Vị thế của báo chí

Bản thân dư luận xã hội là tập hợp các quan điểm, nhận xét, đánh giá mang tính chủ quan của nhiều người về một sự việc, sự kiện nhưng nó lại là một hiện tượng xã hội tồn tại một cách khách quan. Bởi vậy, phát huy vai trò của báo chí trong định hướng dư luận xã hội không nên hiểu theo nghĩa can thiệp, áp đặt nhằm điều chỉnh dư luận xã hội theo ý muốn của mình mà nên hiểu rằng, tác phẩm báo chí cung cấp những thông tin, phản ánh trung thực khách quan, đồng thời dành phần phù hợp đăng tải các ý kiến phản hồi của công chúng, tạo điều kiện thuận lợi cho sự hình thành và thể hiện dư luận xã hội. Cũng cần nhấn mạnh, báo chí không chỉ tạo nên dư luận xã hội mà đến lượt nó, dư luận xã hội cũng sẽ tác động ngược trở lại tới hoạt động của báo chí. Phản hồi là yếu tố quan trọng nhất của quy trình truyền thông. Phản hồi là dòng chảy của thông tin từ nguồn tin đến nơi nhận và ngược lại. Dòng phản hồi chỉ hình thành khi người nhận “giải mã” được thông tin và người cung cấp thông tin đáp ứng nhu cầu thông tin của người nhận.

Bởi vậy, theo Luật Báo chí thì nhiệm vụ đầu tiên của báo chí là “Thông tin trung thực”. Chính sự trung thực của thông tin sẽ làm nên sức mạnh của báo chí. Khi không được thỏa mãn về thông tin, người ta sẽ tìm kiếm sự thật ở một kênh thông tin khác mà không mấy khó khăn. Quyền lực của báo chí còn được thể hiện ở chỗ quá trình truyền thông đại chúng không chỉ đơn giản là quá trình truyền tin mà thông qua các hoạt động của nó, hệ thống giá trị, chuẩn mực xã hội được xây dựng và duy trì. Mặc dù sự phát triển của dư luận xã hội được xác định bởi các quy luật khách quan, song trong một xã hội phát triển có định hướng thì quá trình hình thành dư luận xã hội theo con đường tự phát tất yếu cần tới sự điều khiển của hoạt động quản lý và tổ chức xã hội. Việc khắc phục những khác biệt, trước hết là những khác biệt về lợi ích kinh tế, nhằm hướng tới mục tiêu chung, vì sự tiến bộ chung của xã hội  sẽ làm cho hoạt động định hướng dư luận xã hội có kết quả.

Tạo môi trường thông tin minh bạch và phát huy vai trò của báo chí không chỉ nhằm nâng cao vị thế của báo chí mà còn được xem như là một trong những giải pháp quản lý quan trọng trong bối cảnh xã hội còn nhiều khó khăn, thách thức như hiện nay.

Trương Thị Hiền