Ea Kar tập trung nâng cao vị thế cây ăn quả

Toàn huyện hiện có trên 70 nghìn ha đất sản xuất nông nghiệp, nhưng 70% diện tích là đất xám pha cát nên không thích hợp để phát triển đại trà các loại cây công nghiệp dài ngày như tiêu, cà phê, sầu riêng, bơ... Vì vậy, huyện đã tập trung khuyến khích nông dân phát triển các loại cây ăn quả phù hợp với thổ nhưỡng, đất đai trên địa bàn gồm: cam, quýt, bưởi, vải, nhãn, mãng cầu. Huyện cũng đã tập trung hình thành các vùng sản xuất cây ăn quả tập trung như: cây có múi ở các xã Cư Elang, Ea Ô, Cư Bông, Ea Păl; cây vải, nhãn ở các xã Ea Sar, Ea Sô, Ea Tyh; các xã còn lại chủ yếu trồng cây mãng cầu.

Chủ tịch UBND huyện Ea Kar Nguyễn Văn Hà, (thứ hai từ phải sang) thăm gian hàng trưng bày sản phẩm của HTX Nông nghiệp dịch vụ vận tải Thành Công tại hội chợ phát triển cây ăn trái trên địa bàn huyện.

Một trong những hộ đã thành công với hướng đi mới này là gia đình anh Nguyễn Đình Thìn (buôn Ea Rớt, xã Cư Elang). Với 10 ha đất sét pha cát chuyên trồng các loại cây hoa màu ngắn ngày, nhưng do thời tiết thất thường nên sản lượng đạt rất thấp, năm 2009 anh Thìn đã trực tiếp xuống các nhà vườn ở tỉnh An Giang để tham quan mô hình trồng cây ăn quả và nhận thấy giống mít Thái Viên Linh tương đối phù hợp với vùng đất Tây Nguyên nên đã mua 500 cây về trồng thử nghiệm. Đến nay gia đình anh Thìn đã sở hữu vườn mít lên đến 20 ha, năm 2017 đạt sản lượng trên 500 tấn quả, với giá bán tại vườn là 10.000 đồng/kg, gia đình anh đã có khoản thu trên 5 tỷ đồng. Theo anh Thìn, cây mít không chỉ là cây trồng phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu nơi đây mà còn dễ trồng, dễ chăm sóc, ít sâu bệnh, đầu ra tương đối thuận lợi và lợi nhuận cao gấp hàng chục lần so với trồng các loại cây ngắn ngày.

Không chỉ phát triển cây mít, nhiều nông hộ trên địa bàn xã Cư Elang đã mạnh dạn đưa vào trồng các giống cây ăn quả có múi như: quýt đường, bưởi da xanh và cam. Điển hình như hộ anh Lăng Quang Đạo (thôn 6 B) trồng 3,5 ha quýt đường và bưởi da xanh; hộ ông Trần Văn Luân (thôn 3) trồng 8 ha gồm bưởi da xanh, quýt đường và cam; hộ anh Hoàng Trí Dũng (thôn 3) trồng 1,5 ha quýt đường… bước đầu đã cho thu nhập ổn định từ 400 - 500 triệu đồng/ha/năm. Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Cư Elang cho biết, phần lớn diện tích sản xuất ở xã là đất bạc màu, pha cát nên không thích hợp trồng các loại cây công nghiệp dài ngày. Do đó, từ năm 2009 đến nay, nhiều nông hộ đã mạnh dạn chuyển sang trồng cam, quýt, bưởi và hiện đã có khoảng 300 ha, trong đó có 150 ha đang trong thời kỳ kinh doanh. Việc phát triển cây ăn quả đã đem lại thu nhập cao, ổn định cho nhiều hộ và trở thành cây trồng chủ lực của địa phương.

Theo Tiến sĩ Trương Hồng, Quyền Viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên, Ea Kar là huyện trồng cây ăn trái có diện tích đứng thứ 2 của tỉnh, nếu được tổ chức sản xuất tốt, làm thị trường tốt thì đây là vùng tiềm năng phát triển cây ăn trái chủ lực của tỉnh. Và muốn có thị trường tốt thì nông dân phải sản xuất thật tốt, tức là từ khâu giống phải bảo đảm chất lượng, ứng dụng đồng bộ khoa học kỹ thuật, đặc biệt là sản xuất có chứng nhận, có truy nguyên nguồn gốc.

Vườn quýt của hộ ông Trần Văn Luân ở thôn 3 (xã Cư Elang).

Thực tế cho thấy, trồng cây ăn quả đang mang lại giá trị kinh tế cao nên trong những năm gần đây, nông dân đầu tư phát triển cây ăn quả một cách ồ ạt, thiếu quy hoạch, dẫn đến có thời điểm cung vượt cầu, gây khó khăn về đầu ra của sản phẩm. Một khó khăn nữa mà người trồng cây ăn quả ở huyện Ea Kar phải đối mặt là vấn đề cây giống, bởi nguồn cung hoàn toàn phụ thuộc vào các đơn vị ngoài tỉnh hoặc một số nhà vườn, đơn vị kinh doanh cây giống trên địa bàn nên chất lượng cũng khó được bảo đảm. Hơn nữa, do phát triển tự phát nên hầu hết các sản phẩm cây ăn quả của huyện Ea Kar chưa đăng ký và quản lý được chất lượng, chưa có sự liên kết hợp tác trong sản xuất gắn với thị trường nhằm bảo đảm việc sản xuất và tiêu thụ ổn định, hiệu quả, bền vững. Để nâng cao năng suất, sản lượng và hiệu quả kinh tế của các loại cây ăn quả, thời gian qua, huyện đã tập trung tổ chức tập huấn, hội thảo, tham quan học tập mô hình, chuyển giao khoa học kỹ thuật cho nông dân, hỗ trợ xây dựng một số mô hình sản xuất cây ăn quả theo tiêu chuẩn VietGAP... bước đầu tạo sự liên kết nhà vườn với các đơn vị, doanh nghiệp trong và ngoài huyện đầu tư tiêu thụ sản phẩm, song chỉ mang tính nhỏ lẻ.

Ông Nguyễn Văn Hà, Chủ tịch UBND huyện cho rằng, để phát huy hiệu quả, bền vững cây ăn quả, trong thời gian tới cần phải quy hoạch lại vùng sản xuất, sau đó tập trung đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng, hỗ trợ các vùng sản xuất về kỹ thuật, đồng thời các hộ liên kết với nhau thành tổ chức nông dân, xây dựng nhãn hiệu. Từ cơ sở đó, huyện cố gắng kết nối với doanh nghiệp để tiêu thụ sản phẩm cho nông dân.