Sai phạm trong lĩnh vực tài chính tại các DNNN còn phổ biến

Kết quả kiểm toán về niên độ ngân sách 2010 do Kiểm toán Nhà nước vừa công bố cho thấy, tại các DNNN, tình trạng sai phạm trong lĩnh vực tài chính còn xảy ra khá phổ biến…

Nhiều Tập đoàn, Tổng công ty chưa kiểm soát tốt tài nguyên, khoáng sản được giao (ảnh minh họa)

Chẳng hạn, về tình hình quản lý tài chính, tại nhiều doanh nghiệp (DN), tỷ lệ vốn bị chiếm dụng cao, nợ quá hạn và khó đòi phát sinh lớn; việc xác định, kiểm kê sản phẩm dở dang, nguyên nhiên vật liệu xuất dùng và tồn kho chưa chính xác, nhất là các DN khai thác, sử dụng tài nguyên khoáng sản, xây dựng; dự trữ hàng tồn kho vượt nhu cầu; tài sản cố định hoàn thành đã đưa vào sử dụng nhưng chưa quyết toán; không nghiên cứu kỹ nhu cầu nên sử dụng tài sản cố định sau đầu tư không hiệu quả...

Đa số tập đoàn, tổng công ty (TĐ, TCT) có hoạt động đầu tư ngoài ngành nên đã phần nào ảnh hưởng tới việc thực hiện nhiệm vụ kinh doanh chính và nhiệm vụ chính trị được nhà nước giao. Bên cạnh đó, một số DN do kinh nghiệm quản trị kém và ảnh hưởng chung của khủng hoảng kinh tế thế giới nên hoạt động đầu tư hiệu quả thấp, bị thua lỗ; một số đơn vị đầu tư ra ngoài công ty nhà nước vượt quá mức vốn điều lệ. Điều đáng quan tâm nữa là nhiều TĐ, TCT hoạt động kinh doanh chủ yếu dựa trên vốn chiếm dụng, vốn vay, trong đó một số DN có hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu và lợi ích của cổ đông thiểu số cao nên dễ gặp phải nguy cơ mất an toàn, mất cân đối tài chính; có DN huy động và sử dụng vốn sai mục đích dẫn đến mất cân đối lớn về nguồn vốn. Một số DN quản lý chi phí chưa tốt, vượt định mức; chi khuyến mãi, tuyên truyền quảng cáo, hỗ trợ vận chuyển lớn trong khi hiệu quả đạt được chưa rõ ràng, có xu hướng giảm; xây dựng kế hoạch tiền lương chưa phù hợp, chưa gắn với hiệu quả sản xuất kinh doanh; quá trình phân phối thu nhập chưa bảo đảm hài hòa về lợi ích giữa các đơn vị thành viên.

Về thực hiện nghĩa vụ với ngân sách Nhà nước, đa số DN xác định, kê khai thuế và các khoản phải nộp Ngân sách nhà nước chưa đầy đủ. Số thuế và các khoản còn phải nộp NSNN đến ngày 31-12-2010 của các TĐ, TCT được kiểm toán là 7.579 tỷ đồng, trong đó Kiểm toán nhà nước kiến nghị tăng thêm 545 tỷ đồng. Hiện các TĐ, TCT đang quản lý và sử dụng số lượng lớn diện tích đất đai và tài nguyên nhưng nhiều diện tích đất chưa được các địa phương ký hợp đồng cho thuê hoặc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nhiều DN sử dụng đất sai mục đích, xây dựng không đúng quy hoạch, không hoặc chậm xây dựng các công trình công cộng khi thực hiện các dự án đô thị; chưa kiểm soát tốt tài nguyên, khoáng sản được giao, chưa thực hiện trích lập và ký gửi Quỹ Bảo vệ môi trường theo quy định.

L.N