Chế biến cà phê thân thiện môi trường bằng công nghệ mới

Từ ngày ra đời, HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Bình Minh (xã Cư Suê, Cư M'gar) đã áp dụng hệ thống sấy cà phê thân thiện với môi trường rất hiệu quả.

Người khai sinh ra HTX là một cô gái thế hệ 8X - Trần Thị Châu (sinh năm 1987, thôn 3, xã Cư Suê, Cư M’gar). Tốt nghiệp cử nhân Sinh học Trường Đại học Tây Nguyên năm 2010, Châu từng ứng tuyển nhiều nơi nhưng vẫn không xin được việc làm như đúng ngành học. Châu đã phụ giúp mẹ kinh doanh nhiều mặt hàng như: phân bón, hạt giống, cà phê, tiêu… và có cơ hội được tiếp xúc với nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp. Năm 2014 chị được tham dự khóa học dự án sản xuất cà phê bền vững, ứng phó với biến đổi khí hậu (hay còn gọi là dự án EDE). Từ những kiến thức thu nạp được, chị luôn nhen nhóm trong mình ý tưởng mô hình sản xuất thân thiện với môi trường.

Từ nhiều năm nay, người dân trên địa bàn thôn 3 (xã Cư Suê) ngày, đêm lo lắng trước tình trạng khói bụi gây ô nhiễm môi trường từ các lò sấy cà phê. Là một người được đào tạo qua trường lớp, chị Châu luôn trăn trở tìm giải pháp nhằm góp phần bảo vệ môi trường trong quá trình sản xuất cà phê, hồ tiêu. Cho đến đầu năm 2016, may mắn được một người thầy giới thiệu cho hệ thống lò đốt nhiệt phân, sấy cà phê không khói, không bụi nên chị quyết định đi vận động 24 hộ dân trong thôn tham gia thành lập HTX. Thế nhưng, hầu hết người dân nơi đây đều không dám tin tưởng vào năng lực của một nữ cử nhân còn quá trẻ. Hơn thế, họ lo sợ việc thành lập HTX kiểu mới sẽ tiếp tục dẫm lên vết xe đỗ của HTX kiểu cũ – cùng nhau làm, hưởng như nhau.

Đứng trước những thách thức không hề nhỏ ấy, chị Châu đã dùng tất cả kiến thức của mình để giải thích cho người dân hiểu về những lợi ích và khác biệt của mô hình HTX kiểu mới. Theo đó, việc thành lập HTX là để cùng nhau sản xuất sạch, nâng cao chất lượng, giá thành cà phê. Do đó, người dân tự quản lí diện tích đất và được hưởng trọn sản lượng cà phê thu trên đất của mình, không ai được xâm phạm. Hiểu được điều đó, tháng 7/2016, 24 hộ dân tại thôn 3 đồng ý tham gia vào HTX Nông nghiệp vạ dịch vụ Bình Minh do chị Triệu Thị Châu làm chủ nhiệm

Ngay sau khi thành lập HTX, chị Châu đã liên hệ với công ty Viết Hiền (TP. Buôn Ma Thuột) để mượn hệ thống lò đốt nhiệt phân, lò sấy cà phê không khói, không bụi tổng giá trị 660 triệu đồng về thí điểm trong vòng 3 tháng. Công nghệ sấy cà phê này không chỉ góp phần bảo vệ môi trường mà còn giúp cho người dân rút ngắn thời gian sấy, nâng cao chất lượng cà phê nhân. Cụ thể, trong khoảng thời gian từ 18-21 tiếng, chỉ cần 2 nhân công điều hành hệ thống lò đốt nhiệt phân có thể sấy khô được 3,8 tấn cà tươi cho 9,5 tạ cà phê nhân. Trong khi, với phương pháp phơi thủ công thì số lượng cà phê này phải phơi trong vòng 7 ngày nắng liên tục mới khô. Không chỉ vậy, hệ thống lò đốt còn giúp cho các xã viên tận dụng tối đa các phế phẩm như vỏ, lá, cành cà phê chế biến thành phân sinh học để bón cho cây trồng.

Là một xã viên của HTX, anh Lý Ngọc Chiều (SN 1988, thôn 3, xã Cư Suê) cho hay: “Ban đầu, bản thân tôi rất ái ngại khi tham gia HTX và không biết có mang lại hiệu quả gì trong quá trình sản xuất. Tuy nhiên, khi bắt tay vào hoạt động thì bản thân mới thực sự cảm nhận được những hiệu quả từ việc áp dụng công nghệ sản xuất cà phê bền vững. Với hệ thống lò đốt nhiệt phân, sấy mà chủ nhiệm HTX nhập về đã giúp cho gia đình tôi sấy và cho ra 12 tấn cà phê nhân chỉ trong vòng 10 ngày. Trong khi, với phương pháp phơi thủ công số cà phê nhân nói trên phải mất tới một tháng rưỡi”. Để phục vụ nhu cầu sấy cà phê, hồ tiêu của các xã viên và người dân địa phương, chị Châu dự định vào tháng 9/2017 sẽ nhập thêm một hệ thống lò sấy mới.

Ông Đặng Văn Hoan, Chủ tịch UBND xã Cư Suê cho biết: “Trên địa bàn xã hiện nay có khoảng hơn 10 lò sấy cà phê. Tuy nhiên, cứ đến mùa thu hoạch cà phê thì chính quyền và người dân địa phương không khỏi đau đầu vì tình trạng khói bụi từ các lò sấy. Tuy nhiên, từ ngày ra đời, HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Bình Minh đã áp dụng hệ thống sấy cà phê thân thiện với môi trường rất hiệu quả. Tôi cho rằng cần nhân rộng mô hình sản xuất bền vững này”.

Phúc Phạm