Giúp con định hướng nghề nghiệp

Có một thực tế đầy nghịch lý là nhiều học sinh khi làm hồ sơ dự thi vào các trường đại học, cao đẳng lại không xuất phát từ năng lực của mình mà chỉ căn cứ vào mục tiêu là phải làm sao đặt chân vào trường đại học; một số khác lại chọn ngành nghề dự thi theo sự sắp đặt, yêu cầu của cha mẹ hoặc có khi lại chạy theo xu hướng của bạn bè. Nhiều em đã chọn những ngành nghề “thời thượng” hoặc đang “hot”, dễ kiếm được nhiều tiền hơn là chọn ngành nghề phù hợp với bản thân và xã hội đang cần… Điều này dẫn đến nhiều hệ lụy như: các em sẽ cảm thấy thất vọng ngay khi đang ngồi trên ghế giảng đường bởi mình chọn nhầm nghề; sau khi tốt nghiệp ra trường không tìm được việc làm; lãng phí thời gian, công sức và tiền bạc rất lớn của gia đình và xã hội,…

Việc chọn trường và chọn nghề là một trong những vấn đề trọng đại của cuộc đời bởi nghề nghiệp sẽ gắn liền và quyết định tương lai của mỗi người. Một ngành nghề phù hợp với sở thích, đam mê sẽ giúp ta luôn hứng thú với công việc đã chọn sau này. Do vậy, ngoài sự lựa chọn của bản thân học sinh, tư vấn của nhà trường, xã hội… thì cha mẹ hãy là người bạn, người thầy biết lắng nghe, quan tâm đến tâm nguyện cũng như mong muốn của con cái mình trong gia đình, hãy cho các em có quyền lựa chọn con đường phía trước bởi khi được quyết định, mỗi cá nhân sẽ có trách nhiệm với chính bản thân mình hơn. Cha mẹ cũng không nên lấy thế của mình để áp đặt và bắt buộc con em mình, thay vào đó nên tạo mọi điều kiện và định hướng cho các em nhằm hướng tới thành công trong nghề nghiệp các em đam mê.

Muốn làm được điều đó, mỗi bậc cha mẹ nên tìm hiểu xem sở trường và năng lực của con em mình để có những định hướng kịp thời cho các em hoặc có thể động viên, khuyến khích con cái bằng việc vạch ra kế hoạch nghề nghiệp tương lai để các em phân tích và lựa chọn. Mặt khác, cha mẹ cũng không nên kỳ vọng quá lớn vào con cái vì dễ tạo áp lực và sự mệt mỏi. Sự lắng nghe, thấu hiểu ý muốn của con sẽ là cách tốt nhất để sẻ chia và cùng con bước qua những ngưỡng khó khăn đầu tiên của cuộc đời. Bên cạnh đó, cha mẹ và các em học sinh cần hiểu và nắm vững quy trình hướng nghiệp chung, cập nhật những thông tin mới về ngành nghề từ các trường đại học, từ các chương trình tư vấn mùa thi, từ các kinh nghiệm và chia sẻ của các chuyên gia tư vấn, các lớp anh chị đi trước hoặc từ các phương tiện thông tin đại chúng… để có thể xác định và đưa ra cách lựa chọn hợp lý nhất.

Thiết nghĩ, việc chọn nghề cho tương lai của mỗi học sinh cần được nhà trường, gia đình, xã hội định hướng và tư vấn ngay từ thời gian đầu khi các em bước vào trường THPT. Có như vậy các em mới có thể nuôi dưỡng ước  mơ và chuẩn bị chu đáo hành trang để vững bước vào đời.

Cao Nguyên