Từ chuyện cấm nói tục nơi công cộng...

Những ngày vừa qua, dư luận bàn tán xôn xao việc Thủ đô Hà Nội cấm nói tục, chửi bậy nơi công cộng. Việc yêu cầu chấn chỉnh văn hóa ứng xử nơi công cộng ở Hà Nội - Thủ đô nghìn năm văn hiến - là cần thiết, bởi hiện nay có một bộ phận không nhỏ người dân ở mọi lứa tuổi, ngành nghề thường xuyên có những lời nói thô tục, những ứng xử thiếu văn hóa. Ở đây không bàn đến tính khả thi của lệnh cấm này, bởi như dân gian thường nói “lời nói gió bay”, dễ gì mà có “bằng chứng” để mà xử lý, mà chỉ bàn đến cơ sự nào mà tình trạng nói tục chửi bậy trở nên nhức nhối đến vậy. 

Có lẽ hơi “vơ đũa cả nắm”, nhưng nhiều người có dịp đặt chân đến Hà Nội đã có nhận xét rằng, dường như nói tục, chửi bậy đã trở thành câu cửa miệng và là “đặc sản” của không ít người dân nơi đây. Các chuyên gia tâm lý, ngôn ngữ học đã đưa ra rất nhiều nguyên nhân để lý giải cho hiện tượng trên, nhưng tựu trung lại thì chính những quy tắc ứng xử, nhất là trong các trường học bị lãng quên, những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc bị phá vỡ là nguồn cơn của vấn đề. Tiếc là hành vi lệch chuẩn, đáng lên án này lại có xu hướng “nhân rộng” tràn lan khắp mọi nơi, ở nhiều môi trường khác nhau. Trên các mạng xã hội - nơi để một bộ phận không nhỏ giới trẻ Việt Nam thể hiện mình, đầy rẫy lời chửi tục; bến tàu, bến xe, chợ búa và ngay cả trong trường học… cũng không thiếu lời nói bậy; thậm chí trên đường giao thông, chỉ vì những va chạm nhỏ nhặt cũng có thể khiến người ta “ném” về phía nhau những lời khó nghe. Cứ như thể mỗi khi thấy “khó chịu” một tí là người ta lại “văng” ra. Và từ những lời khó nghe như thế, cộng một chút thiếu kiềm chế của các bên, đã có không ít những vụ ẩu đả rất đáng tiếc. Do vậy, bên cạnh việc “tuyên chiến” với hành vi nói tục chửi bậy như TP. Hà Nội đã làm, nền giáo dục nước nhà cũng phải nâng cao nhận thức của học sinh và làm sao để giới trẻ hiểu rằng cách ăn nói, hành vi ứng xử cũng là một cách biểu thị sự hiểu biết, văn hóa, phản chiếu tư cách của mỗi người. Xa hơn là để các cơ quan quản lý Nhà nước không còn phải ra những “lệnh cấm” như vừa qua…

Giang Nam