Libya: Chính phủ Hồi giáo tự phong kêu gọi tổng động viên chống IS

Ngày 31-5, chính phủ tự phong của phe Hồi giáo có trụ sở ở thủ đô Tripoli của Libya đã kêu gọi một đợt động viên vũ trang chống lại nhóm Nhà nước Hồi giáo (IS) sau khi lực lượng thánh chiến này thừa nhận tiến hành một vụ đánh bom liều chết làm 5 binh sĩ ủng hộ chính phủ tự xưng thiệt mạng, và tuyên chiến với Liên minh vũ trang Fajr Libya (Bình minh Libya) hiện đang kiểm soát thủ đô.

 

Trong một tuyên bố, người đứng đầu chính phủ Hồi giáo tự xưng Mohammed Khalifa al-Guwail cũng hối thúc cộng đồng quốc tế hỗ trợ về kỹ thuật, hậu cần và tình báo để chống lại IS, đồng thời nhấn mạnh nhóm thánh chiến Hồi giáo cực đoan dòng Sunni này là mối đe dọa lớn với an ninh của Libya.

 

Trước đó, ngày 30-5, Chính phủ Libya được cộng đồng quốc tế công nhận cũng lên tiếng kêu gọi quốc tế cung cấp vũ khí để đấu tranh chống IS. 

Các tay súng thuộc Bình minh Libya giao tranh với lực lượng trung thành với Chính phủ được quốc tế công nhận của Libya. (Ảnh: AFP/TTXVN)

Hiện ở Libya tồn tại hai chính phủ và hai quốc hội song song. Liên minh Hồi giáo vũ trang Fajr Libya chiếm thủ đô Tripoli hồi tháng 8-2014 và thành lập chính phủ tại thủ đô, trong khi chính phủ được quốc tế công nhận phải dời đến thành phố Tobruk ở miền Đông. Trong một nỗ lực tìm giải pháp cho cuộc khủng hoảng này, tại một hội nghị do Liên hiệp quốc tài trợ diễn ra ở Tunisia tối 30-5, các thị trưởng và đại diện các đô thị của Libya đã nhất trí kêu gọi nhanh chóng thành lập một chính phủ được toàn dân ủng hộ. Đặc phái viên Liên hiệp quốc Bernardino Leon cho biết Liên hiệp quốc đang chuẩn bị một dự thảo thỏa thuận hòa bình mới và sẽ chuyển cho các phe phái đối địch trong tuần đầu tiên của tháng 6.

 

Có thể nói, lợi dụng tình trạng hỗn loạn và chia rẽ chính trị sâu sắc tại Libya, nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng đang cố gắng tạo dựng “mặt trận mới” tại quốc gia Bắc Phi đầy bất ổn này nhằm phô trương thanh thế, thể hiện rõ tham vọng bành trướng cũng như ý định xây dựng một mạng lưới khủng bố toàn cầu. 

 

Những thắng lợi quân sự lớn nhất mà các phần tử cực đoan thánh chiến này vừa đạt được ở Libya phải kể đến việc giành quyền kiểm soát sân bay Sirte đêm 29-5 vừa qua. Chỉ sau đó một ngày, IS tiếp tục tấn công và chiếm các tòa nhà chính phủ, cơ quan công quyền của thành phố chiến lược vốn nằm cách thủ đô Tripoli 480km về phía tây này. Trong một tuyên bố, IS cảnh báo sẽ chiếm các mỏ dầu để phục vụ các chiến dịch của mình. Sân bay Gardibiya ở vị trí 150 km cách khu vực "mỏ dầu lưỡi liềm", nơi có các mỏ dầu và cảng xuất khẩu quan trọng của Libya. Thành phố Sirte nằm cách thủ đô 450 km về phía Đông.

 

Nhiều nhà quan sát nhận định, so với Iraq và Syria, thì cuộc chiến liên quan tới IS tại Libya sẽ có phần phức tạp hơn, bởi gần 4 năm sau khi nhà lãnh đạo Gaddafi bị lật đổ, nước này vẫn chìm trong tình trạng hỗn loạn, với việc các bên vẫn không ngừng xung đột, tranh giành quyền kiểm soát các nguồn tài nguyên.

 

Hiện ở Libya vẫn tồn tại 2 chính quyền song song. Và chính những điều này đã tạo điều kiện cho IS xâm nhập, xây dựng địa bàn, tạo lập vùng lãnh thổ mới trong khi các chính quyền ở Libya dường như vẫn đang “loay hoay”, chưa có khả năng hành động hiệu quả chống lại IS.  

Phiến quân IS đang ngày càng bành trướng. (Nguồn: AFP)

Cũng tương tự như đối với Iraq và Syria, Libya đang trở thành “bàn đạp” để IS tiến hành các hành động khủng bố tại châu Âu. Văn phòng cảnh sát châu Âu (Europol) mới đây cảnh báo, IS đang tìm cơ hội để đưa những phần tử khủng bố của nhóm này từ Libya sang châu Âu. Trà trộn vào làn sóng dân di cư, giả làm người tị nạn, các chiến binh IS có mặt trên những chuyến tàu qua Địa Trung Hải vượt biên trái phép vào châu Âu để tiến hành các hoạt động khủng bố tại châu lục này.

 

Theo các nhà quan sát, IS còn đang tích cực tham gia đường dây buôn người vào châu Âu nhằm thu lợi. Làn sóng di cư ồ ạt từ các quốc gia xung đột như Libya cùng với việc các phần tử cực đoan đang tìm cách giả danh người tị nạn để tới châu Âu cũng khiến giới chức châu Âu phải lo ngại. Ông Marco Jan Lio, phó thị trưởng thành phố Catania ở đảo Sicily, Italy nơi tiếp nhận nhiều người tị nạn Libya cho biết: “Việc có các hành động can thiệp vào những nước bị chủ nghĩa khủng bố kích động là cần thiết, đặc biệt cần chống lại các phần tử cực đoan có ý định sử dụng người nhập cư làm vũ khí nhằm vào châu Âu và cộng đồng quốc tế.”         

 

Rõ ràng, với tình trạng bất ổn và hỗn loạn như ở Libya hiện nay, thì quốc gia Bắc Phi này đang được IS xem như địa bàn lý tưởng để chúng vươn tầm ảnh hưởng của mình tới nhiều quốc gia, châu lục khác trên thế giới, thông qua những chiêu thức mới, trong đó không thể không kể tới việc lợi dụng “cuộc khủng hoảng người nhập cư” mà quốc tế đang đau đầu tìm hướng giải quyết.

 

H.T (Tổng hợp từ VOV, TTXVN)