Hỏi - đáp một số quy định pháp luật liên quan đến Bộ luật Lao động năm 2019

[links(left)]

Hỏi: Đề nghị cho biết quy định của Bộ luật Lao động năm 2019 về thời giờ làm việc bình thường?  (Đặng Thị H.)

 

Trả lời: Điều 105 Bộ luật Lao động năm 2019, có hiệu lực từ ngày 1-1-2021 quy định thời giờ làm việc bình thường không quá 8 giờ trong một ngày và không quá 48 giờ trong một tuần.

 

Người sử dụng lao động có quyền quy định thời giờ làm việc theo ngày hoặc tuần nhưng phải thông báo cho người lao động biết; trường hợp theo tuần thì thời giờ làm việc bình thường không quá 10 giờ trong một ngày và không quá 48 giờ trong một tuần. Nhà nước khuyến khích người sử dụng lao động thực hiện tuần làm việc 40 giờ đối với người lao động.

 

Người sử dụng lao động có trách nhiệm bảo đảm giới hạn thời gian làm việc tiếp xúc với yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại đúng theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và pháp luật có liên quan.

 

Hỏi: Tôi làm việc ở một công ty sản xuất bánh kẹo trên địa bàn thành phố B. Theo quy định trong hợp đồng lao động thì người lao động làm việc 8 giờ /ngày và hằng tuần được nghỉ một ngày. Thời gian gần đây do khối lượng công việc quá nhiều nên công ty thường xuyên yêu cầu làm thêm 4 giờ/ngày mà không báo trước khiến tôi rất mệt mỏi. Cho tôi hỏi, theo quy định của Bộ luật Lao động năm 2019, có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2021 thì công ty yêu cầu người lao động tăng ca như vậy có đúng không? Và một tháng không được tăng ca quá bao nhiêu giờ?   (Võ Công M.)

 

Trả lời: Điều 107 Bộ luật lao động năm 2019, có hiệu lực từ ngày 1-1-2021 quy định về làm thêm giờ như sau:

 

“1. Thời gian làm thêm giờ là khoảng thời gian làm việc ngoài thời giờ làm việc bình thường theo quy định của pháp luật, thỏa ước lao động tập thể hoặc nội quy lao động.

 

2. Người sử dụng lao động được sử dụng người lao động làm thêm giờ khi đáp ứng đầy đủ các yêu cầu sau đây:

a) Phải được sự đồng ý của người lao động;

b) Bảo đảm số giờ làm thêm của người lao động không quá 50% số giờ làm việc bình thường trong 01 ngày; trường hợp áp dụng quy định thời giờ làm việc bình thường theo tuần thì tổng số giờ làm việc bình thường và số giờ làm thêm không quá 12 giờ trong 01 ngày; không quá 40 giờ trong 01 tháng;

c) Bảo đảm số giờ làm thêm của người lao động không quá 200 giờ trong 01 năm, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này.

 

3. Người sử dụng lao động được sử dụng người lao động làm thêm không quá 300 giờ trong 01 năm trong một số ngành, nghề, công việc hoặc trường hợp sau đây:

a) Sản xuất, gia công xuất khẩu sản phẩm hàng dệt, may, da, giày, điện, điện tử, chế biến nông, lâm, diêm nghiệp, thủy sản;

b) Sản xuất, cung cấp điện, viễn thông, lọc dầu; cấp, thoát nước;

c) Trường hợp giải quyết công việc đòi hỏi lao động có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao mà thị trường lao động không cung ứng đầy đủ, kịp thời;

d) Trường hợp phải giải quyết công việc cấp bách, không thể trì hoãn do tính chất thời vụ, thời điểm của nguyên liệu, sản phẩm hoặc để giải quyết công việc phát sinh do yếu tố khách quan không dự liệu trước, do hậu quả thời tiết, thiên tai, hỏa hoạn, địch họa, thiếu điện, thiếu nguyên liệu, sự cố kỹ thuật của dây chuyền sản xuất;

đ) Trường hợp khác do Chính phủ quy định.

 

4. Khi tổ chức làm thêm giờ theo quy định tại khoản 3 Điều này, người sử dụng lao động phải thông báo bằng văn bản cho cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh.”

 

Theo quy định trên thì thời gian tăng ca, làm thêm giờ của người lao động đảm bảo không quá 12 giờ trong một ngày; 40 giờ trong một tháng và không quá 200 giờ trong một năm; trong một số trong trường hợp đặc biệt quy định tại khoản 3 Điều 107 Bộ luật Lao động năm 2019 thì người sử dụng lao động được sử dụng người lao động làm thêm không quá 300 giờ trong 1 năm.

 

Mặt khác, người sử dụng lao động chỉ được huy động người lao động làm thêm giờ khi được sự đồng ý của người lao động. Trong trường hợp này, công ty của bạn đã yêu cầu bạn tăng ca mà không báo trước cho bạn biết và không được sự đồng ý của bạn là vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 107 Bộ luật Lao động năm 2019. Trường hợp này bạn có thể khiếu nại lên công ty để bảo vệ quyền lợi của mình.

 

Hỏi: Theo quy định của Bộ luật Lao động năm 2019, trường hợp nào người lao động không được từ chối thực hiện làm thêm giờ?  (Ngô Kim T.)

 

Trả lời: Điều 108 Bộ luật lao động năm 2019 quy định, có hiệu lực thi hành từ ngày 1-1-2021 thì người sử dụng lao động có quyền yêu cầu người lao động làm thêm giờ vào bất kỳ ngày nào mà không bị giới hạn về số giờ làm thêm và người lao động không được từ chối trong trường hợp sau đây:

- Thực hiện lệnh động viên, huy động bảo đảm nhiệm vụ quốc phòng, an ninh theo quy định của pháp luật;

- Thực hiện các công việc nhằm bảo vệ tính mạng con người, tài sản của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phòng ngừa, khắc phục hậu quả thiên tai, hỏa hoạn, dịch bệnh nguy hiểm và thảm họa, trừ trường hợp có nguy cơ ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe của người lao động theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động.

 

(Còn nữa)

 

Văn Thị Phương Linh (Sở Tư pháp)