Xây dựng văn hóa học đường: Cần bắt đầu từ giáo viên

Trong đổi mới giáo dục phổ thông, xây dựng văn hóa học đường được đề cao với sứ mệnh góp phần thúc đẩy sự phát triển toàn diện của học sinh. Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau mà một số giáo viên đã có những hành động chưa phù hợp, gây nên nhiều hệ lụy.

Những câu chuyện báo động

Năm học 2022 – 2023 đã khép lại. Bên cạnh niềm vui hoàn thành đúng kế hoạch năm học theo định hướng chung của ngành giáo dục cả nước là những câu chuyện buồn, đáng báo động liên quan đến hành vi, chuẩn mực của giáo viên trong môi trường học đường.

Cụ thể, trong giờ kiểm tra vào ngày 9/5/2023 tại Trường THCS Nguyễn Thị Minh Khai (phường Tân An, TP. Buôn Ma Thuột) cô N.T.X. phát hiện em T.G.V.T. có dấu hiệu sử dụng tài liệu; ngay lập tức, cô X. từ khu vực bàn coi thi xuống lớp rồi dùng tay tát mạnh vào mặt nam sinh này; sự việc đã được camera của nhà trường ghi lại. Trung tuần tháng 5, phụ huynh của em T. đã có đơn tố cáo cô N.T.X. gửi nhà trường; cuối tháng 5/2023, TP. Buôn Ma Thuột có quyết định xử phạt hành chính đối với cô giáo N.T.X. số tiền 3,75 triệu đồng về hành vi xâm phạm thân thể học sinh và yêu cầu cô X. phải xin lỗi công khai học sinh T.G.V.T. (trừ trường hợp học sinh hoặc phụ huynh có yêu cầu không xin lỗi công khai).

Thầy trò Trường THPT Dân tộc nội trú Đam San tham gia hoạt động thiện nguyện.

Hay trường hợp thầy N.V.H.L., giáo viên Trường Tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai (xã Ea Huar, huyện Buôn Đôn) bị người thân của vợ trình báo cơ quan chức năng vì ngày 14/5/2023 đánh vợ là N.V.Y.Nh. (giáo viên đang dạy học tại một trường mầm non trên địa bàn huyện) phải nhập viện cấp cứu. Hội đồng kỷ luật Trường Tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai đã họp và thống nhất xử lý kỷ luật thầy N.V.H.L. bằng hình thức khiển trách vì hành vi bạo lực gia đình.

Hay cuối tháng 3/2023, phụ huynh đã có đơn tố cáo thầy H.A. (giám thị) Trường Tiểu học, THCS và THPT Victory đã nhiều lần đánh học sinh. Nhà trường xác định thầy H.A. đã vi phạm quy định đối với cán bộ, giáo viên, nhân viên nhà trường: trong việc quản lý học sinh giờ nghỉ trưa, khi có học sinh thường xuyên vi phạm, thầy H.A. để xảy ra tình trạng xử phạt học sinh mà thiếu sự kết hợp với giáo viên chủ nhiệm, phụ huynh học sinh, không báo cáo kịp thời cho quản lý tổ và cấp học. Trường Tiểu học, THCS và THPT Victory đã chấm dứt hợp đồng với thầy H.A.

Bồi dưỡng chuẩn mực đạo đức nhà giáo

Rõ ràng, các trường hợp nói trên là biểu hiện lệch chuẩn về đạo đức, lối sống văn hóa, hành vi ứng xử trên bình diện xã hội và môi trường học đường; và chỉ là câu chuyện "con sâu làm rầu nồi canh" nhưng thực tế nó cũng mới chỉ là bề nổi bởi các trường hợp giáo viên có hành vi chưa chuẩn mực nói trên bị xử lý khi có đơn kiến nghị của phụ huynh hoặc người nhà nạn nhân. Trong khi đó, các bên liên quan cũng thừa nhận trong số giáo viên đã sử dụng bạo lực nhiều lần; đặc biệt là Trường THCS Nguyễn Thị Minh Khai đã nhiều lần đứng ra hòa giải giữa cô N.T.X. và phía gia đình học sinh nhưng sau đó hành vi đánh học sinh trong trường học vẫn tiếp tục tái diễn.

Cô và trò trong giờ sinh hoạt lớp.

Để xây dựng văn hóa học đường thì cần bắt đầu từ giáo viên và cơ sở giáo dục, ngành giáo dục. Ngành giáo dục cần có chế tài phù hợp để quản lý giáo viên theo quy định; ngăn ngừa, phòng, chống bạo lực học đường hiệu quả; trong đó chú trọng việc phối hợp chặt chẽ với gia đình trong việc giáo dưỡng học sinh tại nhà, tại trường…

Trong Chỉ thị số 10/CT-UBND ngày 13/9/2022 của UBND tỉnh về thực hiện nhiệm vụ trọng tâm năm học 2022 – 2023 của ngành GD-ĐT tỉnh Đắk Lắk đã xác định các nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm của năm học. Theo đó, bên cạnh nhiệm vụ dạy học bảo đảm kế hoạch chung còn có nhiệm vụ tăng cường công tác chính trị, tư tưởng toàn ngành: xây dựng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục các cấp thực sự gương mẫu, là tấm gương cho học sinh, sinh viên noi theo; thực hiện hiệu quả Chỉ thị số 8/CT-TTg ngày 1/6/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường triển khai công tác xây dựng văn hóa học đường…

Nhật Minh