Muôn kiểu giăng bẫy

Tội phạm mạng giả danh cơ quan chức năng, nhắm vào học sinh, sinh viên để thao túng tâm lý, tống tiền gia đình. Không gian mạng trở thành “bãi săn” vô hình, nơi nạn nhân bị điều khiển từ xa bằng những cuộc gọi, tin nhắn đe dọa. Hiểm họa này cho thấy sự tinh vi của tội phạm công nghệ và khoảng trống kỹ năng tự bảo vệ của giới trẻ trong thế giới số.

Những cuộc gọi cầu cứu trong đêm

Khoảng 22 giờ đêm 16/9, trong căn phòng trực của Công an phường Tân An, tiếng chuông điện thoại reo gấp gáp. Ở đầu dây bên kia, giọng một người đàn ông run rẩy: “Các anh cứu con tôi với… Nó bị bắt cóc rồi!”. Người gọi là ông L.N.V. (trú tỉnh Đồng Nai) - cha của L.N.Đ.T. (SN 2007), sinh viên một trường đại học ở Đắk Lắk.

Ông V. kể, cách đó ít giờ, vợ chồng ông bàng hoàng khi nhận được cuộc gọi video. Trên màn hình, cậu con trai gào thét, phía sau là giọng những kẻ lạ mặt đe dọa: “Không chuyển tiền, tao bán nó sang Campuchia!”.

Từ cuộc gọi cầu cứu trong đêm, Công an phường Tân An lập tức vào cuộc. Chỉ sau một giờ truy xét, lực lượng chức năng phát hiện T. vẫn an toàn trong một khách sạn trên địa bàn, hoàn toàn không hề bị bắt cóc. Khi tiếp cận, cậu sinh viên T. đang hoảng loạn, vừa gọi video cho mẹ, vừa gào khóc cầu cứu theo đúng “kịch bản” mà bọn lừa đảo dựng sẵn.

Nhóm lừa đảo giả danh công an, dọa T. liên quan đến đường dây rửa tiền. Chúng buộc T. phải thuê phòng khách sạn, cắt đứt liên lạc với gia đình, rồi tự quay video giả cảnh bị bắt cóc, đánh đập để gửi cho bố mẹ. Đồng thời, chúng liên tục uy hiếp, yêu cầu gia đình chuyển khoản gấp 450 triệu đồng để “chuộc con”. Địa chỉ IP của nhóm tội phạm được xác định từ Campuchia.

“Khoảnh khắc nhận được video con trai gào khóc cầu cứu, tôi như chết lặng. May mắn, chồng tôi đã kịp thời trình báo công an. Đến giờ, tôi vẫn còn ám ảnh khi nhớ lại những lời đe dọa rợn người của chúng”, mẹ của T. nghẹn ngào.

Chỉ ít ngày sau, sáng 21/9, tại phường Tuy Hòa, một cặp vợ chồng khác cũng đến trụ sở công an phường trong cơn hoảng loạn. Vợ chồng ông T. ở phường Tuy Hòa run rẩy trình báo con gái mình - em T.T.T.V., sinh viên năm nhất học tại TP. Hồ Chí Minh - bị “bắt cóc”. Nhóm đối tượng này đe dọa gia đình ông chuyển 400 triệu đồng nếu không muốn con gái “xảy ra chuyện”.

Nhờ sự phối hợp giữa Công an phường Tuy Hòa và Công an TP. Hồ Chí Minh, em V. nhanh chóng được xác định nơi ở và giải cứu thành công. Cô sinh viên trẻ bị lừa rằng mình liên quan đến một đường dây ma túy, bị ép xuống tận Cà Mau thuê khách sạn, tự chụp cảnh bị bắt giữ, thậm chí gửi cả hình ảnh nhạy cảm theo yêu cầu của nhóm tội phạm. Sau đó, chúng cắt ghép, dựng thành video tống tiền gửi về cho gia đình.

Công an phường Tuy Hòa tiếp nhận trình báo của gia đình nữ sinh V. về nghi án bắt cóc. Ảnh: Công an phường Tuy Hòa

Thế nhưng, chuỗi “bắt cóc ảo” vẫn chưa dừng lại. 22 giờ đêm 30/9, Công an phường Tân Lập nhận tin báo của ông Ng.Y.L. về việc con gái là Ng.N.B.Tr. (SN 2007), sinh viên năm nhất mất liên lạc với gia đình nhiều giờ.

Sau khi tiếp nhận tin báo, Tổ Cảnh sát phòng chống tội phạm nhận định khả năng em Tr. bị "bắt cóc online". Sau vài giờ rà soát, đến 2 giờ sáng 1/10, các trinh sát phát hiện em Tr. đang trên đường di chuyển xuống TP. Hồ Chí Minh theo “chỉ đạo” của nhóm lừa đảo. 4 giờ 30 sáng, các trinh sát phối hợp với nhà xe và gia đình giải cứu em Tr. an toàn.

Tại cơ quan công an, Tr. kể lại, chiều 29/9, em bị nhóm người giả danh công an, đe dọa liên quan đến “vụ án ma túy, rửa tiền”. Chúng từng bước thao túng, rồi khống chế hoàn toàn tâm lý của Tr., buộc em tham gia cuộc gọi Zoom, bị yêu cầu bật mic, mở camera để giám sát, không rời điện thoại suốt nhiều giờ, rồi từng bước dẫn dắt em vào những “kịch bản” mà bọn tội phạm dựng sẵn.

Khi nỗi sợ bị thao túng

Liên tiếp những vụ việc “bắt cóc online” trong vòng chưa đầy nửa tháng ở Đắk Lắk cho thấy nỗi sợ hãi và sự hoang mang của các em học sinh, sinh viên đã bị lợi dụng triệt để. Điều đáng lo hơn, tình trạng này không chỉ diễn ra ở Đắk Lắk mà còn lan rộng khắp nhiều tỉnh, thành trên cả nước. Từ Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, đến Huế, Đà Nẵng…, các vụ “bắt cóc online” liên tiếp xảy ra, đánh trực diện vào sự non nớt và tâm lý hoang mang, dễ tổn thương của giới trẻ, biến không gian mạng thành “mảnh đất” lừa đảo đầy ám ảnh.

Trong thời đại công nghệ số, “bắt cóc online” là dạng tội phạm mạng nguy hiểm. Nó đang lan rộng, trở thành hồi chuông cảnh báo khẩn thiết cho phụ huynh, học sinh, sinh viên và toàn xã hội. Những vụ “bắt cóc online” đã xảy ra cho thấy sự tinh vi của tội phạm mạng và sự non nớt trong kỹ năng tự bảo vệ của một bộ phận học sinh, sinh viên. Thực tế đó đặt ra yêu cầu cấp thiết phải tăng cường tuyên truyền, nâng cao kỹ năng nhận biết các thủ đoạn lừa đảo qua mạng, hình thành “lá chắn số” cho mỗi người dân nói chung, học sinh, sinh viên nói riêng. Có như vậy mới có thể góp phần chặn đứng loại tội phạm ẩn mình sau màn hình này.

Ngọc Dung - Lê Thành