Tiến bộ khoa học mới trong lĩnh vực y sinh

Điện thoại thông minh đo được nhiệt độ của trẻ

Trong tương lai, việc đo thân nhiệt của trẻ sẽ đơn giản như quét mã vạch, không gây đau, khó chịu như các phương pháp đo hiện tại, đó là nhờ việc dùng loại điện thoại thông minh, có màn hính cực nét, hay còn gọi là cặp nhiệt điện thoại thông minh do chuyên gia Jacob Fraden ở Công ty Fraden Corporation (Mỹ) phát minh. Cách đo rất đơn giản: chỉ cần hướng điện thoại vào trán trẻ, giống như chụp ảnh và sau 1 giây là người ta biết được nhiệt độ cơ thể của trẻ. Nó không chỉ phù hợp với con người mà còn phù hợp với các động vật, cũng như vật liệu khác. Nguyên lý hoạt động của thiết bị cặp nhiệt dạng điện thoại di động này là dùng thấu kính hồng ngoại nằm gọn trong camera của điện thoại thông minh; thực chất, đây là một cảm biến hồng ngọai nên nó làm tăng thêm tiện ích cho điện thoại như đo nhiệt độ, đo khí rò rỉ, làm thiết bị an ninh trông coi  nhà cửa, thậm chí làm được cả chức năng đo độ cồn trong hơi thở.

Sử dụng bọt tương thích sinh học để đưa tế bào gốc và thuốc vào cơ thể

Các kỹ sư sinh học ở Đại học Harvard (Mỹ) vừa nghiên cứu cho ra đời một phương pháp mới để đưa tế bào gốc và thuốc vào cơ thể, đó là dùng các loại bọt tương thích sinh học. Các loại bọt tương thích sinh học hay có thể hiểu đơn giản hơn là giàn giáo sinh học được ép lại đưa qua xơranh tiêm vào những chỗ cần trị bệnh trong cơ thể. Các loại bọt ép này có thể chứa các các tế bào gốc, tế bào sống hoặc thuốc chữa bệnh. Đây là những loại bọt được chế từ tảo biển có tên là alginate, hay còn gọi là gel bọt xốp, được tạo ra trong quá trình lạnh đông. Khi dịch lỏng alginate bắt đầu đông lạnh, các tinh thể đá khô được hình thành và gen bao quanh sẽ trở nên cô lại; sau khi vào cơ thể các tinh thể đá sẽ nóng chảy và để lại các hệ thống rỗ xốp kiều giàn giáo, cho phép dung dịch và các phân tử lớn chảy qua. Từ đó, các tế bào sống (tế bào gốc) sẽ dựa vào khung giàn giáo này phát triển. Ngoài ra các protein và thuốc cũng có tác dụng giúp cho tảo biển tồn tại và phát triển. Đây là phương án đơn giản, hay cấu trúc 3D (3 chiều) xúc tiến quá trình hình thành mô để thay cho các phần mô mất hay thiếu hụt, tạo ra các tế bào cấy ghép mới hoặc tái sinh tế bào giúp cho mục đích chữa bệnh.

Thiết bị cảnh báo sớm nguy cơ suy giảm trí nhớ

Viện công nghệ y sinh Fraunhofer (FIB) của Đức hiện đang nghiên cứu cho ra đời thiết bị cảnh báo sớm nguy cơ suy giảm trí nhớ. Thực chất đây là một cảm biến dùng đo áp lực trong ngành công nghiệp ôtô nhưng chịu ẩm tốt và được cấy ghép trong cơ thể người bệnh phục vụ cho việc đo áp lực não. Thiết bị có kích thước cao 1cm và rộng 2cm được chế từ vật liệu kim loại cao cấp, có thể uốn cong khi áp lực trong não thay đổi. Thông tin được truyền tới cho cảm biến áp lực để giải mã các xung radio bên ngoài. Ngoài ra, thiết bị này còn có cơ chế tự hành không cần dùng đến pin riêng; có khả năng chịu ẩm tốt nên không bị hỏng, cấy ghép dễ dàng, khắc phục được các phép xét nghiệm phức tạp tốn kém, thiếu chính xác. Chỉ cần phẫu thuật nhỏ, đặt thiết bị dưới da đầu sẽ đo được áp lực não và các thông số khác, đặc biệt là biết được sự gián đoạn của quá trình lưu thông máu, làm cho não hoạt động kém như ở nhóm người đột quỵ. Ngoài ra nó còn là thiết bị giúp con người cảnh báo sớm các loại bệnh suy giảm trí nhớ do máu lên não gặp khó khăn.

Màn hình “chống suy dinh dưỡng” ở người già

Các chuyên gia Đại học Lousiana (LSU) phối hợp với các chuyên gia ở Trung tâm Kiểm soát phòng chống dịch bệnh Mỹ sau khi thực hiện nghiên cứu ở 3.000 người cao tuổi đã phát hiện có rất nhiều người cao tuổi qua đời không phải vì các chứng bệnh nan y mà lại chết vì bệnh suy dinh dưỡng, nhất là nhóm người sống cô đơn, độc thân không có người nuôi dưỡng. Để khắc phục căn bệnh này, các chuyên gia ở SU đã phát minh ra một hệ thống màn máy tính có tên NANA (Novel Assessment of Nutrition and Ageing), đánh giá thực trạng dinh dưỡng ở người già, đặc biệt là kiểm tra chất lượng bữa ăn, kiểm tra nhận thức, tâm trạng và chức năng thể chất cơ thể nhóm người cao niên. Sử dụng hệ thống máy tính này,  người thao tác có thể chọn thực đơn, ghi lại những gì họ đã dùng, kể cả đồ ăn vặt, sau đó chuyển thông tin đến cho các chuyên gia dinh dưỡng, tại đây người ta sẽ tính toán được mức độ thiếu hụt dưỡng chất. Cùng với thực đơn, bác sĩ còn đánh giá chức năng nhận thức, các hoạt động thể chất, tâm trạng... sau đó tùy thuộc vào sức khỏe từng người để đưa ra những phản hồi, khuyến cáo cần thiết, giúp họ điều chỉnh thực đơn cho phù hợp để hạn chế việc suy giảm dinh dưỡng gây ảnh hưởng đến sức khỏe.

Băng y học không gây đau dùng cho trẻ sơ sinh

Nhược điểm của các loại băng y học dùng cho trẻ em hiện nay là khi tháo băng gây đau. Các chuyên gia ở Viện Sáng tạo nhi khoa (IPI) thuộc Viện Công nghệ MIT đã cho ra đời một loại băng y học thế hệ mới khắc phục được những nhược điểm này. Thông thường, băng y học gồm có 2 lớp, một là phần băng dính để giữ chặt với da và phần kia là lớp polymer mỏng. Loại băng mới của MIT đã được cải tiến dùng thêm lớp thứ 3 bằng silicone nên khi tháo dễ dàng không gây đau. Trong lớp silicone các nhà khoa học còn tăng cường một lớp lưới mỏng để làm tăng kết dính với hai lớp còn lại và giúp cho băng đảm nhận chức năng giữ thuốc khi băng và khi tháo băng lớp lưới này sẽ tự phân hủy nên không gây đau cho trẻ. Bên cạnh đó, quá trình chế tạo loại băng này lại đơn giản, không tăng thêm nhiều chi phí.

Khắc Hùng

(Theo GM/MIT-11 -2012)