình ông Lê, bà Hà trả bằng giá trị đất cho ông Châu là phù hợp”(?) Điều lạ lùng hơn là trong bản án không hề viện dẫn bất cứ một căn cứ nào về quy định giá đất (do Nhà nước ban hành cũng như giá thị trường) nhưng tòa vẫn “phán” trị giá diện tích đất 5,64m2 có giá 75.960.000 đồng, và buộc gia đình ông Lê, bà Hà trả lại cho ông Châu số tiền 75.960.000 đồng tiền trị giá đất lấn chiếm(!)

Thiết nghĩ, trong vụ án này, TAND TP. Buôn Ma Thuột chỉ nên dừng lại ở việc tìm hiểu, phân tích và đưa phán xét những nội dung mà nguyên đơn là ông Châu khởi kiện đòi lại đất bị lấn chiếm là đủ. Còn việc giá đất bao nhiêu, ông Châu có chấp nhận bán hay không thì không nằm trong nội dung yêu cầu khởi kiện mà là thỏa thuận dân sự giữa hai bên.

Việt Cường