Sen

Người quê tôi chân lấm tay bùn, chịu thương chịu khó bởi công việc đồng áng nặng nhọc nhưng cái mặc, cái ăn vẫn luôn thiếu do hạn hán, lũ lụt và đồng đất đã bạc màu.

Cuộc sống gắn liền với đường cày, dảnh mạ với nắng sớm mưa chiều cũng không thể làm cho họ được sung túc đủ đầy bởi sản xuất nhỏ lẻ, ruộng vườn manh mún nhất là khi giáp hạt, cái đói luôn rình rập chực chờ. Người ta tìm cái no trong cây lá, trong nhánh rau dại hay quả củ hạt có ngoài thiên nhiên trong đó có sen.

Miền sông nước quê tôi đâu cũng có sen. Sen mọc dưới nước, trong lớp bùn của ao hồ hay sông suối. Hoa có nhiều màu, rất thơm, dùng để ướp chè. Lá to, màu xanh đặc trưng không thấm nước. Người quê dùng lá sen để gói thức ăn hay gói hàng. Cơm gói lá sen có hương thơm dìu dịu, hạt cơm luôn dẻo và không bị khô.

Người ta cũng chế biến thành những món ăn ngon từ ngó sen, củ và hạt sen.

Ngó sen là rễ non của cây sen. Ngó sen là món ăn rất được người quê ưa thích như làm gỏi, ăn sống hay xào. Ngó sen trộn với hải sản hay thịt thà là món khai vị cho những bữa tiệc thịnh soạn nơi đô hội bây giờ, nhất là trong đám cưới đám hỏi. Còn hạt sen thì nấu cháo, xôi hay chè. Xôi hạt sen ăn với muối vừng là món quê dân dã từng song hành cùng thời niên thiếu của nhiều người quê tôi. Với hương vị thơm thơm bùi bùi pha chút ngan ngán những đứa trẻ quê ngày đó có gì hơn để vỗ yên cái bụng khi đến trường.

Củ sen là món ăn bổ dưỡng, người quê hầm chúng với bất cứ hải sản hay vật nuôi nào mà họ có. Từ con ốc cho tới con cá con tôm, món ăn có củ sen sẽ có vị đậm đà hơn giúp no lòng hơn mà không thấy ngán.

Với tôi cây sen không chỉ gần gũi mà đã thành thân thương. Đã có nhiều kỷ niệm đẹp về thời niên thiếu của mình. Sẵn sàng chịu ướt sũng bơi ra giữa hồ để hái cho bạn một hoa sen mà bạn yêu thích, hay san sẻ một phần gói cơm lá sen dưới nắng gắt đồng trưa.

Sen là biểu tượng của sự vươn lên. Là cốt cách thanh cao, nho nhã. Luôn thích nghi với mọi hoàn cảnh, mọi vùng miền vắt lòng dâng cho đời những đóa hoa đẹp và thơm tinh khiết. Như tính cách và tâm hồn của người Việt siêng năng cần cù, chịu khó chịu thương luôn vì đời mà tận tụy cống hiến.

Lý Thị Minh Châu