Hết mình để tri ân đồng đội

Sau khi tốt nghiệp Trường Sĩ quan Lục quân 2, anh Phan Tất Đại về nhận công tác tại Sư đoàn Bộ binh 2 (Quân khu 5). 13 năm sau, anh được chuyển về Bộ CHQS tỉnh và gắn bó với Đội K51 từ năm 2011. Tính đến nay, anh đã trực tiếp cùng đồng đội tìm kiếm, quy tập được 23 mộ liệt sỹ trên nước bạn. Hành trình tìm kiếm nhiều khi khó như “mò kim đáy bể”, bởi địa hình khu vực chôn cất các liệt sỹ do tác động của thiên nhiên và con người đã thay đổi, các dấu vết để xác định vị trí mai táng khó nhận biết; sơ đồ mộ chí, thông tin về khu vực mai táng hầu như không có hoặc do đã bị san ủi, phục vụ sản xuất nông nghiệp; người biết thông tin về mộ liệt sỹ rất ít và mơ hồ... Đó là chưa kể, thời gian lên đường làm nhiệm vụ kéo dài từ 6-7 tháng mùa khô, nắng nóng liên tục, khan hiếm nước sinh hoạt, đường sá gập ghềnh… là những thử thách, đòi hỏi sức bền, sự kiên nhẫn của anh và đồng đội.

Thiếu tá Phan Tất Đại (người đi đầu bên trái) cùng đồng đội đưa các liệt sỹ được quy tập về Nghĩa trang liệt sỹ tỉnh. Ảnh: V.H

Có hôm, cả ngày nắng to, nhưng đêm xuống thì mưa dầm dề nên cả Đội bị ướt sũng; hoặc có khi đang làm nhiệm vụ, bỗng mưa trắng trời khiến các anh lạc sâu vào rừng. Anh nhớ lại: “Hôm đó, Đội chia thành các nhóm tìm kiếm, trời đang nắng đẹp bỗng dưng mưa gió kéo dài, khiến 4 anh em tôi không tìm được đường về lán, càng đi càng bị lạc vào rừng sâu. Đêm đến ai cũng đói và mệt nên phải hái lá rừng ăn, chặt cây lồ ô làm sạp rồi ôm nhau ngủ cho đỡ rét. Phải chờ hôm sau, trời tạnh ráo, mặt trời lên, chúng tôi mới tìm được đường về”. Khó khăn, vất vả như vậy, nhưng cũng vì thế mà ý chí quyết tâm của anh và cả Đội càng cao hơn.

Nhận thức được nhiệm vụ thiêng liêng, là tình cảm, tấm lòng thành kính, biết ơn đối với những người đồng đội đã ngã xuống, anh Đại cùng đồng đội K51 sẵn sàng vượt mọi gian nan, cố công tìm kiếm, để đưa các liệt sỹ sớm trở về đất mẹ. Nhớ lại những chuyến công tác dài ngày, anh bật khóc khi kỷ niệm ùa về: “Có đợt, sau những ngày dài tìm kiếm không có kết quả, chúng tôi bất ngờ đào được 2 mộ liệt sỹ tại cùng vị trí, hình hài được bọc trong tăng bạt nên còn nguyên vẹn. Khi bê các liệt sỹ lên khỏi huyệt, mấy anh em không kìm nén được xúc động, nên đã bật khóc thành tiếng”. Và đấy cũng là một trong những lần hiếm hoi, các anh tìm được những nấm mộ còn nguyên vẹn, còn đa số đã mục nát, nhiều khi chỉ còn lại nút áo hoặc một vài vật dụng sinh hoạt… khó để xác định danh tính.

Anh đi công tác dài ngày, nên vợ anh – chị Trương Thị Cẩm Trang cũng vất vả không kém khi phải một mình chăm sóc 2 đứa con nhỏ. Ngày chị sinh bé Phan Vân Ánh (con gái thứ hai), phải một mình “vượt cạn” bởi anh vẫn miệt mài với công việc. Bản thân chị, nhiều khi tủi thân lắm, nhưng vẫn tự hào về công việc của chồng và luôn động viên anh nỗ lực hết mình, toàn tâm thực hiện nhiệm vụ. Bởi chị hiểu rằng, hạnh phúc của anh chị, gắn liền với hạnh phúc chung của đồng đội, thân nhân liệt sỹ. Mỗi hài cốt mà Đội K51 tìm thấy đã góp phần làm vơi đi sự mỏi mòn, chờ đợi của những người mẹ, người vợ, người con suốt nhiều năm liền ngóng đợi người thân.

Quỳnh Anh