Gặp người góp phần thay đổi một vùng quê

Từ hai bàn tay trắng, ông Nguyễn Văn Sanh đã biến vùng đất hoang thành vựa lúa vàng, góp phần thay đổi vùng quê Buôn Triết (xã Dur Kmăl, huyện Krông Ana).

Sinh năm 1961 trong một gia đình nghèo có đông anh chị em ở huyện Nông Cống (tỉnh Thanh Hóa), do cuộc sống quê nhà khó khăn nên năm 1991 ông Sanh rời quê hương đến vùng đất Tây Nguyên lập nghiệp.

Trong một lần chở cá giống thuê về huyện Lắk, ông biết đến vùng đất Buôn Triết, xã Dur Kmăl. Trở lại đây, ông xin gặt lúa thuê cho gia đình ông Bùi Văn Nhi, một hộ nức tiếng giàu có trong vùng. Những lần đi gặt lúa thuê, ông thấy bà con canh tác rải rác trong các thung lũng của cánh đồng theo cách: thu hoạch xong cày lật đất lên để vãi lúa, sau đó dùng bừa lấp hạt lại chờ mưa, trong khi nguồn nước sông dồi dào.

Ông Sanh đã có ý nghĩ sáng tạo giúp gia đình ông Nhi khai hoang mở rộng diện tích bằng cách đào mương dẫn nước sông về ruộng, mua máy bơm, hút nước lên để sản xuất hai vụ. Thấy ông Sanh có ý tưởng sáng tạo, ông Nhi tạo điều kiện cho ông vay 9 chỉ vàng để mua máy bơm, cho thuê 6 sào đất rẫy để trồng lúa làm mẫu.

Ông Sanh còn thuê thêm 1,3 ha đất trống của bà con để trồng đậu xanh. Đất không phụ công người, vụ đầu tiên, 6 sào ruộng lúa đã cho ông thu hoạch 5,5 tấn thóc; 1,3 ha đậu xanh cũng cho thu hoạch 1,4 tấn hạt. Có tiền, ông Sanh trả hết nợ, còn mua thêm được 6 sào ruộng và cất 5,5 tạ lúa, một máy bơm để làm vốn.

Lãnh đạo huyện Krông Ana thăm đồng lúa Buôn Triết, xã Dur Kmăl.

Có điều kiện, ông Sanh đón vợ con ở quê vào cùng sinh sống. Cứ thế, vừa canh tác, vợ chồng ông Sanh tự khai hoang đất rẫy mở rộng diện tích sản xuất. Hễ người dân trong vùng có đất trống là ông xin thuê lại để làm, ai rao bán thì ông vay mượn tiền để mua. Với bản tính chất phác, cần cù chịu khó, có kinh nghiệm trồng lúa, ham học hỏi, sáng tạo trong cách nghĩ, cách làm, vụ mùa năm nào gia đình ông cũng bội thu, năng suất lúa đạt từ 7 - 9 tấn/ha. Từ hai bàn tay trắng, sau gần 30 năm nỗ lực, cố gắng vươn lên phát triển kinh tế, đến nay ông Sanh đã có 40 ha đất canh tác, trong đó có 30 ha trồng lúa, diện tích còn lại ông trồng thêm khoai, bắp và nuôi cá nước ngọt. Người dân trong buôn thấy ông làm kinh tế giỏi, nhiều người đã đến học hỏi kinh nghiệm để làm theo.

Được bà con trong thôn tín nhiệm, năm 2006 ông Sanh đứng ra thành lập Hợp tác xã Dịch vụ và Nông nghiệp Thanh Bình (HTX Thanh Bình). Cấp ủy, chính quyền địa phương giao cho ông tiếp quản hai trạm biến áp và hai máy bơm phao. Trên cơ sở đó, ông Sanh vận động các thành viên góp vốn, đầu tư trạm biến áp, kéo đường dây điện để lắp đặt trạm bơm đưa nước về ruộng, phục vụ bà con sản xuất hai vụ. Hiện HTX Thanh Bình đã xây dựng được 6 trạm biến áp, 40 km đường dây hạ thế, lắp đặt 90 máy bơm lớn, nhỏ trải dài trên cánh đồng từ thôn Buôn Triết đến các buôn Krông, Kmăl, Tu 1 của xã Dur Kmăl.

Nhờ đó, thôn Buôn Triết đã đổi thay từng ngày, nhiều hộ dân trong thôn đã xây dựng được nhà cửa khang trang, mua sắm tiện nghi sinh hoạt đắt tiền, máy móc phục vụ sản xuất nông nghiệp. Những diện tích trước năm 1991 bị bỏ hoang nay đã thay bằng cánh đồng lúa; từ 300 ha lúa một vụ nay đã phát triển gần 1.000 ha lúa hai vụ. Dân số cũng tăng từ 100 hộ lên gần 370 hộ, với gần 1.700 khẩu. Thôn hiện chỉ còn 9 hộ nghèo. Bà con không chỉ trồng lúa mà còn phát triển thêm một số loại cây trồng khác như: khoai lang, đậu đỗ các loại, bí, chanh dây... và chăn nuôi gia súc, gia cầm. Mỗi năm thôn cung cấp ra thị trường từ 7.000 - 8.000 nghìn tấn lúa, 3.000 tấn khoai lang, chưa kể các loại nông sản khác.

Gia đình ông Nguyễn Văn Sanh thu hoạch cá nước ngọt.

Nhắc đến ông Sanh, ông Phạm Đăng Xế, người từng làm Trưởng thôn Buôn Triết từ năm 1982 đến năm 1995 cho hay: “Từ ngày ông Sanh lên làm Chủ nhiệm HTX Thanh Bình, đời sống người dân được nâng cao. Ông Sanh không chỉ giúp bà con có nguồn nước để sản xuất mà còn xin cấp trên đầu tư con đường bê tông dài 12 km, trị giá 24 tỷ đồng để người dân đi lại, sản xuất, giao thông hàng hóa thuận lợi hơn”. Mới đây ông Sanh còn đóng góp 42 triệu đồng để làm mái che cho Trường Mẫu giáo Hoa Pơ Lang và hỗ trợ thôn 60 triệu đồng mua đất xây dựng hội trường thôn. Còn ông Trần Quốc Toàn, Chủ tịch UBND xã Dur Kmăl thì hết lời khen ngợi: Từ khi bàn giao trạm bơm cho HTX Thanh Bình quản lý, bà con thôn Buôn Triết luôn được đảm bảo nguồn nước sản xuất lúa hai vụ, đạt năng suất cao. Đặc biệt, trong đợt nắng hạn kéo dài ở vụ đông xuân 2019 - 2020 vừa qua, khắp nơi gồng mình chống hạn, nhưng cánh đồng Buôn Triết và cánh đồng các buôn Krông, Kmăl, Tu 1 vẫn đảm bảo nguồn nước cuối vụ, năng suất lúa đạt 12 tấn/ha.

Được biết hiện nay HTX Thanh Bình đang triển khai Dự án gạo sạch với nguồn vốn đầu tư 10 tỷ đồng, trong đó Bộ Khoa học - Công nghệ hỗ trợ 3,8 tỷ đồng để xây dựng nhà máy xay gạo và mua sắm vật tư sản xuất. Trên cơ sở đó, HTX sẽ cung cấp giống, phân bón cho các thành viên đăng ký sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP; cuối vụ HTX thu mua, chế biến, liên kết với doanh nghiệp trong, ngoài  tỉnh để tiêu thụ. Hy vọng dưới sự dẫn dắt của ông Nguyễn Văn Sanh, sự đoàn kết gắn bó của xã viên trong HTX Thanh Bình, sự ủng hộ của bà con thôn Buôn Triết, thương hiệu gạo Thanh Bình sẽ sớm được vươn xa trong thời gian tới.

Thanh Nga