Kinh tế năm 2015 - những thăng trầm

Trong bối cảnh tình hình kinh tế trong nước trên đà phục hồi, nền kinh tế của tỉnh tiếp tục vượt qua khó khăn để duy trì tốc độ tăng trưởng. Tuy nhiên, vẫn còn đó những thách thức không nhỏ.

Duy trì tốc độ tăng trưởng

Theo đánh giá của UBND tỉnh, các chỉ tiêu kinh tế năm 2015 dù không đạt kế hoạch nhưng đều tăng so với năm 2014. Cụ thể, tổng sản phẩm xã hội (giá so sánh năm 2010) ước đạt trên 41.000 tỷ đồng, bằng 99,3 kế hoạch (KH), tăng 9% so với năm 2014. Trong đó, ngành nông, lâm, ngư nghiệp ước đạt 19.950 tỷ đồng, bằng 98,4% KH, tăng 4,1%; công nghiệp - xây dựng ước đạt 6.760  tỷ đồng, bằng 93,7% KH, tăng 10%; dịch vụ ước đạt 15.885 tỷ đồng, bằng 93,9% kế hoạch, tăng 13,6%. Thu nhập bình quân đầu người theo giá hiện hành đạt 32,7 triệu đồng, tăng 10% so với năm 2014.  Năm 2015, ngành nông nghiệp tiếp tục phát triển bền vững, giữ vai trò quan trọng trong ổn định kinh tế và đời sống nông thôn. Tổng diện tích gieo trồng trong năm 2015 bảo đảm theo kế hoạch đề ra với tổng sản lượng trên 1,2 triệu tấn, đặc biệt vụ đông – xuân cho năng suất bình quân đạt gần 65 tạ/ha, có diện tích đạt tới gần 78 tạ/ha. Đối với cây công nghiệp, tuy gặp khó khăn về giá nhưng sản lượng cà phê vẫn phát triển, duy trì ổn định ở mức trên 400.000 tấn. Riêng diện tích hồ tiêu tăng khá với tổng diện tích 18.474 ha (tăng 2.099 ha). Tuy trong 18 chỉ tiêu kinh  tế - xã hội của năm 2015, có đến 9 chỉ tiêu không đạt kế hoạch, chủ yếu rơi vào các chỉ tiêu kinh tế, nhưng tốc độ tăng trưởng kinh tế của tỉnh đạt 9%, được đánh giá là mức tăng trưởng khá trong cả nước. Mặc dù kinh tế có nhiều khó khăn nhưng sản xuất công nghiệp năm 2015 lại có bước khởi sắc, vẫn duy trì được mức tăng trưởng cao. So với năm 2014, công nghiệp khai khoáng tăng 7,4%, chế biến tăng 12,6%, phân phối điện nước, khí đốt tăng 29,1%.  Tổng số vốn đầu tư cho ngành công nghiệp ước thực hiện 824,78 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách 20,18 tỷ đồng, từ các thành phần kinh tế là 804,6 tỷ đồng. Bên cạnh đó, hoạt động du lịch có mức tăng khá với tổng số 560.000 lượt khách du lịch, đạt 100% KH, tăng 19,9% so với năm 2014 (trong đó, khách quốc tế ước đạt 54.000 lượt, tăng 14,89%, khách trong nước đạt 506.000 lượt, tăng 20,48%); tổng doanh thu đạt 420 tỷ đồng, tăng 16,67% so với năm 2014…

Chế biến cà phê xuất khẩu tại Xí nghiệp chế biến cà phê xuất khẩu Intimex Buôn Ma Thuột.

Trăn trở bài toán thu ngân sách

Thu ngân sách - một trong những chỉ tiêu quan trọng nhưng kết quả của năm 2015 lại không đạt kế hoạch đề ra. Ước thu cân đối ngân sách của tỉnh năm 2015 chỉ đạt trên 3.300 tỷ đồng, tuy tăng 20,6% so với dự toán Trung ương giao nhưng chỉ đạt 91,5% dự toán HĐND tỉnh giao, bằng 94,7% so với năm 2014. Như vậy, năm 2015 ngân sách tỉnh hụt thu 309 tỷ đồng, trong đó thuế, phí và lệ phí là 76,684 tỷ đồng, thu biện pháp tài chính 51,316 tỷ đồng, thuế xuất nhập khẩu 181 tỷ đồng. Nguyên nhân đạt thấp được cho là do thực hiện chính sách sửa đổi, bổ sung một số điều của các Luật về thuế dẫn đến giảm nguồn thu (khoảng 13 tỷ đồng), các khoản thuế thu nhập doanh nghiệp giảm, hạn hán kéo dài ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất của các nhà máy thủy điện (ước tương ứng với số thuế giảm 105 tỷ đồng), thu tiền sử dụng đất đạt thấp, tình trạng nợ đọng thuế kéo dài… Tại Hội nghị tổng kết tình hình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2015, triển khai nhiệm vụ năm 2016, đồng chí Phạm Minh Tấn, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy chia sẻ với những khó khăn của ngành Tài chính, qua đó yêu cầu UBND tỉnh tăng cường hơn nữa công tác chỉ đạo, điều hành để thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của năm 2016, trong đó có chỉ tiêu về thu ngân sách mà HĐND tỉnh đã giao là 4.200 tỷ đồng.  Cũng theo đồng chí Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, thu ngân sách là một trong những chỉ tiêu nhiều trăn trở nhất, bởi Đắk Lắk là địa phương có nhiều tiềm năng, thế mạnh, đang nỗ lực phấn đấu để trở thành trung tâm kinh tế, văn hóa – xã hội của vùng Tây Nguyên nhưng hằng năm thu ngân sách vẫn chưa tương xứng; chính vì vậy, ngành Tài chính của tỉnh cần tăng cường quản lý nguồn thu và tập trung đẩy mạnh các giải pháp thực hiện thắng lợi nhiệm vụ này.

Bước sang năm 2016, nền kinh tế của tỉnh được dự báo tiếp tục trên đà phục hồi mạnh mẽ, để đạt được mục tiêu về tăng trưởng kinh tế, tỉnh cũng đã đề ra nhiều giải pháp, trong đó tiếp tục tăng cường huy động các nguồn lực để triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới; tái cơ cấu kinh tế gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và năng lực cạnh tranh; đẩy mạnh đổi mới và sắp xếp lại doanh nghiệp nhà nước, cải cách hành chính, nâng cao hiệu quả vốn đầu tư…

 Lê Hương