Khơi nguồn sáng tạo trẻ

Có nhiều ý tưởng sáng tạo từ cuộc sống, lại được các thầy, cô giáo “tiếp sức”, nhiều em học sinh trung học đã gặt hái được “quả ngọt”.

Trở về từ thủ đô Hà Nội đã hơn 10 ngày sau Lễ tuyên dương học sinh, sinh viên dân tộc thiểu số (DTTS) xuất sắc tiêu biểu năm 2018 với chủ đề “Đường đến ước mơ” do Ủy ban Dân tộc, Bộ GD-ĐT, Trung ương Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức, em H’Bru Mdrang (dân tộc M’nông), học sinh lớp 10 Trường THPT Dân tộc Nội trú Nơ Trang Lơng vẫn chưa hết bồi hồi xúc động. Điều này cũng dễ hiểu bởi vì đây là lần đầu tiên em H’Bru được tham dự một sự kiện lớn như vậy. Càng vinh dự hơn khi em H’Bru là học sinh DTTS tiêu biểu nhỏ tuổi nhất được tuyên dương lần này.

Trò chuyện khi cảm xúc vẫn còn đầy ắp, em H’Bru chia sẻ, chưa bao giờ em nghĩ mình được đi máy bay, được ra thủ đô Hà Nội, đến Quảng trường Ba Đình. Giống như ra “biển lớn” vậy! Đọng mãi trong em là cảm xúc dâng trào mãnh liệt khi đến thăm Phủ Chủ tịch, khu nhà sàn - ao cá, Bảo tàng Hồ Chí Minh, đặc biệt là viếng Lăng Bác.

Em H’Bru Mdrang (thứ hai từ phải sang) chia sẻ niềm vui với các bạn Trường THPT Dân tộc Nội trú Nơ Trang Lơng.

Để có được vinh dự hôm nay, em H’Bru đã phải khắc phục khó khăn theo đuổi con chữ, nỗ lực học tập để thoát nghèo. Dự án “Điều hòa nhiệt độ nhà ở bằng phương pháp tiếp đất và thông khí” của hai em đoạt giải Nhì Cuộc thi Khoa học - Kỹ thuật cấp quốc gia năm 2018 được tổ chức tại TP. Đà Lạt (tỉnh Lâm Đồng) là sự ghi nhận tinh thần vượt khó, sự sáng tạo, đam mê trong học tập, nghiên cứu khoa học. Với kết quả này H’Bru Mdrang được tuyển thẳng vào lớp 10 Trường THPT Dân tộc Nội trú Nơ Trang Lơng năm học 2018 - 2019. “Em là người M’nông, lại được học tập ở ngôi trường mang tên người Anh hùng dân tộc chống thực dân Pháp trên đất Tây Nguyên - Nơ Trang Lơng, nên em tự nhủ phải cố gắng hơn nữa”.

Em Vũ Thanh Sơn (lớp 11A4, Trường THPT Y Jút, huyện Cư Kuin) không hề xa lạ với thầy, cô giáo và học sinh trong tỉnh bởi tên em liên tục được xướng lên tại cuộc thi Khoa học - Kỹ thuật, cuộc thi sáng tạo trẻ.  Cuối tháng 10 vừa qua, Đề tài “Thiết bị hỗ trợ quan sát và dò tìm kim loại” của em đoạt giải Nhất tại Cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh lần thứ VI, năm học 2017 - 2018 do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh phối hợp với Tỉnh Đoàn, Sở GD-ĐT, Sở Khoa học - Công nghệ tổ chức. Ở năm học 2016 - 2017, sản phẩm “Thiết bị điều khiển mô tô thông minh” của Sơn đoạt giải Nhất Cuộc thi sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh lần thứ V, đồng thời đoạt giải Nhất cấp tỉnh và giải Khuyến khích cấp quốc gia Cuộc thi Khoa học - Kỹ thuật năm học 2016 - 2017. 

Rất tự tin, Sơn chia sẻ về những vấn đề, những ý tưởng mình đang ấp ủ với một niềm đam mê cháy bỏng, nhưng Sơn cho biết, em sẽ tạm dừng thực hiện các sản phẩm, đề tài để tập trung thời gian nghiên cứu sâu hơn, rồi sang năm mới tham dự các cuộc thi. “Giấy khen, Bằng khen được nhận từ các cuộc thi chưa phải là điều lớn nhất với Sơn, mà là sự trưởng thành về suy nghĩ, kiến thức, đặc biệt là tự tin, có thể chất vấn lại các chuyên gia về lĩnh vực em nghiên cứu. Đây là điều hạnh phúc không thể diễn đạt được. Khi em lên nhận giải thưởng, ở phía dưới  tôi cũng hồi hộp như hồi mình thi đỗ đại học vậy”, thầy Hoàng Đình Trung, giáo viên Tin học nhận xét về học trò của “cưng” của mình.

Em Vũ Thanh Sơn (phải), Trường THPT Y Jút cùng với thầy giáo nghiên cứu một sản phẩm khoa học.

Được phát động từ nhiều năm học, phong trào nghiên cứu khoa học, sáng tạo trong học sinh trung học là một trong những phong trào thi đua gây được “tiếng vang” trong ngành Giáo dục. Từ phong trào này đã khơi mạch nguồn sáng tạo cho những nhà khoa học “nhí”. Minh chứng là số lượng học sinh và số đề tài tham gia cuộc thi năm sau luôn cao hơn năm trước, từng bước chuyển từ “lượng” sang “chất” và có những bước tiến vững chắc. Phần lớn các đề tài khoa học, kỹ thuật của học sinh đều có ý tưởng xuất phát từ việc quan sát cuộc sống, đòi hỏi phải vận dụng kiến thức lý thuyết của các môn học trong nhà trường để giải quyết vấn đề đặt ra trong cuộc sống. Qua đó, thúc đẩy phong trào học tập, nghiên cứu khoa học và sáng tạo trong học sinh, giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học.

Gia Anh